O‘zbekistonda saylovlarni o‘tkazish sanasi dekabr oyidan mart oyiga ko‘chirilishi mumkin

Prezidentning “O‘zbekiston milliy saylov tizimini yanada demokratlashtirish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi farmoni loyihasi e’lon qilindi. Loyihaga ko‘ra, saylov qonunchiligiga qator jiddiy o‘zgartirishlarni kiritish taklif etilmoqda.

Xususan, farmonda sud tomonidan muomalaga layoqatsiz deb topilgan shaxslarga saylash huquqini berish rejalashtirilmoqda. Sud tomonidan individual tartibda saylash huquqi cheklangan hollar bundan mustasno.

Bir nomzod faqat bitta vakillik organiga deputat etib saylanishi mumkinligi to‘g‘risidagi qoidani o‘rnatish ham ko‘zda tutilgan. Bo‘shagan deputatlik o‘rinlariga saylov o‘tkazish uchun aniq muddatlar belgilanadi.

Saylovchilardan yarmidan ko‘pining ovozini olgan nomzodning saylangan deb hisoblanishi (mutlaq ko‘pchilik) to‘g‘risidagi qoida o‘rniga, saylovchilarning eng ko‘p ovozini olgan nomzodning saylangan deb topilishi (nisbiy ko‘pchilik) haqidagi qoidani parlament va mahallliy kengashlarga saylovlarda joriy etish masalasini o‘rganish belgilanmoqda.

Bundan tashqari, O‘zbekistonda muddatli saylovlarni o‘tkazish sanasi dekabr oyidan mart oyiga ko‘chirilishi mumkin.

Parlamentda o‘z fraksiyasiga ega bo‘lgan siyosiy partiyalarga (kamida 9 ta deputatlik o‘rni) saylovlarda ishtirok etish uchun saylovchilarning qo‘llab-quvvatlovchi imzolarini (parlament saylovida 40 mingta, prezidentlik saylovida saylovchilarning 1 foizi miqdorida) to‘plashi shart emasligi to‘g‘risidagi qoida o‘rnatilishi kutilmoqda.

Parlament saylovlarida majoritar tizimdan aralash (majoritar proporsional) tizimga o‘tish masalasi ham o‘rganib chiqiladi.

Hozirgi tartib bilan belgilangan saylovoldi tashviqoti davrida ayrim cheklovlarni olib tashlash ham rejalashtirilgan. Jumladan, saylov komissiyalarining deputatlikka nomzodlarning saylovchilar bilan uchrashuvlarini tashkil etishga ko‘maklashish, uchrashuv joyi va vaqti haqida saylovchilarni oldindan xabardor qilishga oid vazifalari bekor qilinadi. Siyosiy partiyalar va nomzodlar tomonidan saylovchilar bilan uchrashuvlar kabi ommaviy tadbirlarni o‘tkazish uchun ruxsat berish tartibi bekor qilinib, mahalliy hokimlik idoralarini oldindan xabardor qilish tartibi o‘rnatiladi.

Farmon loyihasining muhokamasi 4-iyungacha davom etadi.