Қозоғистон президенти Қосим-Жўмарт Тўқаев 2 сентябрь куни халққа мурожаатида 2024 йилга қадар мамлакатда давлат хизматчилари ва давлат иштирокидаги миллий компаниялар ходимлари сони 25 фоизга қисқартирилишини маълум қилди. Шу муносабат билан @davletovuz каналида Ўзбекистонда ҳам худди шундай маъмурий ислоҳотнинг вақти пишиб-етилгани ҳақида муносабат эълон қилинди.
Давлат аппаратининг шишиб кетиши, айниқса, у самарасиз бўлса, давлатга ҳам, давлат бюджетига ҳам ортиқча юк, холос. Қозоғистон ўз олдига қўйган мақсад нимаси билан эътиборга молик? Аввало, давлат аппарати қанчага қисқариши ва бу қачонгача рўй бериши қатъий маълум қилинди, яъни — марра аниқ.Ўзбекистонда сўнгги пайтларда давлат ва квази-давлат ташкилотлари шу даражада кўпайдики, гўёки давлат аппарати семиргандек. Ҳатто давлат иштироки шарт бўлмаган соҳа ва тармоқларда ҳам давлацифат уюшма, бирлашма ва шунга ўхшаш идоралар ташкил этилди, давлат бюджетидан пул оладиган ташкилотлар кўпайди. Назаримизда, давлат аппарати шишса шишдики, умуман қисқармади. Тўғри, айрим давлат идораларида қисқартиришлар бўлди, масалан, ҳукумат ходимлари сони 44 штат бирлигига камайди, лекин бу умумий манзарани ўзгартирмайди.
Ҳаракатлар стратегиясини 2019 йилда амалга ошириш бўйича давлат дастурида замонавий давлат бошқарувини босқичма-босқич жорий этиш кўзда тутилган. Мазкур мақсадда ишлаб чиқиладиган ҳужжат лойиҳасида давлат хизматчиларининг сонини қисқартириш белгиланиши керак. Бизнинг-ча, мазкур жараённи Маъмурий ислоҳотлар концепцияси билан уйғун олиб бориш керак бўлади.
Биринчидан, давлат ҳокимияти ва бошқаруви, шу жумладан, давлат иштирокидаги компанияларнинг ходимлари сонини очиқлаш, бу мақсадларда қанча бюджет маблағи сарфланаётганини халқ билиши керак.
Иккинчидан, хусусий сектор бажариши мумкин бўлган соҳаларда давлат идораларини умуман ташкил қилмаслик ва борларининг ваколатларини ҳам конкрет муддатда хусусий секторга ўтказиб юбориш мақсадга мувофиқ. Бу борада қатор ҳужжатлар қабул қилинди, лекин амалда нима бўлаяпти?
Учинчидан, давлат бошқаруви аппаратини қисқартириш бўйича ҳам аниқ рақам ва муддатлар айтилиши лозим. Масалан, айрим идоралар осмондан олгандек: «Фалон йилда фалонча инвестиция олиб кирамиз», деб ваъда беришни билишади-ку. Давлат хизматчиларини қисқартириш масаласида ҳам аниқ кўрсаткичлар ва мақсадлар бўлиши керак. Ихчам ҳукумат тушунчаси бутун давлат бошқаруви тизимига татбиқ этилиши — ҳаётий зарурат.
Дарвоқе, қисқартиришларни ўтган даврдаги каби фақат шифокорлар ва ўқитувчилар ҳисобига хаспўшлашдан қочиш керак.
Изоҳ (0)