“Qaysi o‘zbek aktrisasi qishloq qizi roliga mos?”. “Sarvqomat dilbarim”da nima uchun qirg‘iz aktrisasi bosh rolda o‘ynaganiga oydinlik kiritildi

Chingiz Aytmatovning “Sarvqomat dilbarim” asari asosida o‘zbekistonlik rejissor Sarvar Karimov tomonidan suratga olingan shu nomli filmda ayollarning rollarini qirg‘izistonliklar, erkaklarnikini esa o‘zbekistonliklar o‘ynashi oldindan rejalashtirilmagan edi. Bu haqda rejissorning o‘zi Lazizbek Hamidovning “Ular” dasturiga bergan intervyusida aytib o‘tdi.

— Nima uchun “Sarvqomat dilbarim” filmida asosiy erkak aktyorlar — o‘zbekistonlik, asosiy ayol aktyorlar — qirg‘izistonlik?— Bu narsa oldindan rejalashtirilmagan. Bu filmni suratga olish g‘oyasi Qirg‘iziston tomonidan taklif qilingan. Qirg‘izistonda “Dan” degan prodyuserlik markazi bor, o‘sha yerda ishlaydigan Parizod Chakibekova bir loyiha bilan “O‘zbekkino”ga murojaat qilgan. Chingiz Aytmatov nomidagi xalqaro fond bor, unga adibning kenja o‘g‘li Eldor Aytmatov rahbarlik qiladi. Agar siz Aytmatov asari asosida film oladigan bo‘lsangiz, fonddan ruxsat olishingiz kerak. Chakibekova O‘zbekistonga kelib, aynan “Sarvqomat dilbarim” asari asosida film qilish uchun ruxsat olganini, filmni O‘zbekiston bilan hamkorlikda suratga olish taklifini aytdi. Shundan keyin meni chaqirishdi.

— Nimaga asoslanib aynan sizni chaqirishgan?— Bilmayman. Badiiy asarni film qilish — bu ekranizatsiya san’ati-ku, bu narsa, afsuski, O‘zbekistonda yaxshi rivojlanmagan, sanoqli odamlar bu ish bilan shug‘ullanadi. Bizda hamma buyuk, hamma aqlli, hamma o‘zi ssenariy yozadi-ku, “biror bir asar asosida ssenariy yozsam-chi”, deb o‘ylab ham ko‘rmaydi. Men bungacha olgan ikkita film ham badiiy asar asosida olingan — “Sehrli qalpoqcha” filmi “Sariq devni minib” romani asosida olingan. Balki, shungamikan, bilmadim.

Xullas, chaqirishdi. Xo‘p, mayli, deb keyin ssenariyni yozdik. Film uchun aktyorlarni tanlash jarayonida, aytganimdek, aktrisalar ulardan, erkak aktyorlar bizdan, degan masala yo‘q edi. Asal obrazi uchun aktyorni uyoqdan ham, buyoqdan ham qidirdik. Ilyos borasida ham xuddi shunday. O‘zingiz ham vijdonan bir o‘ylab ko‘ring — O‘zbekistonda Asalni kim o‘ynashi mumkin edi? Bilasiz-u, aktrisalarni taniysiz-ku. Ochiq aytadigan bo‘lsak, yo‘q-da. Chunki Asalni o‘ynagandan keyin, qishloq qizi deb turibdi, u tashqi ko‘rinishi, oddiy elementar qosh-ko‘zlari nuqtayi nazaridan ham qishloq qiziga o‘xshashi kerak. Bizning barcha aktrisalarimiz esa 30 ga kirmay, qoshini terdirib, labini botokslar qilib chiqib kelganidan keyin, qanaqa qilib men uni qishloq qizi qilib olaman?