Moody’s халқаро рейтинг агентлигининг 2020 йил 8 апрелда эълон қилинган ҳисоботида Ўзбекистон банк тизими прогнози «барқарор» даражада сақлаб қолинган.
Ўзбекистон Молия вазирлигининг маълум қилишича, прогнознинг «барқарор» даражада сақлаб қолинишида республика банк тизимининг МДҲ мамлакатларига нисбатан коронавирус пандемияси таъсирига бардошлироқ эканлиги асосий омил сифатида кўрсатилган.
Экспертларнинг таъкидлашича, Ўзбекистонда давлат секторининг мамлакат иқтисодиёти ва банк тизимида салмоқли улушга эга эканлиги ва моддий захиралар яратганлиги коронавирус тарқалиши сабабли иқтисодий фаолият бузилишининг банклар активлари сифатига бўлган таъсирини чеклайди. Мустаҳкам моддий захиралар ва олдинги катта даромадлар иқтисодий шароитнинг ёмонлашуви натижасида кўриладиган зарарларни қоплаш учун етарли ҳисобланади. Бироқ давлат банкларидаги кредитларнинг ўсиши уларнинг ликвидлик захираларига нисбатан босимни кучайтиради.
Moody’s агентлигининг маълум қилишича, қуйидаги омилларнинг Ўзбекистон банк тизими барқарорлигига ижобий таъсир қилиши кутилмоқда:
- банк тизими кредит портфелида давлат корхоналарига берилган кредитлар устунлик қилиши ва ушбу қарз олувчилар давлатнинг ёрдамига суяниши мумкинлиги берилган кредитлар ишончлилигини ошириб, банклар активларининг сифати ёмонлашиши хавфини камайтиради;
- республиканинг асосий савдо ҳамкор давлатлари — Россия, Қозоғистон ва Туркия миллий валюталарининг сезиларли даражада қадрсизланишига қарамай, сўмнинг қиймати АҚШ долларига нисбатан барқарор бўлиб қолди. Бу, ўз навбатида, хорижий валютада ифодаланган активларнинг инфляцияга учраш хатарини чеклайди ва капитализация даражасининг барқарорлигини таъминлайди;
- ЯИМнинг 52 фоизи қийматига тенг захиралар билан Ўзбекистон ҳукумати мамлакат иқтисодиёти ва банк тизимини қўллаб-қувватлаш учун катта салоҳиятга эга.
- коронавирус пандемияси сабабли ҳукумат томонидан амалга оширилаётган чора-тадбирлар иқтисодий фаолиятга салбий таъсир кўрсатади. Бундан, биринчи навбатда, кичик ва ўрта бизнес субъектлари, жисмоний шахслар, ноозиқ-овқат истеъмол товарлари чакана савдоси, умумий овқатланиш корхоналари, транспорт ва туризм соҳасига оид бизнес субъектлари ва бошқа хизмат кўрсатувчи ташкилотлар зарар кўради;
- банкларнинг миллий валютадаги омонатларини хорижий валютага конверсия қилиш натижасида омонатлар чиқиб кетишининг олдини олиш бўйича саъй-ҳаракатлари билан боғлиқ молиялаштириш харажатлари ошган сари соф фоизли маржа (Net interest margins) камаяди. Бу юқори захира тўловлари билан бирга, рентабелликнинг пасайишига олиб келади;
- секторнинг ўртача ликвидлик коэффициенти 2020 йил 1 март ҳолатига кўра жами активларнинг қарийб 16 фоизини ташкил қилди. Давлат банкларида кредитлашнинг ўсиши ҳисобига ликвидлик захиралари босим остида қолади.
Изоҳ (0)