AQShning Pfizer vaksinasi uning tarqatish imkoniyatini kamaytiruvchi kamchiliklarga egaligi aniqlandi

Pfizer va BioNTech tomonidan ishlab chiqilgan vaksinani saqlash va tashish uchun o‘ta past haroratni ta’minlash zarurati uni kerakli infratuzilmani ta’minlay olmaydigan mamlakatlarga sotish uchun jiddiy to‘siq bo‘lishi mumkin, deb yozmoqda “RBK” bu borada bir necha mutaxassislar bilan suhbat o‘tkazgan Bloomberg’ga tayanib.

Qayd etilishicha, tadqiqotning uchinchi bosqichi sinovidan muvaffaqiyatli o‘tgani ma’lum qilingan ushbu vaksina ishlab chiqarilganidan boshlab juda past — 70 daraja sovuqdan yuqori bo‘lmagan haroratda saqlanishi kerak.

Muz holatidan eritilganidan keyin preparatni 5 kun ichida ishlatish lozim, aks holda u foydalanish uchun yaroqsiz holga keladi. Immunitetni muvaffaqiyatli shakllantirish uchun har bir bemorga ikkita inyeksiya qilinishi kerak. Taqqoslash uchun, Rossiyaning “Sputnik V” vaksinasi 18 daraja sovuqdan yuqori bo‘lmagan haroratda saqlanadi va tashiladi.

Mutaxassislarning fikricha, bu bir qator jiddiy muammolar keltirib chiqaradi. “Vaksina ishlab chiqarish qimmat, uning tarkibiy qismlari beqaror, preparatni tashishda saqlash harorati bo‘yicha talablar bor, muz holidan eritilganidan so‘ng uning yaroqliligi uzoq davom etmaydi”, — deya asosiy muammolarni sanab o‘tgan Pekinda joylashgan Global Health Drug Discovery Instituti direktori Din Sheng.

“Ekstremal darajada past haroratda saqlash talabi vaksinalar katta miqdorining buzilishiga olib kelishi mumkin”, — deya uning so‘zlariga qo‘shilgan Sent-Luisdagi Vashington universitetining vaksinalar bo‘yicha mutaxassisi Maykl Kinch.

Pfizer vaksinasini buyurtma qilish bo‘yicha shartnoma tuzgan, yoki buni rejalashtirayotgan mamlakatlar uni tashish, saqlash va muzdan eritish uchun qimmat infratuzilma yaratish muammosiga duch keladi. Qolaversa, chuqur muzlatiladigan tibbiy mahsulotlar uchun mo‘ljallangan tizimlarni noldan yaratishga to‘g‘ri keladi.

“Buning uchun faqat boy mamlakatlardagina bo‘lgan katta investitsiya kerak, hatto ularda ham faqat yirik shaharlar aholisi uchun bo‘lishi mumkin”, — deb yozmoqda nashr.

Bundan tashqari, hatto alohida davlatlar aeroportda qimmat infratuzilma yaratish va saqlash uchun omborxona qurishga qodir bo‘lsa ham, yana bir masala — vaksina olish istagida bo‘lgan, ayniqsa, uzoq hududlarda yashayotgan muayyan mijozga uni yetkazish muammosi ko‘ndalang kelishi mumkin.

Mamlakatlar bunday xarajatlarga borishga tayyormi yoki 20 daraja sovuqda saqlanishi mumkin bo‘lgan vaksina sinovi tugashini kutishni ma’qul ko‘radimi— tanlashlariga to‘g‘ri keladi.

Eslatib o‘tamiz, AQShning Pfizer kompaniyasi tomonidan yaratilgan koronavirusga qarshi vaksina 90 foiz samaradorlik ko‘rsatgani haqida xabar berilgan edi. Kompaniya tomonidan qayd etilishicha, vaksinaning samarali ta’siri emlash boshlanganidan 28 kundan keyin seziladi — bu vaqt ichida bemorga vaksinaning ikkita dozasi jo‘natiladi. Tadqiqotda jami 43 538 nafar ko‘ngilli ishtirok etgan. Ularning hech birida jiddiy ikkilamchi ta’sir kuzatilmagan.

“Sputnik” vaksinasini ishlab chiqqan Rossiyaning Gamaleya nomidagi markaz rahbari Aleksandr Grinsburg Pfizer preparatining sinov natijalariga munosabat bildirib, “dunyoda qancha ko‘p vaksina bo‘lsa, odamlar shuncha yaxshi himoyalanadi”, deb aytgan.

Rossiya Sog‘liqni saqlash vazirligining terapiya va umumiy tibbiy amaliyot bo‘yicha bosh mutaxassisi Oksana Drapkina koronavirus infeksiyasiga qarshi yana bir samarali vaksina paydo bo‘lishini “xushxabar” deb atadi. U Rossiyaning “Sputnik V” preparati samaradorligi ham 90 foizdan yuqoriligini bildirgan.