O‘zbekiston yanvar oyida nimalar sotib oldi va sotdi?
Davlat statistika qo‘mitasi ma’lumotiga ko‘ra, yanvar oyida tashqi savdo aylanmasi 3,5 mlrd dollarni tashkil etgan. Bu o‘tgan yilning shu davriga nisbatan 49,9 foizga yoki 1,16 mlrd dollarga ko‘proq. Tashqi savdo hajmining 1,4 mlrd dollari eksportga, 2,1 mlrd dollari importga to‘g‘ri keladi.
O‘zbekiston kim bilan ko‘proq savdo ishlarini olib borgan?
2021-yilda Rossiya Xitoyni ortda qoldirib O‘zbekistonning tashqi savdodagi asosiy hamkoriga aylangan edi. Yanvar oyida esa bu ko‘rsatkich borasida Xitoy yetakchilik qildi, tashqi savdo aylanmasi — 621 mln dollar.
Rossiya 573,3 mln dollar bilan ikkinchi pog‘onani egallagan bo‘lsa, Qozog‘iston 266,8 mln dollar bila uchinchi o‘rinda bo‘ldi.
Turkiya to‘rtinchi o‘rinni (266,1 mln dollar), Janubiy Koreya esa beshinchi o‘rinni (213,4 mln dollar) egallagan.
Shuningdek, Qirg‘iziston, Ukraina, Germaniya, Hindiston va Tojikiston kuchli o‘nlikdan joy olgan.
O‘zbekiston bu mamlakatlarning deyarli barchasi bilan savdo munosabatlarida sotishdan ko‘ra, ko‘proq sotib oladi. Ayniqsa, Janubiy Koreya bilan oradagi farq katta — eksport atigi 2,3 mln dollarni, import esa 211 mln dollarni tashkil etgan.
O‘zbekiston kimga nima sotdi?
O‘zbekiston 2022-yilning yanvar oyida 586,6 mln dollarlik oltin eksport qildi. Bu importning 41,9 foizini tashkil qiladi. Sanoat tovarlari 22,6 foizni tashkil qilgan bo‘lsa xizmatlar eksporti 12,6 foiz bo‘lgan.
Miqdorlar haqida gapiradigan bo‘lsak, sanoat mahsulotlari 316,5 mln dollarga, oziq-ovqat mahsulotlari va tirik hayvonlar 90,1 mln dollarga, kimyoviy vositalar va shunga o‘xshash xizmatlar esa 55,5 mln dollarga sotilgan.
Yanvar oyida eksportda 12,9 foiz ulush bilan Rossiya asosiy xaridor bo‘lgan. Ikkinchi o‘rinda Xitoy (11,2 foiz), uchinchi o‘rinda Turkiya (8,7 foiz).
Toshkent shahri, Toshkent va Andijon viloyatlari xorijga eng ko‘p mahsulot sotgan. Eng kami — Buxoro, Sirdaryo va Xorazm viloyatlari.
O‘zbekiston kimdan nima sotib oldi?
Import tarkibida eng katta ulush mashinalar va transport asbob-uskunalari (34,2 foiz), sanoat tovarlari (19,4 foiz) hamda kimyoviy vositalar va shunga o‘xshash mahsulotlar (14,5 foiz) hisobiga to‘g‘ri keldi.
Mashinalar va transport asbob-uskunalarining importi 718,6 mln dollarni tashkil qildi. Xuddi shu ko‘rsatkichda sanoat tovarlari 407,3 mln dollar bo‘ldi.
O‘zbekiston eng ko‘p miqdorda Xitoy (22,1 foiz), Rossiya (18,7 foiz) va Janubiy Koreyadan (10,1 foiz) xarid qilgan.
Hududlar bo‘yicha eng ko‘p import qilingan mahsulotlar Toshkent shahri, Toshkent va Andijon viloyatlariga to‘g‘ri keladi. Eng kami esa Xorazm viloyati, Qoraqalpog‘iston Respublikasi va Surxondaryo viloyati bo‘ldi.
E’tiborga molik jihatlar
O‘zbekiston sotishdan ko‘ra, ko‘proq sotib olishda davom etmoqda. Bu iqtisodiyotni jadal rivojlantirish uchun resurslar va vositalar sotib olinayotgani bilan izohlanadi.
Shu maqsadda mamlakat bir necha yillardan beri sanoat uchun zarur bo‘lgan mashina va uskunalarga eng ko‘p mablag‘ sarfladi.
2021-yil yakunlariga ko‘ra Xitoy so‘nggi yillarda ilk bor birinchilikni qo‘ldan boy bergan edi. Biroq yanvar oyida birinchi o‘ringa qaytdi.
