Ўзбекистонда «Кўк кит» ва шу каби бошқа хавфли ўйинлар оқибатида жабрланиш ҳолати қайд этилгани йўқ. Бироқ айрим ёшларимиз ушбу ўйин домига тушиб қолаётгани бор гап. «Қашқадарё» газетасида чоп этилган мақолада шу ҳақда сўз боради.
Мақолада қуйидаги танқидий фикрлар билдирилган ва таклифлар илгари сурилган:
«Маънавият тарғиботчилари ва ёшлар билан ишловчи ташкилотлар одатда маърузадан ёки йигирма-ўттиз ёшни йиғиб мажлис, тадбир ўтказишдан нарига ўтмайди. Бу борадаги ишлар ҳеч қандай самара бермайди. Чунки бугунги ёшларни панд-насиҳат билан, маъруза ўқиш орқали тарбиялаб бўлмайди. Бундай услубларнинг даври ўтди. Бундай услублардан одамлар чарчади.
Ҳеч кимга сир эмас, ёшларни интернетдан, ижтимоий тармоқлардан ажратиб бўлмайди. Чунки даврнинг тақозоси шу. Демак, масалага шу нуқтаи назардан келиб чиқиб ёндашишимиз зарур эмасми? Нимага ёшлар юқоридаги каби манфур ўйинларга ошуфта бўляпти? Чунки унинг ўрнига биз таклиф қиладиган ижобий, фойдали, самарали ўйинлар йўқ.
‘Кўк кит’ ёки ‘Покемон’ сингари ўйинларни моҳир дастурчилар яратмоқда. Хўш, нима учун фарзандларимизнинг ширин ҳаётига қасд қилишга уринаётган ‘Кўк кит’ каби ўйинларга қарши дастурларни ярата олмаймиз? Нима, дастурчиларимиз йўқми? Маблағ етишмайдими? Ҳаммаси бор. Энди уларни ишга солишнинг вақти келмадими? Ёшлар билан ишлайдиган ўнлаб ташкилот бор, улар фаолияти самарадорлиги учун миллиардлаб маблағ сарфланяпти. Нима учун улар виртуал хавфга қарши тайинли иш қилмаяпти?
Дейлик, юртимизнинг энг кучли ахборот технологиялари мутахассислари иштирокида бир ўйин тузиб чиқсак-да, уни ‘Камолотъга йўл’ деб номласак. ‘Ҳар ёмоннинг бир яхшиси бўлади’, деганларидек, майли, ўша салбий ўйинлар услубларидан ҳам фойдаланайлик. Кўраяпмиз, ёшларимизни бу услублар, улар қўллаётган воситалар оҳанрабодай ўзига жалб қиляпти.
Биз ҳам психологларни жалб қилайлик. Ўсмир учун фойдали вақтни танлайлик. Ўйин шартлари шундай бўлсин: математика, адабиёт, тарих, қўйингки, барча фанлар ва фойдали билим берадиган соҳалар бўйича саволлар берилсин. Бир саволнинг жавоби кутубхонада, кейингисиники музейда, яна бириники театрда, хуллас, ўсмир ҳам ўйин ўйнаб, шу аснода таълим, маданият муассасаларини бирма-бир кезиб чиқсин. Билими бойисин, тасаввури кенгайсин. Шу йўлда китоб ўқисин, луғат ёдласин. Босқичма-босқич тарзда билимини синовдан ўтказиб, мукофотгача етиб борсин.
Охирги манзил, яъни ўйиннинг кулминацион нуқтаси ‘Камолотъда тугасин ва бу ерда ғолибни автомобиль кутиб турсин. Мукофотга бундан қимматроқ, қийматлироқ ютуқ қўйсак ҳам ҳеч нарса ютқазмаймиз, аксинча ютамиз. Майли, компьютер жамланмаси бўлсин, майли, чет элга саёҳат, олий ўқув юртига кириш йўлланмаси, контракт пулини тўлаб бериш, стипендия ва ҳоказо...
Ана шундай ўйинларни ярата олсак, ёшларимиз ҳеч қачон бошқа ўйинларга чалғимайди. Ёт ғоялар билан фикри бузилмайди. Хуллас, бу йўлда маблағ сарфлашдан қўрқмаслигимиз керак. Гап болаларимиз келажаги, эртанги тақдири ҳақида кетмоқда».
«Дарё»нинг Telegram’даги расмий канали — @toshqindaryo’га аъзо бўлинг!
Изоҳ (0)