Инсон ҳуқуқлари ҳимоячиси Азимжон Асқаров Ўзбекистонда дафн этилди

Қирғиз колониясида вафот этган ҳуқуқ ҳимоячиси Азимжон Асқаров Ўзбекистон ҳудудида дафн этилди. Бу ҳақда «Fergana.ru» нашри хабар берди.

Таъкидланишича, дафн Тошкент вилоятининг Янгибозор қишлоғида бўлиб ўтган. Асқаров жасади 31 июль куни маҳаллий вақт билан соат 12:00 да Ўшдаги «Дўстлик» чегара постидан олиб ўтилган.

Маййитни марҳумнинг турмуш ўртоғи Ҳадича Асқарова кузатиб борган ва чегаранинг ўзбек томонида уни ўғли кутиб олган. Азимжон Асқаров яқинларига она юртига дафн қилишни васият  қилганди. Бундан ташқари, Асқаровнинг қариндошлари марҳум Қирғизистонда дафн этилганида унинг қабрини вандаллар тинч қўймаслигидан хавотирда эди.

Умрбод қамоққа ҳукм этилган Асқаров 19-колонияда жазо муддатини ўтаётганди. 20 июль куни журналистлар ҳуқуқ ҳимоячисининг қаттиқ касалланганидан хабар топишган. 22 июль куни колонияга ташриф буюрган адвокат Валериан Вахитов Асқаровнинг ўта оғир аҳволда эканига гувоҳ бўлган.

69 ёшга кирган маҳбусни суҳбат хонасига зўрға қўлтиқлаб олиб киришган, Асқаров зўрға нафас олар, доим йўталарди. «Бир дунё» ҳуқуқ ҳимояси ташкилоти қирғиз ҳукуматидан касал инсонни зудлик билан озод қилишини сўраган, лекин ҳукумат бу илтимосни эътиборсиз қолдирди. 24 июль куни Асқаров касалхонаси бор 47-колонияга олиб ўтилди. 25 июль куни эса оламдан ўтди.

Жасад танасини ёриб кўриш текшируви маҳбуснинг ўлимига пневмония касаллиги сабаб бўлганини аниқлади. Қамоқхона маъмурияти ходимлари на Асқаровни ва на бошқа маҳбусларни коронавирус кўригидан ўтказган, ҳаттоки буни лозим деб ҳам топмаган. Бироқ Қирғизистон соғлиқни сақлаш вазирлиги анчадан бери пневмониядан ўлган одамларни коронавирус рўйхатига қўшиб келмоқда. Ёз фаслига хос бўлмаган пневмония тарқалишини шифокорлар COVID-19 билан боғламоқда.

Азимжон Асқаров — Қирғизистондаги энг машҳур инсон ҳуқуқлари ҳимоячиларидан бири бўлиб, у 10 йилдан буён қамоқхонада эди. У 2010 йил 15 июнда Қирғизистон жанубидаги миллатлараро зиддият туфайли оммавий тартибсизликларни ташкил қилганлик ва милиция ходимининг ўлдирилишида иштирок этганликда айбланиб, ҳибсга олинган. 15 сентябрда суд Асқаровни бир умрга озодликдан маҳрум қилган, бироқ у ўз айбини тан олмаганди.

БМТнинг инсон ҳуқуқлари бўйича қўмитаси Асқаровга нисбатан куч ишлатилгани, зўравонлик қилингани, инсон ҳуқуқлари ҳимоячисига нисбатан суд иши адолатсиз тарзда кўриб чиқилганини қайд этган. Инсон ҳуқуқлари ҳимоячилари Асқаровга нисбатан жазонинг бу қадар оғир бўлганини унинг бевосита милиция томонидан фуқароларга нисбатан қилинган зўравонликлар юзасидан журналистик суриштирувлар ўтказгани ва уларни фош этгани билан боғлаган, деб ёзади Kloop.kz.

2016 йилда БМТнинг инсон ҳуқуқлари бўйича қўмитаси Қирғизистон ҳукуматидан Асқаровга нисбатан қўлланилган жазони бекор қилиш ва уни гаров эвазига озод этишга чақирган, аммо ушбу масала очиқ қолган эди.