Better Work va O‘zbekiston Kasaba uyushmalari federatsiyasi (FTUU) shartnoma imzolaganidan bir yil o‘tib, O‘zbekiston mehnat sharoitlarini yaxshilash va jahon kiyim-kechak bozorida raqobatbardosh ishlab chiqaruvchi sifatida o‘zini ko‘rsatishda muvaffaqiyatlarga erishmoqda.
O‘zbekiston to‘qimachilik va tikuvchilik sanoatida mehnat sharoitlari hamda huquqlarini yaxshilash bo‘yicha muhim kelishuvning bir yilligini nishonlamoqda. Better Work dasturi, O‘zbekiston Kasaba uyushmalari federatsiyasi va O‘zbekiston hukumati tomonidan imzolangan o‘zaro anglashuv memorandumi mamlakatning tashkil etilgan paxta sanoatiga qo‘shimcha qiymat qo‘shish va kiyim-kechak ishlab chiqarish uchun asosiy global manbaga aylanish rejalarida muhim qadam bo‘ldi.
Better Work – Xalqaro mehnat tashkiloti (XMT) va Xalqaro moliya korporatsiyasi (IFC) hamkorlik dasturidir. Better Work ko‘magida O‘zbekiston sanoati xalqaro xaridorlarning qiziqishini uyg‘otmoqda.
The Walt Disney kompaniyasi yaqinda O‘zbekistonni ma‘qullangan manba mamlakatlari ro‘yxatiga kiritdi.
“Agar mehnat standartlari bo‘yicha taraqqiyot davom etsa, O‘zbekiston jahon bozorlari, ayniqsa Yevropa uchun muhim yetkazib beruvchiga aylanish uchun qulay sharoit yaratadi. Paxta taqiqi olib tashlanganidan beri mamlakat qisqa muddat va raqobatbardosh narxlar bilan allaqachon kuchli mavqega ega”, – deb tushuntiradi Better Work vakili Yusuf Abu.
2022-yilgacha xalqaro brendlar va chakana sotuvchilar O‘zbekistonni paxta sanoatida bolalar va majburiy mehnatga jalb qilinganligi haqidagi xavotirlar tufayli boykot qilgan edi. XMT va boshqa tashkilotlar tomonidan o‘tkazilgan keng ko‘lamli tekshiruvdan so‘ng mamlakat mehnat huquqlari buzilishini bartaraf etishda sezilarli muvaffaqiyatlarga erishgani tasdiqlandi. O‘zbekiston endi paxtadan tikilgan kiyim-kechak uchun Yevropa bozoriga bojsiz kirish imkoniyatiga ega.
Yaqinda IFC tomonidan o‘tkazilgan tadqiqot shuni ko‘rsatdiki, u qisman O‘zbekiston hukumatining transport xarajatlarini subsidiyalash siyosati bilan bog‘liq bo‘lganligi sababli Yevropadagi kiyim-kechak yetkazib beruvchilar orasida yuk tashish xarajatlari va import bojlari bo‘yicha eng raqobatbardosh hisoblanadi.
Yubiley Jahon banki hamda Yevropa tiklanish va taraqqiyot banki (YTTB) tomonidan moliyaviy qo‘llab-quvvatlangan dastur uchun qizg‘in oy bilan yakunlandi. 14-may kuni Kambag‘allikni qisqartirish va bandlik vazirligi, Kasaba uyushmalari federatsiyasi va O‘zbekiston Ish beruvchilar konfederatsiyasi (CEU) vakillaridan iborat dastur maslahat qo‘mitasi (PAC) o‘zining ta’sis yig‘ilishini o‘tkazdi.
“O‘tgan yil sanoatimiz uchun muhim bo‘ldi. Better Work bilan hamkorligimiz nafaqat ro‘yxatga olingan fabrikalarda mehnat sharoitlarini yaxshilash, balki kasaba uyushmamizning barcha ishchilarni tashkil qilish va vakillik qilish qobiliyatini mustahkamlashdir”, – deydi Kasaba uyushmalari federatsiyasi raisi o‘rinbosari Baxtiyor Maxmadaliyev.
Xuddi shunday, O‘zbekiston Ish beruvchilar konfederatsiyasi boshqaruvi raisi Ilhom Xaydayrov Better Work kompaniyasining sanoatga bo‘lgan ambitsiyalarini qo‘llab-quvvatlaydi:
“Bizning maqsadimiz nafaqat munosib mehnat, balki eng yaxshi mehnat sharoitlarini ham tashkil etishdir”, – dedi u.
“O‘zto‘qimachiliksanoat” uyushmasi raisi vazifasini bajaruvchi Mirmuhsin Sultonov ham konstruktiv muloqot va mehnat huquqlarini hurmat qilish yanada kengroq ta’sir ko‘rsatishini e’tirof etadi:
“Barqarorlik sari harakat barcha qiymat zanjirini qamrab oldi. Ko‘pgina kompaniyalarimiz O‘zbekiston barqarorlik va axloqiy ishlab chiqarish bo‘yicha global ko‘rsatmalarga javob berishini ta’minlash uchun ESG talablariga rioya qilishga, tegishli sertifikatlarga ega bo‘lishga va munosib mehnat amaliyotini qo‘llashga intiladi”.
Qo‘mitaga dastur 2023-yil iyun oyida ishga tushirilgandan beri erishilgan yutuqlarni sarhisob qiluvchi hisobot taqdim etildi. Eng muhim jihatlarga tez kuzatilgan texnik-iqtisodiy asoslash, belgilangan muddatdan oshib borayotgan yangi zavodlarni ro‘yxatga olish va xalqaro xaridorlar hamkorlarining qiziqishi ortishi kiradi.
Shuningdek, may oyida ishtirokchi zavodlarning birinchi baholari to‘plami chop etildi. Beshta korxona o‘zlarining birinchi ko‘rib chiqishlarini yakunladi, bu esa joriy nomuvofiqlik stavkalarining batafsil tasvirini taqdim etdi. Topilmalar sanoatdagi mavjud muammolarni, jumladan, sog‘liq va xavfsizlikni muhofaza qilishning etishmasligi, shartnomalar va adolatli ish haqi bilan bog‘liq muammolarni taʼkidlaydi. Bu xavfsizlik standartlarini oshirish va ishchilarga adolatli munosabatda bo‘lish va haq to‘lashni taʼminlash uchun maqsadli choralar ko‘rish zarurligiga eʼtiborni yanada kuchaytiradi.
“Biz memorandumning ikkinchi yiliga o‘tayotganimizda, asosiy eʼtibor ushbu sanoat amaliyotlarining barqaror integratsiyasiga va samarali muloqotni yanada yaxshilashga qaratiladi. To‘g‘ri yondashuv bilan biz O‘zbekiston to‘qimachilik va tikuvchilik mahsulotlarini yetkazib beruvchi asosiy davlatlar qatorida o‘z o‘rnini egallashiga umid qilamiz”, – deb tushuntiradi Better Work vakili Yusuf Abu.
Izoh (0)