“O‘zkimyosanoat” kompaniyasi Oliy Majlis Qonunchilik palatasi spikeri o‘rinbosari, “Milliy tiklanish” partiyasi rahbari Alisher Qodirovning Angrendagi “Birinchi rezinotexnika zavodi” MChJ shina ishlab chiqarish zavodi quvvatining 15 foizida ishlayotgani to‘g‘risidagi xabariga munosabat bildirdi.
Foto: “BRZ.uz”
“O‘zkimyosanoat”ning ma’lum qilishicha, Germaniya, Gollandiya, Italiya, Yaponiya va Xitoy kabi xorijiy mamlakatlarning eng zamonaviy uskuna va jihozlari asosida xorijiy kreditlar hisobidan 2019-yilda ishga tushirilgan “Birinchi rezinotexnika zavodi” MChJ yillik 3 million dona avtomobil shinalari, 200 ming dona qishloq xo‘jaligi shinalari va 100 ming pogon metr konveyer lentalarini ishlab chiqarish quvvatiga ega.
Ta’kidlanishicha, loyiha bo‘yicha korxona quvvatlarni o‘zlashtirish mahsulot sifatini ta’minlash maqsadida bosqichma-bosqich amalga oshirilmoqda.
2019-yildan bugungi kunga qadar korxona tomonidan umumiy qiymati 266 milliard so‘m bo‘lgan 704,1 ming dona avtomobil shinalari, 16,9 ming dona qishloq xo‘jaligi shinalari va 72,9 ming pogon metr konveyer lentalari ishlab chiqarilgan.
“O‘zkimyosanoat” matbuot xizmatining tasdiqlashicha, 2020-yilda ishlab chiqarish quvvatlarini o‘zlashtirish rejasi haqiqatda 40 foiz o‘rniga 15 foizni tashkil etgan. “Buning asosiy sababi koronavirus pandemiyasi davrida joriy etilgan cheklovlar oqibatida aksariyati xorijiy mamlakatlardan olib kelinadigan xomashyo va materiallarning importi cheklandi, ishlab chiqarishda to‘xtalishlar yuzaga keldi, mahsulot sotuvi pasaydi va aylanma mablag‘larning tanqisligiga olib keldi”, — deyiladi munosabatda.
Bundan tashqari, Xitoyning LingLong kompaniyasi bilan General Motors korporatsiyasi talablari asosida mahsulotlarni va korxonani omologatsiyadan o‘tkazish uchun texnik ko‘mak ko‘rsatish bo‘yicha shartnoma imzolash muddatining orqaga surilishiga olib kelgan.
Natijada 2020-yil noyabr oyiga kelibgina Linglong kompaniyasi va milliy “Bars” brendi ostida shina ishlab chiqaruvchi “Birinchi rezinotexnika zavodi” MChJ o‘rtasida korxona va mahsulotlarni General Motors korporatsiyasi talablariga muvofiq sertifikatlashda texnik ko‘mak berish va omolagatsiya bo‘yicha ishlarni amalga oshirish bo‘yicha 4 yil muddatli shartnoma imzolangan.
Ushbu shartnoma avtomobil shinalari sifati va korxonaning tizimli faoliyati bo‘yicha 30 qismdan iborat AQShning General Motors korporatsiyasi tomonidan o‘rnatilgan BIQS talablari asosida UzAuto Motors AJ tomonidan ishlab chiqarilayotgan avtomobillar uchun shinalar yetkazib berishni ta’minlaydi.
“Hozirda korxona Xitoyning LingLong kompaniyasining texnik ko‘magi ostida mazkur talablarni bajarish bo‘yicha ishlarni yakuniga yetish arafasida turibdi va joriy yilning sentyabridan boshlab Damas avtomobillari uchun yil yakuniga qadar 60 ming dona avtomobil shinalarini yetkazib beriladi. 2023-yilga kelib esa UzAuto Motors AJga 7 turdagi 37,4 million dollar qiymatidagi 1,2 million dona avtomobil shinalari yetkazib berish rejalashtirilgan”, — deyiladi xabarda.
2021-yilda korxona tomonidan umumiy qiymati 538,6 milliard so‘m bo‘lgan 1,6 million dona avtomobil shinalari, 30 ming dona qishloq xo‘jaligi shinalari va 73,5 ming pogon metr konveyer lentalari ishlab chiqarilishi va shu bilan birgalikda jami 47 turdagi yangi turdagi xaridorgir mahsulotlarni ishlab chiqarishga o‘zlashtirish rejalashtirilgan bo‘lib, ishlab chiqarish quvvatlarini o‘zlashtirish rejasi 40 foizga yetkaziladi.
Shuningdek, 2021-yilda qiymati 581 ming dollarlik mahsulotlar eksporti rejalashtirilgan bo‘lib, hozirda “AvtoVAZ” (Rossiya) kompaniyasidan 10 ming dona va Giant Motors (Ozarbayjon) kompaniyasidan 76 ming dona avtomobil shinalari uchun buyurtma kelib tushgan.
Foto: “Gazeta.uz”
“Birinchi rezinotexnika zavodi”ning yagona ta’sischisi “O‘zkimyosanoat” hisoblanadi. Rahbar sifatida “O‘zkimyosanoat” boshqaruv raisi (2004—2010-yillar), bosh vazir o‘rinbosari (2010—2017-yillar), “O‘zbekneftgaz” boshqaruv raisi (2012—2018-yillar), Toshkent viloyati hokimi (2018—2019-yillar) va boshqa shu kabi lavozimlarda ishlagan G‘ulomjon Ibrohimov ko‘rsatilgan (1958-yilda tug‘ilgan).
Avvalroq Alisher Qodirov zavod Xitoyning “Eksimbank”idan jalb qilingan 156,4 million dollar mablag‘ hisobiga barpo etilgani va u yiliga 3 million dona shina ishlab chiqarishi hamda shinalar UzAuto Motors’da import o‘rnini qoplashi kerakligini ta’kidlagandi. Biroq “sifatining yomonligi sabab” 100 ming shina sotilmay qolgan, bu davr oralig‘ida esa UzAuto Motors 60 million dollarlik avtorezinani import qilgan.
2020-yilda Inqirozga qarshi kurashish jamg‘armasi tomonidan shina zavodiga 40 milliard so‘m miqdorida birlamchi xarajatlarni qoplash uchun ssuda ajratilgan edi.
Prezidentning 2020-yil 4-apreldagi farmoni bilan “Birinchi rezotexnika zavodi” MChJga berilgan Tiklanish va taraqqiyot jamg‘armasining kreditlari “O‘zkimyosanoat”ning ustav kapitalidagi davlat ulushini oshirish orqali kapitallashtirildi.
2020-yilning noyabrida deputat Doniyor G‘aniyev hukumatni neft va gaz dunyoda eng serdaromad sohalardan biri bo‘lishiga qaramasdan, “O‘zbekneftgaz”ga 400,9 milliard so‘m miqdorida “qaytarilmas” subsidiyalar bergani uchun tanqid qilgan edi. Moliya vaziri Timur Ishmetov esa “subsidiya berish neft va gaz sohasidagi ishlarning haqiqiy holatini ko‘rsatdi”, degandi.
Bundan tashqari, hozirda shinalarning importi uchun 20 foiz, biroq donasiga 5 dollardan kam bo‘lmagan miqdorda boj to‘lash lozim.
