Qirg‘izistonda rus tilining rasmiy maqomini bekor qilish taklif etildi
Qirg‘iziston Konstitutsiyaviy kengashi a’zosi Sadirdin To‘raliyev mamlakatda rus tilining rasmiy maqomini bekor qilish taklifi bilan chiqdi, deb yozadi “Interfaks”.
“Balki, radikaldek eshitilar, lekin men Konstitutsiyada davlat tili sifatida faqat qirg‘iz tilini qoldirishni taklif qilaman. Qolgan tillar uchun alohida qonunlar qabul qilish zarur. Yoshlar qirg‘izcha gapirmay qo‘ydi, chunki unga ehtiyoj yo‘q, bunday bo‘lmasligi kerak”, — deydi To‘raliyev.
Uning so‘zlariga ko‘ra, mamlakatda qirg‘iz tilini o‘rgatish uchun sharoitlar yaratish kerak. “Biz o‘z tilimizdan ayrilishimiz mumkin”, — deydi u.
“Rus tili bizga kerak, ingliz tili ham kerak, qancha ko‘p xorijiy tillarni bilsak, chet elda bizni shunchalik hurmat qilishadi. Dunyo aholisining 60 foizdan ortig‘i ingliz tilida so‘zlashadi. Xorijiy tillarni o‘rganishni rivojlantirish uchun alohida qonunlar qabul qilish lozim”, — deya ta’kidlaydi To‘raliyev.
Mamlakat Konstitutsiyasiga ko‘ra, qirg‘iz tili davlat tili hisoblanadi, rasmiy til sifatida esa rus tilidan foydalaniladi.
17-noyabr kuni Qirg‘iziston parlamenti deputatlar yangi Konstitutsiya bo‘yicha referendum o‘tkazish to‘g‘risidagi qonun loyihasini jamoatchilik muhokamasiga qo‘ydi. Referendumni 10-yanvar kuni muddatidan oldin o‘tkaziladigan Qirg‘iziston prezidenti saylovlari bilan birga o‘tkazish taklif etilmoqda.
Avvalroq “Qirg‘iz jo‘lu” jamiyati raisi Qodirbek Qo‘shaliyev Qirg‘iziston nomini o‘zgartirish taklifi bilan chiqqan edi.
Eslatib o‘tamiz, Qirg‘izistonda 4-oktabr kuni parlament saylovi bo‘lib o‘tdi. Markaziy saylov komissiyasining dastlabki ma’lumotlariga ko‘ra, parlamentda deputatlik o‘rniga ega bo‘lish uchun zarur bo‘lgan yetti foizlik dovondan to‘rtta partiya o‘ta oldi.
15-oktabr kuni So‘ronbay Jeenbekov Qirg‘iziston prezidentligi lavozimidan iste’fo berganini e’lon qildi. U bosh vazir Sadir Japarov va boshqa siyosatchilardan o‘z tarafdorlarini poytaxtdan olib chiqib ketishni so‘ragan va ulardan bishkekliklar tinchligini buzmaslikni iltimos qilgan. 16-oktabr kuni parlament majlisida Qonunchilik kengashi spikeri Kanat Isayev davlat rahbarining vazifalarini vaqtincha bajarishni rad etgan. Yakunda bosh vazir Sadir Japarov prezident vazifasini bajaruvchiga aylandi. U saylovlarda ishtirok etish uchun mamlakat rahbari vazifasini bajaruvchi vakolatlarini 15-noyabr kuni topshirdi.
