Япония киноижодкорларининг «Ошин» телеасари мамлакатда сериаллаштирилган илк телевизион драма ҳисобланади. Сугако Хашида сценарийси асосида Эгучи Ҳироюки томонидан суратга олинган сериал дастлаб 1983—1984 йилларда NHK компаниясида намойиш қилинади.
«Ошин»да камбағал деҳқон хонадонида туғилган япон қизининг ўз отаси томонидан уй хизматига сотилган пайтидан бошлаб, оиласининг бойликка ва муваффақиятга эришишга қадар бўлган ҳаёти ҳамда қийинчиликлари тасвирланади.
Сериал қисқа вақт ичида дунё бўйлаб машҳурликка эришади. Сингапур, Таиланд, Хитой, Малайзия, Индонезия, Ҳиндистон, Бразилия, Миср сингари жаҳоннинг етмишга яқин мамлакатида арабчадан то инглиз тилигача бўлган субтитрлар билан оммага ҳавола этилади.
Мазкур сериал ўзбекчага ҳам таржима қилиниб, шу пайтга қадар уч- тўрт маротаба телеканалларда эфирга узатилган. «Ошин» бугунги карантин даврида ҳам «Ўзбекистон» канали орқали томошабинлар хонадонига ташриф буюрмоқда. «Дарё» мухбири сериалнинг ўзбек тилига таржима ва дубляж қилиш жараёнлари қандай кечганлигига қизиқиб, бир қатор ижодкорлар билан суҳбатлашди.
«Сериални Япония ҳукумати туҳфа этган»
Шамсиддин Ҳисомиддинов, дубляж режиссёри:
— Юртимиз мустақилликка эришган илк йилларда Япония ва Ўзбекистон ўртасидаги кўплаб соҳаларни мустаҳкамлашга катта аҳамият қаратилган. Маданий алоқаларнинг амалдаги намунаси сифатида Япония ҳукумати «Ўзбекистон» телеканалига «Ошин» сериалининг инглиз тилидаги вариантини совға қилган.
Ўша пайтларда фақат «Ўзбекистон» каналида дубляж студияси бўларди, холос. Бугунга келиб эса бундай студиялар ҳар бир телеканалда мавжуд. Сериални овозлаштириш вазифаси мен ишлайдиган кино муҳарририяти бўлимига топширилган. Биз жамоа билан 2000 йилда ишга киришганмиз.
Сериал ёш талаба қиз Ҳулкар Аъзам ҳамда бир қанча таржимонлар меҳнати сабаб ўзбекчага таржима қилинган. 297 қисмдан иборат катта ҳажмли телеасарнинг аввалига 10 қисмини дубляж қилиб, эфирга узатганмиз. Кейин жамоадошлар ҳафтада бир неча кун йиғилиб, ўнлаб қисмни олдиндан тайёрлаб қўярдик ва сериал тартиб бўйича томошабинларга ҳавола қилинарди. Шу тарзда таржима ва дубляжга бир йил умримиз кетган.
Дубльяжда жуда кам актёрлар: Омон Абдураззоқов, Ойбарчин Бакирова, Санжар Саъдуллаев, Сайёра Юнусова ва Гулчеҳра Жамилова иштирок этган. Улар қаҳрамонларнинг руҳий ҳолатини ҳис қилиб, овоз беришгани учун ҳам ҳозиргача сериал дубляжини кўпчилик мақтайди. Камина, муҳаррир Дилшод Шамс, овоз режиссёри Аъзам Баҳромов ва актёрлар бир оиладек аҳил бўлиб ижод қилганмиз.
«Ошин» Ўзбекистондаги биринчи телевизион дубляж ишларидан саналади. Унга қадар Япония сериалларидан бирортаси ўзбекчага дубляж қилинмаган. «Ошин» телевидениеда намойиш қилингач, илк қисмлариданоқ рейтинги анча юқорилаган. Томошабинларнинг деярли барчасига манзур келган ва юртимизнинг турли ҳудудларидан миннатдорлик мактублари келарди. Ҳозир ҳам сериални севиб кўрувчилар орасида ўзбекистонликларнинг миллионлаб эканлиги шубҳасиз!
«Ошин»ни 18 ёшимда таржима қилганман»
Ҳулкар Аъзам, сериал таржимони:
— Зиёли оилада туғилиб, ўсганим ҳамда ота-онам: таниқли адиб Аҳмад Аъзам ва шоира Фароғат Камолнинг адабиёт оламидаги ютуқлари-ю таржимонлик фаолияти туфайли менда ҳам ушбу соҳага ҳавас уйғонган.
«Ошин» сериалини инглиз тилидан ўзбекчага ўгирган пайтларим 18 ёшда эдим. Ўшанда Тошкент давлат иқтисодиёт универстетининг биринчи босқичида ўқирдим. Ёш бўлишимга қарамай, менга ишонч билдириб, қўллаб-қувватлаган «Ўзбекистон» телеканали ходимларидан ҳалигача миннатдорман.
Таржима жараёни бир йилга яқин давом этган. Сериалнинг дастлабки қисмларини акаларим ва бир қанча тенгдош йигитлар биргалашиб таржима қилганмиз. Тажрибам ошганидан кейин қолганини тўлиқ зиммамга олганман. Дубльяждан кўнглим тўлган. Машаққатли касб эгалари бўлган устозларнинг овоз бериш жараёнларини кузатганим ҳам омадим, деб ўйлайман.
Ошиндаги менга ёқадиган жиҳатлар шуки, у жуда кучли ва ҳеч қачон таслим бўлмаган, юзида табассум билан доимо яхши ҳаётга интилган. Унинг характерини юқори баҳолайман: кучли ва қатъиятли, аммо камтар ва садоқатли. Ўзбек аёлларига жуда яқин тимсол.
«Ошин» илк таржимонлик ишим. Ундан сўнг кореялик киноижодкорларнинг «Қиш сонатаси» ва «Ёз ифори» телесериалларини таржима қилганман. Бу соҳадаги фаолиятим қисқа кечган бўлса-да, бироқ жуда мароқли ва гўзал хотираларга бой ўтган. Олий таълим муассасасининг банк иши йўналишини тамомлагач, меҳнат фаолиятимни диплом бўйича давом эттиришга қарор қилганман. Ўн йилдан бери Лондондаман. Ҳозир бу ерда инвестицион корхонада ишлайман. «Ошин»нинг таржима қилиш жараёнида орттирган тажрибамнинг профессионал карьерамда маънавий ўрни жуда катта.
«Кўплаб саҳналар павильонда суратга олинган»
Санжар Саъдуллаев, дубляж актёри:
— Режиссёр Шамсиддин Ҳисомиддинов сериалнинг дубляж ишида қатнашишимни сўраганида, ҳеч иккиланмай розилик билдирганман. Чунки унга қадар Япония кино маҳсулотлари, айниқса, телесериаллар қаҳрамонларига овоз бермаганман. Беш нафар актёр 300 қисмга яқин сериални 11 ой давомида дубляж қилганмиз.
«Ошин» анча йиллар олдин суратга олинган бўлса-да, тарбиявий аҳамиятга эгалиги билан ҳар бир даврда томоша қилинади ва ўз қийматини йўқотмайди. Агар ҳозирги ёшлар бу сериални сабр қилиб, бошидан охиригича кўришса, ўзларига етарлича хулоса чиқаришади.
Сериалдаги актёрлар жамоаси, бетакрор кадрлар фильм мувафаққиятига сабаб бўлган. Кўплаб саҳналарнинг павильонда сёмка қилингани томошабинга сира сезилмайди. Чунки жудаям ишонарли чиққан. Ошиннинг болалигини ижро этган қизалоқни ҳам режиссёрнинг омади, дейиш мумкин. Негаки, ёзувчи асарига мос тушган қиёфа сериални янада машҳур қилган.
«Овоз бериш пайтида жуда қийналганман»
Сайёра Юнусова, Ўзбекистонда хизмат кўрсатган артист:
— 2000 йилга қадар ҳам кино ва мультфильм қаҳрамонларига овоз бериб юрганман. «Ошин» эса дубляждаги биринчи сериалим бўлиб, унда бош қаҳрамон Ошин ва бир қанча актрисаларни ўзбекча гапиришига ҳисса қўшганман.
Биласизми, кўпинча бирор телеасарнинг овозлаштириш жараёнида аксарият актёрлар сизга ёрдам бергиси келмайди. Кичкина хато қилсангиз ҳам бошқача нафас олиб қўйишади ёки қараши ўзгаради. «Ошин»га овоз бериш пайтида жуда қийналганман. Чунки бу катта қисмли фильм эди. Аммо атрофимдаги тажрибали дубляж актёрларининг қўллаб-қувватлаши туфайли вазифамни сифатли бажаришга интилганман. Айниқса, раҳматли Ойбарчин опам ҳамиша далда бўлиб, мени руҳлантириб турарди.
Ошинга овозим мос тушганлиги учунми, ҳозиргача қаерга бормай, мухлисларим шу сериалга тааллуқли саволлар беришади. Бу эса, албатта, мени хурсанд қилади. «Ошин» ижодий фаолиятимда алоҳида аҳамиятга эга.
Сериал дубляжидаги иштирокимга қанча миқдорда гонорар олганим аниқ эсимда йўқ. Лекин гонораримни тўплаб, Японияда ишлаб чиқарилган чангюткич харид қилганман. Ўша «Ошин»дан эсдалик бўлиб қолган (кулади).
Изоҳ (0)