O‘zbekistonda 10-noyabr sanasidan “Davlat fuqarolik xizmati to‘g‘risida”gi qonun kuchga kirdi. Endilikda kimlar davlat fuqarolik xizmatchisi maqomiga ega bo‘ladi? Shu xususda huquqshunos Saydali Muxtoraliyev tushuntirish berdi.
Mehnat kodeksi bilan tengma-teng
Haqiqatan ham bu qonun eng muhim hujjatlarimizdan, eng muhim qonunlarimizdan biri. Negaki, bu qonun davlat boshqaruv organlaridagi davlat fuqarolik xizmatchilarini, ularni faoliyatini tartibga soladigan eng muhim hujjatlardan biri. Aytib o‘tishim kerak, Mehnat kodeksi bilan kerak bo‘lsa, tengma teng turadigan muhim hujjatlardan biri hisoblanadi.
Bir narsaga to‘xtalishimiz kerak, bu qonunning muhimlik hamda ahamiyatlilik jihati nimada edi? Dastlab ko‘pchilik sohaga doir mutaxassislar yaxshi bilishadi 2019-yil oktabr oyida prezidentning “O‘zbekiston Respublikasida kadrlar siyosati va davlat fuqarolik xizmati tizimini tubdan takomillashtirish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi farmoni qabul qilingan edi. Aynan mana shu kadrlar siyosat tizimini takomillashtirish hamda davlat fuqarolik xizmati tizimini yo‘lga qo‘yish borasida, mana shu farmonda ham o‘sha qonunni qabul qilishi bilan bog‘liq yoki bu sohani yo‘lga qo‘yilishi bilan bog‘liq zaruratlar haqida aytilgan.
Haqiqatan ham davlat fuqarolik xizmati sohasida eng asosiy muammolardan biri bu malakali kadrlarni yetishmasligi, kadrlarni joy-joyiga qo‘yishda shafof tizim mavjud emasligi yoki sifatsiz ekani hamda bu sohaga, umuman davlat fuqarolik xizmati sohasida tanish-bilishchilik, qarindosh-urug‘chilik avj olib ketgani, mana shunga o‘xshash muammolarni bartaraf etish maqsadida hamda davlat fuqarolik xizmatida haqiqiy malakali xalq uchun xizmat qiladigan tizimni shakllantirish maqsadida bu qonun qabul qilingan.
Davlat xizmatchisi kim?
Qonun bilan ishlash davomida bu qonunni aholiga yoki o‘zimizning tinglovchilarimizga yetkazish masalasida juda ko‘p savollar kelib tushyapti. Oddiy hamda eng ko‘p beriladigan savol “Davlat fuqarolik xizmatchilari kimlar?, “Qaysi xodimlar, qaysi soha vakillari davlat xizmatchilari?” degan savol ko‘p berilyapti. Davlat idoralarida ishlaydigan barcha xodimlar ham, barcha xizmatchilar ham davlat fuqarolik xizmatchilari hisoblanmaydi. Agar batafsilroq tushintiradigan bo‘lsam, Davlat fuqarolik xizmatchilari bu davlar xizmatchilarining bir toifasi hisoblanadi.
Davlat xizmatchilarini 4 ta muhim toifaga bo‘laman:
Davlat oliy boshqaruv organlaridagi xalq tomonidan saylab qo‘yiladigan yuqori siyosiy shaxslar.
— Bu O‘zbekiston prezidenti hamda parlamentidagi deputatlarimiz hamda senatorlarimiz, qolaversa, mahalliy xalq deputatlari kengashlaridagi deputatlar;
— Mudofaa sohasidagi, harbiy hamda qurolli kuchlar tizimidagi harbiy xizmatchilar. Bularni biz davlat xizmatchilarini ikkinchi muhim toifasiga kiritishimiz mumkin;
— Sud va huquqni muhofaza qiluvchi organlardagi davlat xizmatchilari. Ular bevosita odil sudlovni hamda fuqarolarni, insonlarni haq-huquqlarini muhofaza qiluvchi tizim vakili.
Shartli ravishda aytishimiz mumkin, yuqoridagi uchta toifaga kirmaydigan davlat xizmatchilari, aynan davlat fuqarolik xizmatchilari hisoblanadi.
Masalan, prokuratura tizimidagi xodimlar, ichki ishlar organlaridagi xodimlar, harbiy soha qurolli kuchlar tizimidagi xodimlar — bular davlat fuqarolik xizmatchilari hisoblanmaydi.
Izoh (0)