Фарғонанинг Риштон туманида фуқаролар ҳали ҳам истеъмолда кавланган сунъий ҳовузлардан фойдаланади, имкон бўлсагина бир ҳафтада унинг суви янгиланади, бўлмаса личинкалар босиб кетган сувни қайнатиб эҳтиёжига ишлатади. Бу ҳақда «Халқ сўзи» хабар берди.
Риштон тумани марказидан 15 километр олисда жойлашган Жалаер маҳалла фуқаролари йиғинида 3700 ортиқ фуқаролар истиқомат қилади. Аҳолининг асосий меҳнат фаолияти деҳқончилик ва боғдорчилик билан боғлиқ. Фуқаролар йиғинининг Янгиобод, Катта йўл, Юқори дашт маҳаллаларида эса деҳқончилик тугул ичимлик суви узоқ йиллардан буён муаммолигича қолмоқда. Аҳоли қиш мавсумининг қош-қовоғига қарашга мажбур. Чунки изғиринли кунлар серёғин келган мавсум маҳаллий тилда оқ сув, деб аталувчи сув бироз мўл бўлади. Ҳар бир хонадонда сув ғамлаб олиш учун кавланган мўъжазгина ҳовузлардан чорва ва кундалик эҳтиёж учун ҳам бирдек фойдаланилади. Бироқ, қиш бу йилгидек қуруқ келса-чи? Ана унда Янгиобод, Катта йўл, Юқори дашт маҳаллаларида яшовчи фуқаролар учун ҳақиқий синов кунлари бошланади. Ушбу масала юзасидан риштонлик бир қанча фуқаролар ўз фикрини билдирди.
Садирхўжа Зокиров,
Юқори дашт маҳалласи, 84-уй:
«Хонадонда ўн жон истиқомат қиламиз. Ҳовлимизда ҳовуз кавлаб олганмиз. Жазирамада тез буғланишни олдини олиш ва сув мўътадиллигини сақлаш учун қирғоқларига тол экилган. Қирғизистон чегара ҳудудидан Учкўприк туманининг Сариқўрғон қишлоғига катта сой ўқиб ўтади. Сой сувидан Бағдод, Риштон ,Учкўприк туманлари деҳқончилик учун навбатдан фойдаланишади. Энди тасаввур қилиб олаверинг, ҳар учала туманда неча минг гектарлаб суғориладиган ҳудудлар бор. Бизга эса, мавсумда сув мўл бўлсагина маҳалламизга аранг 10-15 кунда сув навбати тегади. Шундагина ҳовузларимизга, хонадонимиздаги мавжуд йирик идишларга оби раҳмат ғамлаб оламиз».
Зокиржон Турдиалиев,
Юқори дашт маҳалласи, 101-уй:
«Ҳовузлардаги жамғарилган сувларни атиги уч кун мобайнида бемалол истеъмол қилиш мумкин. Ундан кейин ҳовузларда турли ҳашаротлар, личинкалар пайдо бўлади. Бошқа сув манбаси бўлмагандан кейин ана шу сувни қайнатиб эҳтиёжга ишлатишга мажбурмиз. Касаллик авж олиши, эпидемия тарқалиши эҳтимоли ҳудудимизда жуда юқори. Кунлар иссисагина сойдан сув оқади. Бу йил айниқса, баҳор жуда қийин келди биз учун. Баҳор совуқ келганлиги боис, Сариқўрғон сой суви бир ойга кеч келди. Сизга ёлғон,бизга чин – чорва, истеъмол учун эҳтиёж у ёғида турсин, ҳатто, экин-тикин ва боғларни ҳар бир қатнови 50-100 мингдан сув ташувчи машиналар ёрдамида суғордик. Вақт ўтиши, вазият чигаллашиши билан, ҳаммамизга дўппи тор кепқолди. Сув келтирувчи машиналарнинг ҳар бир қатновининг нархи кўтарилиб кетди. Эшагидан тўқими қиммат тушса ҳам, боғбонлар боғларини сақлаб қолиш учун курашди».
Шуҳрат Комилжонов,
Юқори дашт маҳалласи,126-уй:
«Уч-тўрт хўжалик бир ҳовуздан фойдаланамиз. Болаларга хавфсиз бўлиши ва чорвадан иҳота қилиш учун четан билан ўралган.Уч нафар фарзандим бор. Икки нафари ҳудудимиздаги 22-мактабга қатнайди. Мактабда ҳам тоза ичимлик суви – артезиан бўлмагани учун, ҳар куни болаларга елим идишларда ёки термосчасига қайнатилган сув ёки чой дамлаб берамиз. Йил-ўн икки ой шу зайлда кечади. Мактабдаги махсус бетон сув цистернасига эса ишонмайман».
Орифжон Қодиров,
22-мактаб директори:
«Билим даргоҳимизда Янгиобод, Катта йўл, Юқори дашт маҳаллаларидан қатновчи 326 нафар ўқувчи таҳсил олади. Ҳақиқатдан ҳам мактабимиздаартезиан- тоза ичимлик суви мавжуд эмас. Илгарилари ўқувчилар баклашкаларда ўзларига сув олиб келишар эди. Бола барибир болада. Бир бирларининг сув идишларидан фойдаланишавергач, гепатит каби юқумли касалликларнинг тарқалиш эҳтимоли кучайиб қолди. Шунинг учун мактаб ҳудудига елим идишларни тақиқлаб қўйдим ва туман санитария эпидемиология назорат марказидан рухсат олиб,бир минг етти юз литрли бетон идиш ташкил қилдик. Бу цистернага эса сувни сотиб олиб тўлдирамиз. Ҳар тугул хавфсизроқ. Сувнинг истеъмолга яроқлилигини мунтазам назорат қиламиз. Жалаер маҳалла фуқаролар йиғини ҳудудидаги Янгиобод, Катта йўл, Юқори дашт маҳаллаларида нафақат тоза ичимлик суви, балки бир қанча бошқа муаммолар ҳам тўпланиб қолган. Масалан, ҳар учала маҳаллага транспорт қатнови қўйилмаган. Мобил алоқа воситалари яхши ишламайди. Қиш мавсумида кўчаларда юришнинг ўзи муаммо. Болалар мактабга қатновда қийналишади. Нонвойхона, устахона, маҳалла гузари умуман йўқ. Марказга бориш учун уч-тўрт транспорт воситасига эҳтиёж сезилади».
Гулмира Турдиалиева,
Юқори дашт маҳалласи, 101 уй:
«Риштон тумани халқ қабулхонаси вакилларими, билмадим. Лекин қандайдир вакиллар маҳалламизга келишган. Лекин умуман ўзларини таништирмаган. Нимадандир шошилгандек, телефонларига хонадонлар суратини олишиб, муаммоларимизни сўрамасдан, аҳоли сони, яшовчилар рўйхати кабиларни билишгану, бирор нима сўрашмасин, деб тезда ‘ғойиб’ бўлишган. Риштон тумани марказидаги Халқ қабулхонасига ҳам бориб муаммоларимизни айтганман. Қабулхона мудири тез фурсатларда кўчаларимизга шағал ётқиздириб беришга тантанали ваъда берган эди. Ўтган йили ана шу каби кўндаланг турган масалаларимизга жавобан,‘кўриб чиқиляпти’, ‘Бартараф этилади’, ‘маълум қиламиз’ қабилидаги умумий гапларга тўла мавҳум жавоб хатлари ҳам келган. Бизда эса муаммолар бисёр. Масалан, ҳудудимизда мактабгача таълим муассасаси йўқ. Ваҳоланки, 348 дона 3—7 ёшдаги болалар бор. Уларни боғчага қамраб олиш ўта ачинарли аҳволда. Булоқбоши қишлоғидаги 23-мактабгача таълим муассасаси филиалиэса Юқори даштдан 6 км узоқликда жойлашган. Транспорт қатнови яхши эмаслиги боис у ерга фақат машинаси борлар олиб бориши мумкин. Автоулови йўқ хонадонларга эса болаларини муассасага бериш йўл харажатлари билан икки баробар қимматга тушади. Қизим эса 3 йил мобайнида боғчага яқин бўлганлиги учун катта ҳовлимизда мунтазам яшаб қатнаган».
Изоҳ (0)