Nonushta uchun suli yoki manniy yormasi, tushlik uchun guruch yoki grechka iste’mol qilayotganda ko‘pchilik bolalikdagi yoqimli ta’mni yodga oladi. Shu bilan birga ushbu mahsulotlar ovqatlanish ratsionini foydali qilishning ajoyib usuli hisoblanadi. Yormalar tana uchun dori-darmon hisoblanadi. Ayrim yorma mahsulotlari sog‘liq uchun foydali xususiyatga ega.
Grechka yormasi
Grechka universal toifadagi don mahsuloti hisoblanadi. Uni nonushta uchun ham, ertalabki bo‘tqa sifatida va kechki ovqat uchun ham, issiq taom uchun garnir sifatida tayyorlash mumkin. Grechka nafaqat o‘zining ta’mi, balki organizm uchun foydali bo‘lgan vitaminlar va elementlarning butun majmuasi: kalsiy, magniy, fosfor, oqsillar, yog‘lar va uglevodlar uchun ham e’tiborga loyiqdir.
Grechka parhez qilgan insonlar uchun xavfsiz, chunki unda qoniqarli va past kaloriya mavjud. Har bir kishi grechka iste’mol qilishi mumkin, ayniqsa qandli diabet bilan og‘rigan insonlar uchun bu shakar darajasini normallashtirishga yordam beradi va organizmni to‘q saqlaydi.
Suli yormasi
Suli yormasi — parhez qilgan qizlarning sevimli nonushtasi hisoblanadi. Ma’lumki, klechatkalar metabolizmni tezlashtiradi va ichaklarni tozalaydi. Sog‘lom va toza ichak tanani ajoyib shaklda saqlash uchun asosdir. Biroq bu mahsulot erkaklar uchun yanada foydaliroq. Suli yormasi yurak-qon tomir kasalliklari xavfini kamaytiradi va ma’lumotlarga ko‘ra, erkaklar ayollarga qaraganda ko‘proq bunday kasalliklardan aziyat chekadi.
Kuniga taxminan 25 gramm klechatkani iste’mol qilish orqali yurak-qon tomir kasalliklarini rivojlanish xavfini sezilarli darajada kamaytirishingiz mumkin. 25 gramm klechatka — ertalab iste’mol qilinadigan bir piyola suli yormasi. Suli yormasi foydali xususiyatlari bo‘yicha grechkaning yagona analogidir. U qandli diabetga ta’sir qilishi mumkin bo‘lgan tolani o‘z ichiga oladi.
Olimlar tajriba o‘tkazdi: ular qandli diabetga chalingan bemorlarga kuniga 100 g suli yormasi berdi va bir necha hafta o‘tgach, bu nafaqat xolesterin darajasini pasaytirdi, balki bemorlarning tanasida insulinga ehtiyoj yo‘qligini ham sezilarli darajada namoyon qildi.
Guruch
Guruch oshxonada eng ko‘p qo‘llaniluvchi mahsulotlardan biri. Uni pishirish oson va tez. Guruchning yana bir aniq yaxshi tomoni bor — multivariant mahsulot hisoblanadi. Guruchning turli navlari turli maqsadlar uchun mo‘ljallangan: “uzun” guruch palov uchun yaxshi, go‘sht yoki baliqdan tayyorlanadigan taomlar garnir va qiyma go‘sht uchun “qisqa” guruchni tanlagan ma’qul, deyarli yumaloq guruch donalari suyuq don va sho‘rvalar tayyorlash uchun juda mos keladi. Jigarrang guruch juda yaxshi, chunki u don tarkibida mavjud bo‘lgan barcha turdagi tola va ozuqa moddalarini o‘z ichiga oladi. Guruchni iste’mol qilish qon bosimini tushirishga yordam beradi.
Manniy yormasi
Manniy yormasi bo‘tqasi dondan tayyorlanadigan eng yuqori kaloriyali taom hisoblanadi. Agar sizda oshqozon yoki vaznni tartibga solish bilan bog‘liq muammolar mavjud bo‘lsa (distrofiyagacha), unda bu arzon, foydali va oson tayyorlanadigan dori bo‘la oladi. Manniy yormasi bug‘doy donining markaziy qismidan olinadi, ya’ni u bug‘doy kabi juda ko‘p proteinga ega. Manniy yormasidan tayyorlanadigan bo‘tqa juda mazali, biroq u bolalarda yaxshi hazm bo‘lmaydi.
Bir yoshgacha bo‘lgan bolalarga ushbu sohadagi so‘nggi tibbiy tadqiqotlarga ko‘ra, manniy yormasini berish tavsiya etilmaydi. Manniy yormasi qandli diabet, ateroskleroz va ortiqcha vaznga ega bo‘lgan insonlar uchun tavsiya etilmaydi. Eng foydali manniy yormasi bug‘doydan tayyorlanadi va odatdagidan ancha quyuqroq ko‘rinadi.
Bug‘doy yormasi
Bug‘doy urug‘i vitamin va minerallar manbai hisoblanadi. Bug‘doyda B va E vitaminlari, shuningdek, muntazam jismoniy faoliyat uchun zarur bo‘lgan protein ustunlik qiladi. Organizmning proteinga bo‘lgan kunlik ehtiyojini qondirish uchun faqat bir osh qoshiq (25 kkal) bug‘doy urug‘ini iste’mol qilish kifoya qiladi va chorak chashka urug‘larda 8 g protein mavjud.
Bug‘doy yormalarini tariq bilan aralashtirib yubormang. Bug‘doy yormalari bug‘doydan, tariq esa tariqdan olinadi. Bug‘doy mikroblari oshqozon ishini tartibga solishga va kasal yurakka yordam beradi. Shuningdek, bug‘doy yormalari bilan o‘simlik oqsili tanaga kiradi. Bug‘doy urug‘i yong‘oqning ta’miga o‘xshaydi va bug‘doy kepagi tolalar miqdori bo‘yicha donlar orasida birinchi o‘rinda turadi (kepakning chorak kosasi 60 kkal mavjud). Bug‘doy kepagi barqaror va sog‘lom hazm qilishni ta’minlash uchun ideal mahsulot hisoblanadi.
Arpa yormasi
Arpa yormasi sport bilan shug‘ullanuvchi insonlar uchun to‘g‘ri keladi. Arpaning eng muhim mineral komponenti fosfor hisoblanadi, unda boshqa barcha donlardan deyarli ikki baravar yuqori miqdorda fosfor mavjud. Fosfor nafaqat miyaning ishlashi uchun zarur bo‘lgan asosiy modda, balki sportchilar uchun asosiy mikroelement hisoblanadi, chunki u mushak to‘qimalarining qisqarish tezligi va kuchi uchun javobgardir.
Arpa yormasi — arpa donalarini kepakdan tozalash va ularni maydalash yo‘li bilan olinadigan don. Arpa o‘z nomini qadimgi slavyancha “perly” so‘zidan olgan, bu esa “marvarid” degan ma’noni anglatadi. Arpa yormasi an’anaviy usulda tayyorlanadigan taomdan tashqari, issiq ovqatlar uchun garnir sifatida ishlatilishi mumkin.
Tariq yormasi
Tariqdan tayyorlanadigan tariq yormasi tarkibida tola, o‘simlik oqsili, kaliy, magniy bor va bug‘doy, guruchga qaraganda ko‘p miqdorda temir mavjud. Tariqdan nonushta va mazali oladyi uchun ajoyib pyure tayyorlanadi. Tariq pyuresining kaloriyasi past, shuning uchun bu chiroyli qomatga e’tibor berganlar uchun foydali mahsulot hisoblanadi. Biroq, gastrit bilan og‘rigan bo‘lsangiz, uni ishlatmaganingiz ma’qul.
Maydalangan arpa yormasi
Matdalangan arpa yormasi barcha don navlari ichida eng katta don hisoblanadi. Yuqorida aytib o‘tilgan arpa va arpa yormalari donlaridan ishlab chiqariladi. Arpa yormalarida ko‘p miqdorda o‘simlik oqsili, shuningdek, klechatka va oqsil mavjud. Ikkinchisining yuqori miqdoriga qaramasdan, arpa yormalarida natriy yo‘q, shuning uchun u vazn ortishiga hissa qo‘shmaydi. Arpa yormalaridan bo‘tqalar, sho‘rvalar tayyorlanadi, palov va boshqa taomlarga qo‘shiladi, tovuq go‘shti va sabzavotlarni bilan, shuningdek, garnir sifatida ishlatiladi.
Qovoq urug‘lari
Qovoq urug‘larida yurak uchun foydali bo‘lgan kaliy mavjud. Qovoq urug‘lari ham ayollar uchun tabiiy afrodizyak hisoblanadi va vazn yo‘qotishga yordam beradi. Shuningdek, don tarkibida tananing tozalash funksiyalarini bajaradigan klechatkalar mavjud. Bo‘tqalar, sho‘rvalar, qandolat mahsulotlari uchun un sifatida qovoq urug‘idan foydalaniladi.
Makkajo‘xori yormasi
Makkajo‘xori yormasida ovqat hazm qilish tizimini tozalaydigan ko‘p klechatkalar mavjud, ular ichaklarda fermentatsiyani va gaz hosil bo‘lishini kamaytirishi mumkin, ya’ni hazm qilishni yaxshilaydi. Makkajo‘xori pyuresi ikkinchi (qovoqdan keyin) “bolalar” pyuresi bo‘lib, uni 9 oylikdan boshlab bolalarga berish mumkin. Shuningdek, makkajo‘xori maydalagichlari radionuklidlarni olib tashlash qobiliyatiga ega, bu radiatsiyadan zarar ko‘rgan hududlar aholisi uchun foydali bo‘lishi mumkin. Makkajo‘xori yormasidan sho‘rva, oladyi, bo‘tqa yoki pishiriq uchun un tayyorlasangiz bo‘ladi.
Mavzuga doir:
Izoh (0)