“Дарё” нашри 9 февралда Ўзбекистон ва жаҳонда содир бўлган энг муҳим воқеаларни эътиборингизга ҳавола этади.
Starlink сунъий йўлдошлари Украина учун чекланади, ҳарбий кузатув ва амалиётлар чегараланадими?
АҚШнинг SpaceX компанияси Украина ҳарбийларига Starlink сунъий йўлдош интернетидан дронларни бошқаришда фойдаланишни чеклаш чораларини кўрди, чунки хизмат “ҳеч қачон қурол сифатида қўлланилмаган”. Бу ҳақда SpaceX президенти ва бош директори Гвин Шотвелл матбуот анжумани чоғида маълум қилди.
Дронларни бошқариш учун интернетдан фойдаланиш SpaceX’нинг Украина ҳукумати билан тузган келишуви доирасига кирмайди, деб тушунтирди Шотвелл. Унинг таъкидлашича, шартнома гуманитар мақсадларни — шифохоналар, банклар ва жанговар ҳаракатлардан жабрланган украиналикларни кенг полосали интернет билан таъминлашга қаратилган.
“Биламизки, ҳарбийлар уларни алоқа учун ишлатишади ва бу нормал ҳолат. Аммо биз ҳеч қачон ундан тажовузкор мақсадларда фойдаланиш ниятида бўлмаганмиз”, — деди Шотвелл.
Россия босқини бошланганидан сўнг етказиб бера бошлади, украиналиклар компания томонидан қуйи Ер орбитасига чиқарилган деярли 4 минг сунъий йўлдош тармоғидан фойдаланмоқда.
Украина Мудофаа вазирлиги январь ойи охирида дрон ва Starlink терминаллари билан жиҳозланиши режалаштирилган “дунёдаги биринчи дронли зарба роталари” яратилаётгани ҳақида эълон қилганди.
Туркия Сурияга чегара пунктларини очмоқчи
Туркия ташқи ишлар вазири Мевлут Чавушўғлининг маълум қилишича, Туркия Суриянинг зилзилалардан вайрон бўлган шимоли-ғарбидаги яна иккита чегара дарвозасини очишни талаб қилмоқда. Бу ҳақда Daily Sabah нашри хабар берди.
Туркия вице-президенти Фуат Октай билан ўтказилган қўшма матбуот анжуманида сўзга чиққан ташқи ишлар вазири Сурия—Туркия чегарасидаги Чилвеғозу назорат пунктининг дарвозалари аллақачон очиқ экани, аммо давом этаётган гуманитар фалокат шароитида бундан кўпроғи зарурлигини айтди.
“Бу сиёсий эмас, балки инсонпарварлик масаласи” — дея Чавушўғли Анқара Сурияга гуманитар ёрдамларнинг Туркия осмонидан ўтишини таъминлаш учун ҳам керакли кўмак кўрсатаётганини таъкидлади.
Айни пайтда Сурия давлат матбуоти ва Сурия шимоли-ғарбида фаолият юритаётган қутқарув хизмати маълумотларига кўра, зилзилалар қурбонлари сони 3 500 нафардан ошган.
Мазкур вазиятда Сурия Бирлашган Миллатлар Ташкилоти ва унга аъзо барча давлатларни қутқарув операциялари ҳамда тиббий хизматлар, бошпана ва озиқ-овқат билан таъминлашда кўмаклашишга чақирди.
БМТ Суриянинг шимоли-ғарбий қисмига юк етказиб беришнинг барча йўлларини ўрганаётганини маълум қилди.
Айни вазиятда ташкилот ўзининг фавқулодда фондидан Туркия ва Сурияга гуманитар ёрдам жўнатиш учун 25 миллион доллар ажратди.
Россияга ҳарбий махсулотлар етказаётган давлатлар санкцияларга тушиш арафасида
Катта еттилик давлатлари (G7 — Буюк Британия, Германия, Италия, Канада, Франция, Япония ва АҚШ) Россияга ҳарбий маҳсулотлар етказиб бераётгани айтилаётган Хитой, Шимолий Корея ва Эрон компанияларига нисбатан санкциялар қўллаш имкониятини муҳокама қилмоқда. Бу ҳақда Bloomberg манбаларига таяниб хабар берди.
Нашр маълумотларига кўра, G7 давлатлари 24 февраль – Россиянинг Украинага кенг кўламли босқини бошланганига бир йил тўлишига қадар ушбу санкциялар пакетини келишиб олишга уринмоқда.
Шу билан бирга, Bloomberg манбалари бу чекловлар ҳали шаклланиш босқичида экани ва G7 давлатлари бундан бошқа ҳаракатлар қўллаши мумкинлигини ҳам таъкидлади.
Нашрнинг қўшимча қилишича, қора рўйхатга киритилиши мумкин бўлган компаниялар ҳам тасдиқлаш босқичида.
АҚШ ва бошқа ғарб мамлакатлари маълумотларига кўра, Россия урушда Эроннинг жанговар дронларидан фойдаланмоқда. Шунингдек, “Вагнер” хусусий ҳарбий компанияси Шимолий Корея қуролларидан фойдаланаётгани ҳақида ҳам хабарлар бор.
Ўзбекистоннинг ташқи қарзлари камая бошлади, бунга нималар сабаб бўлди?
Ўзбекистонда ташқи қарзнинг ялпи ички маҳсулотга (ЯИМ) нисбатан ўсиш чўққиси 2022 йилга тўғри келди ва истиқболда равон пасайиши кутилмоқда. Хўш, ташқи қарзимиз қандай омилларга асосланиб камаяди?
Марказий банкнинг маълумотларига кўра, 2022 йилнинг 9 ойида молиявий ҳисоб узоқ йиллар давомида илк бор 0,5 млрд доллар ҳажмида ижобий шакллангани — фактдир.
Бу йилда Ўзбекистонга тўғридан-тўғри хорижий инвестицияларнинг соф ўсиши 1,7 млрд долларни ташкил этди (2021 йилнинг 9 ойида 1,9 млрд доллар).
2022 йилга келиб, мамлакат иқтисодиётига инвестиция киритган мамлакатлар сони 50 дан ортди. Уларнинг орасида Россия, Хитой, Туркия, Германия, Жанубий Корея каби мамлакатлар етакчилик қилмоқда.
Мамлакатга кириб келаётган инвестициялар ва кредитлар ҳажми 2017 йилда 3,3 миллиард долларни ташкил этган бўлса, 2022 йил якунида ушбу кўрсаткич уч баробар ортиб, 9,8 миллиард долларга етди.
Бунинг натижасида хорижий инвестициялар ва кредитларнинг жами инвестициялардаги улуши 23,8 фоиздан 40,5 фоизгача ортди.
Изоҳ (0)