Қонунчиликдаги ижобий ўзгаришлар ва инсон капитали ривожланишига қарамай, Ўзбекистонда меҳнат бозорида гендер тенгсизлик ҳали ҳам сақланиб қолмоқда. Бу ҳақда Буюк Британия ҳукумати молиявий кўмагида Жаҳон банки томонидан тайёрланган “Ўзбекистонда гендер тенглиги таҳлили” ҳисоботида сўз боради.
Қайд этилишича, ушбу ҳисоботда турли соҳалардаги, жумладан, аёлларнинг таълим, соғлиқни сақлаш, иқтисодий фаолиятдан фойдаланиш имконияти, уларни зўравонликдан ҳимоя қилиш, никоҳ ва ажралишлар билан боғлиқ вазият, шунингдек, аёлларнинг мамлакат ижтимоий ҳаётидаги иштироки каби вазиятни таҳлил қилиш орқали Ўзбекистонда гендер тенглиги масалалари ўрганилган.
Ўзбекистонда ёш хотин-қизлар ўртасида ишсизлик даражаси 15,5 фоизни ташкил этади, бу ёш эркаклар ўртасидаги 10 фоизлик кўрсаткичдан кўпроқ. Таълим, иш ёки профессионал тайёрловда бўлмаган ёш аёллар улуши 42 фоизни ташкил қилади, эркакларда эса бу кўрсаткич 8,8 фоиз атрофида.
Бундан ташқари, хизмат учун ҳақ тўлашда ҳам сезиларли даражада гендер тенгсизлиги мавжуд, аёллар эркакларга қараганда 34 фоиз камроқ маош олади. Бу 20 фоиз бўлган глобал ўртача кўрсаткичдан юқори.
Аёллар ўртасида иш ҳақи ва бандликнинг пастлиги Ўзбекистонда иқтисодий ўсишга салбий таъсир кўрсатмоқда ва камбағалликни кучайтирмоқда. Агар хотин-қизлар иқтисодий фаолиятда эркаклар билан бирдек иштирок этса, Ўзбекистонда миллий даромад 29 фоизга ошади. Аёлларнинг эркаклар билан бир хил даражада маош олишини таъминлаш 700 мингдан ортиқ одамни камбағалликдан чиқаришга ёрдам беради, — дейилади ҳисоботда.
Ҳисобот тавсиялари орасида Ўзбекистон ҳукумати мамлакат ўз иқтисодий салоҳиятини тўлиқ рўёбга чиқариши учун гендер тенгсизликни бартараф этиш бўйича чора-тадбирларни давом эттириши зарурлиги қайд этилган.
Мамлакат гендер тенглигидаги мавжуд бўшлиқларга қарамай, кейинги тараққиёт учун мустаҳкам пойдеворга эга. Бу жинсидан қатъий назар, барча фуқаролар учун тенг ҳуқуқ ва имкониятларни таъминлаш учун кенг истиқболларни очади, — дейилади Жаҳон банки ҳисоботида.
Аввалроқ Статистика агентлиги 2024 йил январь–март ойларида Ўзбекистондаги номинал ҳисобланган ўртача ойлик иш ҳақи 4,9 миллион сўмга етгани маълум қилганди. Мамлакатда энг кўп бўш иш ўринлари чакана савдо, қурилиш, умумий овқатланиш, ишлаб чиқариш ва таълим соҳаларида шаклланишда давом этмоқда.
Изоҳ (0)