“Millat sha’nini tushirish uchun emas, yuksaltirish uchun shunday taklif bergandik”. Samarqand hokimi oqsoch ayollar masalasidagi gapiga izoh berdi

Samarqand viloyati hokimi Erkinjon Turdimov jurnalist va blogerlar bilan muloqotda o‘tgan hafta davomida ijtimoiy tarmoqlarda keng muhokama qilingan oqsoch ayollar masalasiga to‘xtalib o‘tdi. Bu haqda “Daryo” muxbiri Farhod Norbo‘tayev xabar berdi.

Ta’kidlanishicha, 12-oktabr kuni viloyat hokimi ishtirokida jurnalist va blogerlar uchun matbuot anjumani tashkil etilgan.

“Hududlarda oqsoch ayollar, uy xizmatchilarini tayyorlash markazlari ochish, ularning huquqini himoya qilish borasida taklifim turlicha talqin qilindi. Shuni bilishingizni xohlardimki, bu gapni, avvalo, aziz ayollarimiz himoyasi uchun aytdim. Bu sohada tartib o‘rnatish, uy xizmatchilarining huquqini himoya qilish millatimizning sha’nini tushirmaydi, aksincha yuksaltiradi. Ularni o‘qitadigan markazlarni ochishning yomon tomoni yo‘q. Taklifim shuki, shundoq ham mavjud bo‘lgan xizmat turini qonuniylashtirish kerak, — dedi viloyat hokimi Erkinjon Turdimov. — Men ham mehnat bozoridagi vaziyatdan xabardor, odamlarning bugungi hayoti bilan yaxshi tanish viloyat rahbari sifatida o‘z takliflarimni bildirdim. Oqsochlar, ya’ni uy xizmatchilari faoliyatini tartibga solish, bu mehnat bilan shug‘ullanayotgan kishilar huquq va manfaatlarini himoya qilishni ta’minlash uchun ularni o‘qitadigan, himoya qiladigan markazlar tashkil etish zarurligini aytdim. Afsuski, buni har kim har xil talqin qildi. Bu o‘rinda odamlarning ko‘ngliga og‘ir botgani – ‘oqsoch’ so‘zi. Lekin istaymizmi-yo‘qmi bu faoliyat bilan shug‘ullanuvchilar avval ham bo‘lgan, bugun ham bor”.

Viloyat hokimining ma’lum qilishicha, bugungi kunda birgina Samarqand viloyatining o‘zida 246 ming kishi xorijga ishlash uchun ketgan. Ularning 72 ming 800 nafarini xotin-qizlar tashkil qilib, 75 foizi Rossiyada, 7 mingga yaqini Turkiyada mehnat qilmoqda.

“Bugun xorijda ishlayotgan ayollarning aksariyati uy xizmatchisi, enaga vazifasini bajaradi. Buni yashirish kerak emas, tan olib, ularning manfaatini himoya qilishni o‘ylashimiz, mazkur yo‘nalishga ham zamonaviy yondashishimiz kerak. Badiiy asarlarda yoki tarixiy kitoblarda ham bu so‘z uchraydi. Bugun ko‘proq uy xizmatchisi yoki enaga deb nomlaymiz. Ammo, tan olaylik, qadimda bunday kishilarni o‘sha xonadon egalari o‘z yaqinlaridek qabul qilgan bo‘lsa, hozirda past nazar bilan qaraydi. Ularning sha’ni, qadr-qimmatini toptash holatlari o‘zimizda ham, xorijda ham uchramoqda. Shuning uchun ushbu masalaga e’tibor qaratib, oqsochlarni tayyorlaydigan, ularning huquqlarini kafolatlagan holda xizmatini taklif etadigan markazlar tashkil etish taklifini ilgari surdik”, — dedi viloyat rahbari.

Erkinjon Turdimov hozirgi kunda oilalarga oqsoch, enaga topib berishni daromad manbayiga aylantirib olgan “tadbirkorlar” borligini aytib, ularning xizmatida hech qanday qonuniy asos yo‘qligini bildirdi.

“Ular kimgadir oqsoch topib bergani uchun haqini olib ketaveradi, keyingi mehnat munosabatlari haqida o‘ylab ham ko‘rishmaydi. Oqibatda bundan ko‘p hollarda ish beruvchi o‘sha oila yoki ularga xizmat ko‘rsatgan uy xizmatchisi, enaga jabr ko‘ryapti. Shuning uchun bu xizmat turi bilan shug‘ullanishni istovchi ayollarimizga o‘z huquqlarini o‘rgatish, uy-ro‘zg‘or ishlarini yuritish bo‘yicha malakasini oshirishni amalga oshiruvchi maxsus markazlar tashkil etish maqsadga muvofiq. Bu fikr, taklifni aziz ayollarimiz himoyasi uchun bildirdim. Biz bu sohada tartib o‘rnatilishini, uy xizmatchilarining qonuniy huquq va manfaatlari himoya qilinishini istaymiz. Millat sha’nini tushirish uchun emas, yuksaltirish uchun shunday taklif aytdik”, — dedi hokim Turdimov.

Eslatib o‘tamiz, 8-oktabr kuni Samarqand viloyat hokimi Erkinjon Turdimov Prezident rahbarligida o‘tkazilgan videoselektor yig‘ilishida oqsoch ayollarga talab ortib borayotgani sabab ayollarni bu kasbga tayyorlash tizimini shakllantirish taklifini bergan edi. Turdimovning bu gaplari jamoatchilik orasida keskin tanqidlarga sabab bo‘ldi. Keyinchalik Samarqand viloyat hokimligi ijtimoiy tarmoqlardagi tanqidlarga munosabat bildirib, Turdimov ushbu fikri bilan aslida nima demoqchi bo‘lganini tushuntirdi. Blogerlar va ijtimoiy faol fuqarolar Samarqand viloyat hokimi jo‘yali taklif bergani, uni noto‘g‘ri talqin qilmaslik kerakligi haqida postlar qoldirgan.