“Tolibon” AQShning bir qancha samolyot va vertolyotlarini egallab oldi

AQShning Afg‘onistonda qoldirib ketilgan bir qancha samolyotlari, vertolyotlari va tanklarga qarshi raketalari “Tolibon” qo‘liga o‘tdi. Bu haqda manbalariga tayanib, Al-Arabiya telekanali xabar berdi.

“Tolibon’ qo‘liga tushgan narsalarni yo‘q qilish uchun choralar ko‘rish bo‘yicha hali hech qanday qaror yo‘q. ‘Tolibon’ga vertolyot va samolyotdan foydalanish qiyin bo‘lishi mumkin, chunki ularda uchuvchilar yo‘q, texnik xizmatdan ham foydalana olmaydi”, — dedi manba.

Manbaga ko‘ra, AQSh “Tolibon”ning uskunalardan foydalana olmasligi uchun aviazarbalarni amalga oshirish to‘g‘risida qaror qabul qilishdan oldin evakuatsiya yakunlanishini kutmoqda.

Kobul aeroportida noma’lum odamlar Ukraina fuqarolarini Afg‘onistondan evakuatsiya qilishga mo‘ljallangan samolyotni olib qochgani haqida xabar berildi.

“Bizning samolyotni yakshanba kuni (22-avgust) begona odamlar egallab oldi. Seshanba kuni (24-avgust) samolyotimiz rostan o‘g‘irlab ketilgandi — u ukrainaliklarni olib ketish o‘rniga, noma’lum yo‘lovchilar guruhi bilan Eronga uchib ketgan. Fuqarolarni evakuatsiya qilish bo‘yicha keyingi uchta urinishimiz ham muvaffaqiyatsiz tugadi, chunki yo‘lovchilarimiz aeroportga bora olmadi”, — dedi Ukraina tashqi ishlar vaziri o‘rinbosari Yevgen Yenin.

Yeninning so‘zlariga ko‘ra, Ukraina diplomatik xizmati o‘tgan hafta davomida “krash–test” (sinov uchun atay to‘qnashuvlar uyushtirish) rejimida ishlagan. TIV vakili samolyotning o‘g‘irlanishi haqida boshqa tafsilotlarni keltirmadi.

Keyinroq Ukraina Tashqi ishlar vazirligi spikeri Oleg Nikolenko samolyotning o‘g‘irlanishi haqidagi ma’lumotni rad etdi. “Kobulda yoki boshqa joyda hech qanday Ukraina samolyoti o‘g‘irlanmagan. Ba’zi OAVlar tarqatayotgan “o‘g‘irlangan samolyot” haqidagi ma’lumotlar haqiqatga to‘g‘ri kelmaydi. Yevgen Yenin ukrainaliklarni olib chiqishda diplomatlar duch kelgan qiyinchiliklarni umumiy qilib tushuntirgan”, — dedi Nikolenko.

“Tolibon” hokimiyatga kelgandan so‘ng, Ukraina o‘z fuqarolarini Afg‘onistondan evakuatsiya qilish uchun uchta reysni amalga oshirdi. Ularning oxirgisi 23-avgust kuni kechqurun Kievning “Borispol” aeroportiga qo‘ndi. TIVga ko‘ra, hozirda 50 ga yaqin Ukraina fuqarosi Afg‘onistonda qolmoqda.

AQSh davlat departamenti matbuot xizmati rahbari Ned Praysning ma’lum qilishicha,  AQSh Kobul xalqaro aeroportining kelgusi nazoratini o‘z ittifoqchilari, shuningdek, “Tolibon” bilan muhokama qilmoqda.

“Bu (Kobuldagi aeroportni nazorat qilish masalasi) “Tolibon” bilan muhokama mavzusi bo‘ldi. Bu bizning ittifoqchilarimiz bilan munozara mavzusiga aylandi, ko‘plab hamkorlarimiz bilan muhokama qilindi”— dedi Prays.

Uning so‘zlariga ko‘ra, tomonlar “barcha manfaatlar ishlab turgan aeroport tomonidan qondiriladi” degan kelishuvga erishgan.

Avvalroq AQSh Qurolli kuchlarining Transport qo‘mondonligi (USTRANSCOM) rahbari general Stiven Layons Kobul aeroportidagi vaziyat Afg‘onistondan odamlarni evakuatsiya qilayotgan harbiy-transport samolyotlari uchun “katta xavf” tug‘dirishini aytgandi.

“Bu jiddiy xavf. Men batafsil ma’lumot bermayman. Biz CENTCOM (AQSh Qurolli kuchlari markaziy qo‘mondonligi ) va boshqa tuzilmalar bilan havo transporti operatsiyalari uchun tahdidlar va potensial xavflar to‘g‘risida ma’lumot olish bo‘yicha yaqindan hamkorlik qilyapmiz”, — degan Layons.