Европада коронавирус туфайли яна карантин чоралари кучайтирилади, аммо локдаунни киритишга шошилишмаяпти. Евроиттифоқ ичкарисидаги чегараларни ёпмасликка келишиб олинди
Деярли бутун Европа бўйлаб касалланиш даражаси баҳордаги авж нуқталардан анча ошиб кетди. Баъзи мамлакатларда — ўнлаб марта
Коронавирус пандемиясининг иккинчи тўлқини қитъада ёз охирида — худди баҳордагидек, унинг ғарбий қисмида бошланди, деб ёзади Meduza. Франция ва Испанияда бир кеча-кундузда касалланганлар сони бўйича баҳорда ўрнатилган рекордлар август охиридаёқ, Буюк Британияда эса сентябрь бошида янгиланган эди. Ҳозир Францияда кунига тахминан 17 мингта (баҳордаги рекорд кўрсаткич 7528 та эди), Буюк Британияда эса 14 мингта (баҳордаги рекорд — 7860), Испанияда — 7 мингдан зиёд, Нидерландияда — 5 мингдан ортиқ (баҳорда энг кўпи билан 1112 та бўлган эди) ҳолат қайд этилмоқда. Йирик мамлакатлар ичида энг кам жабр кўрганлари Германия ва Италия бўлди — у ерда ҳар куни касалланаётганлар сони ҳали ҳам биринчи тўлқиндаги авж нуқталарга етгани йўқ. Шу билан бирга, сўнгги икки ҳафтада коронавирусни юқтирганлар сони камаяётган Испаниядан ташқари, қолган барча мамлакатларда доимий ўсиш кузатилмоқда.Иккинчи тўлқин Шарқий Европанинг биринчи тўлқин чоғида касалланишнинг юқори даражасини четлаб ўтишга муваффақ бўлган мамлакатларига ҳам таъсир қилди. Сентябрь бошида вирусга чалиниш кескин ўсишни бошлаган 10 миллионлик Чехияда 9 октябрь куни рекорд даражадаги — 8617 та коронавирус ҳолатлари аниқланди, бу ушбу мамлакатда баҳорда кузатилган касалланиш кўрсаткичларидан 20 марта кўп демакдир. Шунга ўхшаш вазият Словакияда (10 октябрь куни 1887 та ҳолат, апрелдаги рекорд — 114 та ҳолат) ва Польшада (10 октябрда 5300 та ҳолат, майдаги рекорд — 395 та) ҳам кузатилмоқда.
Бундай катта рақамлар, шу жумладан, тестдан ўтказиш билан кенгроқ қамраб олиш билан ҳам изоҳланади — ҳозир баҳоргига нисбатан кўпроқ ҳолат қайд этилаётган мамлакатлар орасида ижобий тестлар улуши деярли ҳамма жойда баҳорги авж нуқталарга қараганда пастроқ.
Шу билан бирга, ўлим ҳолатлари кўрсаткичи Европада нисбатан пастроқ — ҳам аниқланган ҳолатлар сонига қараганда, ҳам баҳордаги кўрсаткичларга қараганда. Францияда октябрь бошида COVID-19’дан бир кунда ўртача 60-70 киши вафот этган бўлса, Италияда — 20-30 киши, Испанияда — тахминан 80 киши. Биринчи тўлқиннинг авж нуқтасида, март охири ва апрель бошида, бу мамлакатларда ҳар куни 800-900 та ўлим ҳолати қайд этилган эди.
Ҳукумат жамоат жойларида тўпланиш талабларини ва ниқоб тақмаганлик учун жарималарни кучайтиради. Аммо локдаунни ҳозирча жорий қилишмайди
Европанинг деярли барча мамлакатлари ҳукуматлари касалликка қарши кураш бўйича чораларни аста-секинлик билан кучайтирмоқда, шу билан бирга, тўлиқ локдаунни жорий қилмоқчи эмасликларини таъкидламоқда. Кўпчилик ҳолатларда бирламчи чоралар ниқобларни мажбурий тақишга тегишли — Италияда энди уларни ҳамма жойда тақиш керак, Польшада — парклар ва бошқа яшил ҳудуддан ташқари ҳамма жойда, Словакияда — қишлоқ жойларидан бошқа ҳамма жойда тақиш шарт. Шу билан бир вақтда ниқоб тақмаганлик учун жарималар кучайтирилмоқда — аксарият мамлакатларда улар энди 100 евродан ошади.Бундан ташқари, ҳукумат кўнгилочар муассасалар ишини чекламоқда — Англия ва Шотландиянинг баъзи ҳудудларида 14 октябрдан бар ва паблар фаолияти тўлиқ тўхтатилади, бошқа ҳудудларда уларнинг ишлаш соатлари чекланади, худди шундай чоралар Франциянинг энг кўп жабр кўрган ҳудудларида амал қилади. Словакияда ресторан ва кафелар хўрандаларни фақат ёзги айвонларда қабул қилиши мумкин, Чехияда эса улар егуликни олиб кетиш учунгина ишлайди. Бу мамлакатда касалланиш даражасининг кескин ўсиши туфайли олти нафардан ортиқ кишининг тўпланиши тақиқланди, мактаблар ёпилди, ОТМлар масофавий таълимга ўтказилди.
Тобора кўпроқ мамлакатлар коронавирус тарқалишига жавоб кўрсатишнинг ҳудудий тамойилини жорий қилмоқда — у ёки бу шаҳарда ёки вилоятда қанчалик кўп касалланганлар бўлса, у ерда чекловлар шунчалик кўп бўлади. Испанияда соғлиқни сақлаш вазирлиги октябрь бошида ҳатто Мадридда ва унга ёндош шаҳарларда маҳаллий карантинни жорий этиш ҳақида фармон чиқарди, у ушбу шаҳарларга кириш ва чиқишни ман қилишни назарда тутади. Бир неча кундан кейин суд бу чорани аҳолининг ҳуқуқ ва эркинликларини чеклайди деб топиб, уни бекор қилди.
Баҳорда кўп мамлакатлар чегараларини ёпган эди. Ҳозир Евроиттифоқ бунга йўл қўймасликка эришганга ўхшайди
Биринчи тўлқин чоғида Шенген ҳудудидаги кўплаб мамлакатлар ўз ҳудудига бошқа Евроиттифоқ мамлакатлари аҳолисининг киришини тақиқлаган эди. Ёзга келиб, бу чекловларнинг барчаси бекор қилинди. Бундан ташқари, Евроиттифоқ даражасида мамлакатлар Евроиттифоқдан ташқаридаги касалланиш даражаси паст бўлган баъзи давлатлардан келадиган сайёҳлар учун чегараларни очишга келишиб олди.Сентябрда Венгрия Евроиттифоқ мамлакатлари орасида биринчи бўлиб ўз чегараларини бошқа европаликлар учун ёпди — мамлакатга фақат Чехия, Словакия ва Польша фуқароларининг, коронавирусга нисбатан салбий тест бўлган тақдирда, киришига рухсат берилди. Бундай қарор Еврокомиссиянинг кескин танқидига учради, у бу чораларни Шенген ҳудуди тамойилларига мос келмагани туфайли бекор қилишни талаб этди. Венгрия бош тортди — ҳозирча чекловлар камида октябрь охиригача амал қилиши тахмин этилмоқда.
Бошқа давлатлар ҳам шунга ўхшаш қарорлар қабул қилишидан хавфсираб, Евроиттифоқда пандемия даврида фуқароларнинг Евроиттифоққа аъзо давлатлар орасида бориб-келишини тартибга соладиган ягона ҳужжат устидаги ишларни тезлаштириб юборишди. 13 октябрь куни бундай ҳужжат барча Евроиттифоқ мамлакатлари ҳукуматлари томонидан маъқулланди (шу жумладан, Венгрия ҳукумати томонидан ҳам) — у барча Евроиттифоқ мамлакатларини улардаги касалланиш даражасига қараб учта ҳудудга (яшил, сариқ, қизил) ажратишни кўзда тутади. Энди қизил ёки сариқ ҳудуддаги мамлакатлар фуқароларидан салбий тест жавобини тақдим этиш ёки 14 кунгача муддатда карантин сақлаш талаб этилади — аммо улар учун киришни тўлиқ ёпиш мумкин бўлмайди.
