“Коррупцияга оид ҳуқуқбузарлик ҳақида хабар берган шахсларни ҳимоя қилиш тўғрисида”ги қонун лойиҳасида коррупция ҳақида хабар берган шахсларни моддий, ҳаттоки жисмоний ҳимоя қилишга алоҳида урғу берилган. Бу ҳақда Коррупцияга қарши курашиш агентлиги директори Акмал Бурхонов маълум қилди, дея хабар бермоқда “Дарё” мухбири.
Вазирлар Маҳкамасининг қарори билан 2020 йилнинг охирида коррупция ҳақида хабар берганларни рағбатлантириш тизими яратилган эди. Лекин статистикани кўрадиган бўлсак, масалан, ўтган 2023 йилда 4,5 мингга яқин коррупцион жиноят содир этилган бўлса, шундан 100-130 таси фуқароларнинг юборган хабари орқали аниқланган. Қолган қисмини эса ҳуқуқни муҳофаза қилувчи идора вакиллари аниқлаган ва бир қисми ОАВда эълон қилинган материаллар асосида фош этилган. Яъни кам. Нима учун? Чунки хабар берувчи фуқаро қўрқади ёки ўзига нимадир бўлади, босим қилади, ишдан олади, деб ўйлайди.
Шуларнинг олдини олиш мақсадида президентимиз коррупция ҳақида хабар берган шахсларни ҳимоя қилиш тизимини такомиллаштириш бўйича топшириқ берган эди. “Коррупция ҳақида хабар берган шахсларни ҳимоя қилиш тўғрисида”ги қонун лойиҳасини ишлаб чиқиб, жамоатчилик муҳокамасига ҳам қўйдик, — деди Акмал Бурхонов.
Унинг алоҳида таъкидлашича, мазкур қонунда ҳимоя қилиш механизмлари, яъни ишдан кетказмаслик, моддий, ҳаттоки жисмоний ҳимоя қилиш чоралари кўрилмоқда.
Хабар берувчига қуйидагилар кафолатланмоқда:
- хабар берувчининг ҳаёти, соғлиғи, шахсий ва ишчанлик обрўси ҳамда мол-мулкининг ҳимоя қилиниши;
- хабар берувчининг шахсига оид маълумотлар ёки бошқа сир тутилиши зарур бўлган маълумотларнинг учинчи шахсларга ошкор қилинмаслиги;
- зарур ҳуқуқий ёрдам билан таъминланиши;
- хабар берувчидан қасд олишга қаратилган ҳаракатлар, шу жумладан, уни ноқонуний таъқиб қилиш ва жазолашга йўл қўймаслик;
- хабар бергани туфайли ишдан бўшатиш, лавозимини пасайтириш, камситиш, босим ўтказиш ва бошқа шаклларда таъқиб қилинишига йўл қўйилмаслигини таъминлаш.
Шунингдек, хабар берувчи яқин қариндошларига нисбатан ҳимоя чораларини қўллашни талаб қилиш, давлат органларининг қарорлари, мансабдорларнинг ҳаракатлари (ҳаракатсизлиги), меҳнат қонунчилиги бузилиши устидан шикоят қилиш ҳуқуқига эга бўлади.
Ҳимоя қилишни таъминлаш тўғрисидаги қарор антикоррупция агентлиги, тезкор-қидирув фаолиятини амалга оширувчи органлар, терговга қадар текширув органлари, суриштирув органлари, дастлабки тергов органлари, прокуратура органлари ва суд томонидан қабул қилинади.
Таъқиб ва зўравонлик ҳолатлари ҳақида хавфсираш учун етарли асослар бўлганида хабар берувчига ҳимоя чораларини таъминловчи давлат органлари томонидан ҳимоя ордери берилади.
Хабар берувчиларнинг хавфсизлиги ИИВ, ДХХ, Миллий гвардия ва уларнинг ҳудудий органлари томонидан таъминланади.
Аввалроқ Акмал Бурхонов коррупция хавфи юқори бўлган давлат идораларидаги комплаенс-назорат тузилмаларига тажриба сифатида агентлик ходимларидан тайинлашни назарда тутувчи ҳукумат қарори ишлаб чиқилганини маълум қилган эди.
Изоҳ (0)