Misrning Ayn Shams universiteti professori, yozuvchi, tarjimon Muhammad al-Jibali Abdulla Qodiriyning “O‘tkan kunlar” romanini arab tiliga tarjima qilishga kirishdi. Bu haqda “Dunyo” agentligi xabar berdi.
O‘zbekistonning Misrdagi elchixonasi tomonidan maʼlum qilinishicha, iyun oyida O‘zbekiston prezidenti saylovini bevosita kuzatgan Muhammad al-Jibali Toshkentda bo‘lgan chog‘ida Abdulla Qodiriy uy muzeyida bo‘lib, yozuvchining nabiralari bilan ushrashgan, O‘zbekiston yozuvchilar uyushmasida suhbatlar o‘tkazgan, o‘zbek madaniyati va tarixi bilan yaqindan tanishgan.
Muhammad al-Jibalining aytishicha, nihoyatda boy adabiy merosga ega o‘zbek adabiyoti durdonalari xorijiy tillarga tarjima qilinmagani uni ajablantirgan. Professor “O‘tkan kunlar” romanining arab tiliga tarjima qilinishi, nafaqat Misr, balki butun arab dunyosida iliq kutib olinishiga ishonch bildirgan. Bu o‘zbek madaniyati, mintaqa tarixi, o‘zbekona odob-ahloq bilan Yaqin Sharq xalqlarini yaqindan tanitishga misli ko‘rilmagan darajada hissa qo‘shadi.
Mutaxassisga ko‘ra, arab tilining sinonimlarga nihoyatda boyligi, har bir harakat va holatni turli usullarda tasvirlash xususiyati, ikki xalqning madaniy-maʼnaviy jihatdan yaqinligi romanning ushbu tarjimasi boshqa xorijiy tillardagi tarjimalaridan sezilarli darajada sifatli bo‘lishiga va badiiy go‘zallikni saqlab qolishga imkon beradi.
Romandagi o‘zbekona ruhni aks ettirish, tarjima sifatini oshirish maqsadida tarjima muallifiga mamlakatning Misrdagi elchixonasi madaniy masalalar bo‘yicha attashesi Otabek Alimov, hozirgi paytda Qohirada istiqomat qilyotgan o‘zbekistonliklar Husan Abdumajidov, Saudiya Arabistonida yashab tahsil olgan yozuvchi va tarjimon Said Mahmud Kosoniy va boshqalar ko‘maklashmoqda. Asardagi baʼzi arab imlosida (eski o‘zbek yozuvi) bitilgan atamalarni asl holida saqlab qolish uchun romanning ilk nusxasi Abdulla Qodiriyning nabiralari tomonidan taqdim etilgan.
“O‘tkan kunlar”ning arab tiliga tarjimasi romanning 100 yilligi arafasida 2024-yili tayyor bo‘lishi va mintaqadagi eng yirik va nufuzli 55-Qohira xalqaro kitob yarmarkasida taqdim etilishi rejalashtirilmoqda.
- Ma’lumot uchun roman 1920-yillar boshida yozilgan bo‘lib,
- 1922-yil ilk bor “Inqilob” jurnalida chop etilgan,
- 1926-yilda tilimizga moslashtirilgan arab yozuvida, alohida kitob holida nashr qilingan.
- 1926-yildagi senzura daxl qilmagan asl nashriga asoslangan ilk to‘liq nashri Toshkentda kirill alifbosida 1994-yili chop etilgan.
2021-yil oktabrda Abdulla Qodiriyning “O‘tkan kunlar” romanini ingliz tiliga tarjima qilgan amerikalik Mark Riz prezident Shavkat Mirziyoyev nomidan va’da qilingan pul mukofoti 5 oydan beri to‘lanmaganini ma’lum qilgandi. Mark Abdulla Qodiriyning nabirasi Xondamir Qodiriy uning bu ishga aloqador bo‘lmagan do‘sti bilan bog‘lanib, gonorardan voz kechishni so‘raganini aytgandi. Ko‘p o‘tmay Rizga va’da qilingan gonorar to‘lab berilgan.
Izoh (0)