Германиянинг dan pearlman Group компанияси Тошкент ҳайвонот боғини реконструкция қилиш лойиҳасини ишлаб чиқишга ёрдам кўрсатади. Компания Германия, Грузия, Италия, Буюк Британия, Дания, Жанубий Корея ва бошқа мамлакатларда ҳайвонот боғларини ривожлантириш режалари ва дизайнларини ишлаб чиққан. Бу ҳақда «Gazeta.uz» хабар берган.
Пойтахт ҳайвонот боғини реконструкция қилиш ҳукуматнинг 2019 йил декабрдаги қарорида кўзда тутилган. Аввал хабар қилинганидек, ҳайвонот боғи давлат ташкилотидан масъулияти чекланган жамиятга айлантирилиб, унинг ишончли бошқаруви Wildlife Care компаниясига топширилмоқда.
Wildlife Care бош директори Абдумалик Сиддиқовнинг маълум қилишича, биринчи босқичда немис мутахассислари ҳайвонот боғининг ҳозирги ҳолатини баҳолаши керак. Душанба куни улар ҳайвонларни сақлаш шароитлари, жониворлар экспозицияси ва ҳайвонот боғи инфратузилмаси билан танишган.
Бир ойдан сўнг dan pearlman Group ўз тавсияларини тақдим этади, шундан сўнг уч ойда якунланиши режалаштирилган реконструкция лойиҳасини ишлаб чиқиш бошланади.
Мутахассислар ҳайвонлар учун қулай муҳитни бузмаган ҳолда қандай қилиб волерларни реконструкция қилиш ёки кенгайтириш, шунингдек, ҳайвонот боғида кўнгилочар жойлар, дўконлар ва кафеларни қолдириш мумкинлиги ҳақида тавсиялар беради. Абдумалик Сиддиқовнинг сўзларига кўра, аттраксионлар ҳайвонот боғининг узоқ қисмига кўчирилади ёки мутахассислар улардан воз кечишни тавсия қилса, улар бузиб ташланади.
«Биз ҳал қилишимиз керак бўлган жуда кўп вазифалар мавжуд. Шунга асосланиб, эртага биз халқаро стандартларга (Евросиё ҳайвонот боғлари ва аквариумлар ассоциацияси талабларига) мувофиқ келишув имзолашимизни эълон қилишимиз мумкин», — деди Абдумалик Сиддиқов.
Унинг қўшимча қилишича, Тошкент ҳайвонот боғи «кўп жиҳатдан» ҳайвонларни сақлаш бўйича халқаро стандартларга жавоб беради. Бироқ тўсиқлар тўғри ўрнатилмаган, темир панжараларга эса эҳтиёж йўқ. Ҳайвонлар ва одамларни ҳимоя қилиш учун малакали муҳандислик ечимлари мавжуд.
«Волерлар (йиртқичлар) стандартларга мутлақо мос эмас. Аммо биз монолит биноларни нимадир қилишимиз керак. Халқаро стандартларга кўра, одамлар ҳайвонларга тепадан қараши нотўғри. Бу ҳайвонларни асабийлаштиради. Бундай ҳолатда улар ўзларини ҳимоясиз ҳис қиладилар. Улар кўз билан бир даражада бўлиши керак ва биз бирон бир конструктив меъморий ечимга келишимиз лозим», — деди Сиддиқов.
Приматлар учун павильон ҳам халқаро стандартларга жавоб бермайди, шунинг учун маймунлар учун волерлар ёнига ёзги волер қуриш имконияти ўрганилмоқда. Ҳайвонлар сақлаш учун хорижий тажрибалар ўрганилади.
«Биз нафақат одамларни ҳайвонлардан, балки ҳайвонларни ҳам одамлардан ҳимоя қилишимиз керак. Бизнинг вазифамиз одамларнинг (буюмларни волерлар ичига) ташлай олмаслиги, ҳайвонларни боқа олмаслигини, лекин жониворларнинг табиий ҳаётини ўргана олишларини таъминлашдан иборат», — деган Wildlife Care бош директори.
Ҳайвонот боғи ҳудудида сотишга рухсат берилган озиқ-овқат маҳсулотлари рўйхатини тузиш ва дўконлар сонини уч бараварга қисқартириш режалаштирилмоқда. Ҳайвонот боғида доимий ишлайдиган ходимлар сонининг ортиши ташриф буюрувчилар томонидан ҳайвонларнинг овқатлантирилишига чек қўяди. Видеокузатув тизимини ўрнатиш ҳамда ташриф буюрувчиларга ҳайвонлар тўғрисида маълумот берадиган йўлбошловчилар ҳам бунга ёрдам беради.
«Ҳайвонларни хавфли озиқ-овқатдан ҳимоя қилишга кучимиз етади деб ўйлайман. Бу кўп жиҳатдан реконструкцияга боғлиқ. Бу вазифани биз чет эллик мутахассислар олдига ҳам қўйдик, чунки биз кўплаб волерларни панжара ўрнига шиша билан ўраймиз», — деди Абдумалик Сиддиқов.
Унинг таъкидлашича, сўнгги олти ой ичида Тошкент ҳайвонот боғида ҳайвонлар ўлими камайган. Ҳайвонларнинг сифатли текширилишини таъминлаш мақсадида улар учун реабилитация маркази барпо этилади.
«Биз ҳайвонлар турларини сақлаш тарафдоримиз. Ҳайвонот боғи бу — аслида пул олиб келмайдиган зарарли корхона. Бу биз учун ижтимоий лойиҳа… Ҳайвонот боғи бу — турлар сақланадиган генетик банк. Биз ҳайвонлар қандай қилиб тутқунликда яшашини англаб етишимиз керак, улар учун табиий яшаш муҳитини, кичик чангалзорларни барпо этамиз», — дея хулоса қилди Абдумалик Сиддиқов.
dan pearlman Group асосчиларидан бири Kиаран Стенли ҳайвонот боғига ташриф буюрувчиларга ҳайвонлар билан мулоқотда ҳиссий тажрибалар тортиқ этиши кераклигини таъкидлади. Агар бунга эришилса, ташриф буюрувчиларда ҳайвонот боғига яна ташриф буюриш нияти пайдо бўлади.
2024 йилгача Wildlife Care ҳайвонот боғини ривожлантириш учун 5 миллион доллар сармоя киритади. Абдумалик Сиддиқов ходимларнинг иш ҳақини ошириш, самарали бошқарув ва шаффоф харидлар тизимини яратиш режалаштирилганлигини таъкидлади.
Ҳайвонот боғи беш йил ичида фойдага кириши кутилмоқда, олинган фойда ҳам кейинчалик уни ривожлантиришга қайта йўналтирилади.
Изоҳ (0)