Фарғона вилоятининг Учкўприк туманида Ўзбекистонда ягона бўлган енгил саноат маҳсулотлари ишлаб чиқариш, савдо ва логистика мажмуаси фойдаланишга топширилди. Президент Шавкат Мирзиёев май ойида Фарғонага ташрифи давомида ушбу мажмуада бўлиб, бу ерда иш бошлаган тикувчилик корхоналари фаолияти билан танишиб, тадбиркорлар ва харидорларга яратилган шароитларни кўздан кечирган эди.
Давлат раҳбари цехларда фаолият олиб бораётган хотин-қизлар билан ҳам мулоқотида «Ҳар битта йўналишимиз эртанги кунга замин яратади. Тасаввур қилинглар, бир йилдан сўнг маҳсулотларингизни бозори чаққон бўлади. Сифат ўзгаради, талаб ўзгаради, бозори ҳам бўлади. Тайёр бозорга чиқиб сотиш мумкин бўлади», — деганди.
«Дарё» мухбири Азизжон Эрматов Ўзбекистоннинг энг йирик тикув-трикотаж маҳсулотлари ишлаб чиқариш марказига айланиши кутилаётган ушбу мажмуадан репортаж тайёрлади.
Учкўприкда тикувчи аёллар, оилавий корхона ташкил этган, маҳалладошларини ишли қилган тадбиркорлар кўп. Айни кунларда 1 минг 200 дан ортиқ хонадондаги кичик цехларда тикувчилик ва трикотаж маҳсулотлари ишлаб чиқарилмоқда. «Бобошбек», «Палохон», «Бекмурод», «Яккамулла», «Зиғир» каби маҳалла фуқаролар йиғинларидаги аҳоли асосан мазкур юмуш билан банд.
Биргина «Бобошбек» маҳалласидаги мингдан зиёд хонадонда 5 минг 300 нафар аҳоли истиқомат қилади. Эътиборлиси, бобошбекликлар орасида эҳтиёжманд оилалар, иш излаб хорижга кетадиганлар қолмаган — маҳалланинг меҳнатга яроқли аҳолиси уйида ўтириб ўз-ўзини банд қилган. Маҳалла аҳолисининг салмоқли қисми ўз хонадонида тикув-трикотаж маҳсулотлари ишлаб чиқариш, тадбиркорлик, савдо-логистика фаолиятини йўлга қўйган.
Тасаввур ҳосил қилиш учун — маҳалладаги 546 та хонадонда кичик ишлаб чиқариш цехлари мавжуд, уларда 2 минг 600 нафардан зиёд хотин-қизлар доимий иш билан банд. Улар сафида нафақат Учкўприкнинг турли маҳаллаларидан, балки қўшни Бағдод ва Бувайда туманларидан келган хотин-қизлар ҳам талайгина.
Бир йилда бобошбекликлар 10 миллион донадан ортиқ трикотаж маҳсулотлари ишлаб чиқаради, унинг ортидан келадиган фойда ҳам шунга яраша — мазкур юмуш билан машғул ҳар бир оила йилига 50 миллиондан 500 миллион сўмгача даромад қилади.
Маҳалладаги Ирода Содиқова, Ҳамида Акбарова, Бумайрам Алихонова каби тадбиркор аёллар 15-20 нафар маҳалладошларини ёнига олган. Қўли гул чеварлар томонидан тайёрланаётган маҳсулотлар нафақат ички бозорда, балки Тожикистон, Қирғизистон, Қозоғистон, Россия сингари бир қатор давлатларда ҳам харидоргир.
Маҳалла кўчалари мўъжазгина «жаҳон бозори»: бу ерда игнадан тортиб матогача, оддий тикув машиналари-ю замонавий тўқув дастгоҳлари, ярим тайёр маҳсулотларгача — тикувчилик ва тўқимачиликда асқатадиган барча нарсаларни топиш мумкин.
Маҳалладаги ҳоким ёрдамчиси Хуршидбек Самадовнинг айтишича, бобошбекликлар қарийб 30 йилдан буён трикотаж маҳсулотлари ишлаб чиқариш билан шуғулланади. Бугун бобошбекликлар тиккан кийим-кечаклар Ўзбекистоннинг барча ҳудудларига етиб борган, эндиги марра — жаҳон бозорлари.
«Европа мамлакатларига ўзимизда ишлаб чиқарилган болалар ва катталар кийим-кечакларидан намуналарни, тижорат таклифларини жўнатган эдик. Бир неча савдо дўконлари тармоғи эгалари алоқага чиқиб, маҳсулотларимизнинг табиийлиги, сифати, нархи, доимий таъминлаб бериш имкониятлари билан қизиқмоқда. Шу боис яқин кунларда яна маҳсулотлардан намуна жўнатиш, маркетинг ишларини йўлга қўйиш бўйича мулоқотлар ўтказиш ҳаракатидамиз. Маҳаллада тайёрланаётган барча маҳсулотлар ‘Бобошбек’ бренди остида экспорт қилиниши режалаштирилган», — дейди маҳалладаги ҳоким ёрдамчиси Хуршидбек Самадов.
Ҳамидахон Акбарова маҳалладаги кўплаб тикувчи-тадбиркорларнинг устози. Бундан 22 йил аввал оилавий корхона ташкил қилиб, уй шароитида трикотаж маҳсулотлари ишлаб чиқаришни йўлга қўйган. Ҳамидахон опанинг уйида тикувчилик қилиб, иш ўрганган қўни-қўшнилар ҳам кейинчалик ўз хонадонларида кичик цехлар ташкил этган. Шу тариқа, «Бобошбек» трикотажчилар маҳалласига айлана борган. Бироқ трикотаж маҳсулотлари ишлаб чиқариш цехларининг барчаси хонадонларда жойлашган, тикувчилар мослаштирилган шароитларда ишлар эди. Бу ишчилар сонини кўпайтириш, тадбиркорлик фаолиятини кенгайтиришга халал берар эди.
«2000 йилда уч-тўртта тикув машинаси билан иш бошлаганмиз. Бизникида ишлаб юрган қўшнилар ҳам бу ишнинг сир-асрорларини ўрганиб, уйларида оилавий цехлар очишди. Бугун маҳаллада деярли ҳамма трикотаж билан машғул — ҳар бир хонадонда битта бўлса-да тикув машинаси бор. Бизни узоқ йиллардан бери бир муаммо қийнарди — маҳсулотларимизни сотиш учун ихтисослашган бозор йўқ эди. Ўтган йили Риштондаги халқаро ҳунармандчилик марказида президентимиз билан учрашиб, бу муаммони етказдик — бирор натижа чиқишига ишониб, ишонмай бозор учун жой сўрадик. Президентимиз маҳсулот ишлаб чиқариш, уни сотиш ва экспорт қилиш имконини берувчи яхлит мажмуа қурилишига ваъда берди. Бир йил ичида мана шундай йирик мажмуа фойдаланишга топширилди. Замонавий цехлар кенг ва ёруғ, барча шароит яратилган. Бундан, айниқса, ишчилар хурсанд. Май ойида президентимиз келиб, фаолиятимиз билан танишди, ишлаб чиқараётган маҳсулотларимизни кўриб, ишчилар билан суҳбатлашди. «Ўтган йили сиз билан учрашганда замонавий бозор қурилишига ваъда берсам, ишонмагандингиз. Энди ишонч ҳосил қилдингизми. Ҳаяжонданми ё хурсандчиликдан, билмадим, кўзларимга ёш келди. Бизга бу учрашув қўшимча куч, рағбат ва иштиёқ берди. Фаолиятимизни яна-да кенгайтиришга ундади. Уйда 15 кишини ишлатган бўлсак, бу ерда ишчилар сони икки баробарга ортиб, 30 нафарга етди. Яна 70 нафар хотин-қизларни иш билан таъминлашни мўлжаллаб турибмиз», — дейди Ҳамидахон Акбарова.
Иродахон Содиқова ўз хонадонида дастлаб иккита тикув машинасида иш бошлаган эди. Ҳозирда тикув машиналари 20 тага етиб, 30 нафарга яқин маҳалладошларини ишли қилди. Кичик оилавий цехда ҳар ойда 25-30 минг дона болалар кийим-кечаклари тайёрланади. Бу маҳсулотлар ички бозордан ташқари, Тожикистон, Қирғизистон, Қозоғистон, Россияга экспорт қилинмоқда.
2021 йили Риштон туманидаги халқаро ҳунармандчилик марказида президент билан учрашувда Ирода алоҳида бозор ва савдо мажмуаси қурилишида кўмак сўраганди. Бугун янги мажмуадан Ирода Содиқовага ҳам жой ажратилди, энди у оилавий корхонасидаги иш ўринлари сонини камида 50 тага етказиш ниятида.
«Уйда 40 квадрат жойда 18 кишини ишлатардик. 6 сотих ерда ҳам уй, ҳам тикувчилик цехи жойлашган, иш жойимиз тор ва ноқулай эди. Қишда газ йўқ, электр кўп ўчарди. Ишчилар сонини кўпайтиришга, фаолиятимизни кенгайтиришга шароит йўқ эди. Янги мажмуада биз тадбиркорлар орзу қилган ҳамма шароит бор. Бир ойда ишчиларимиз сони 30 тага кўпайди. Тез орада иш ўринларини 50 тага етказиш ниятидамиз. 1 ёшдан 15 ёшгача бўлган ўғил болалар ва қизлар учун 100 турдаги кийим-кечаклар ишлаб чиқарамиз. Бир ойда 25-30 минг дона тайёр маҳсулот сотамиз. Ишчиларимиз 4 миллион сўмгача ойлик маош олади. Бир йилда ўртача 250-300 миллион сўм даромад қиламиз», — дейди Ирода Содиқова.
Давлат раҳбари вилоятга аввалги ташрифи чоғида ушбу маҳаллада яшовчи тадбиркор аёллар билан суҳбатлашиб, улар учун замонавий мажмуа қурилишига ваъда берган эди. Шу асосида, 2021 йил 27 май куни «Фарғона вилоятининг Учкўприк туманида енгил саноат маҳсулотлари ишлаб чиқаришни, логистика ва савдо тармоқларини ривожлантириш чора-тадбирлари тўғрисида» президент қарори қабул қилинди.
Қайд этилишича, ушбу марказ енгил саноат маҳсулотлари ишлаб чиқариш ҳамда логистика ва савдо тармоқларини ривожлантиришга мўлжалланган. Лойиҳа қиймати 250 миллиард сўмни, майдони эса 15 гектарни ташкил этади. Ажратилган ер майдонининг 9,2 гектарида ишлаб чиқариш ва 3,8 гектарида савдо комплекслари ташкил этилиши режалаштирилган.
Бу ерда 316 та ишлаб чиқариш цехи, 336 та савдо дўкони, 560 та савдо растаси бўлади. Шунингдек, 2 гектар майдонда 2 та логистика маркази ташкил этилади. Натижада Бобошбек, Бекмурод, Зиғир, Палохон ва Яккамулла каби маҳаллалардаги юзлаб тадбиркорларга замонавий қулайлик яратилади.
Мажмуада йилига 876 миллиард сўмлик маҳсулот ишлаб чиқарилиб, 18 миллион долларлик экспорт қилиниши режалаштирилган. 7 минг 700 нафардан ортиқ фуқаро доимий иш ўрнига эга бўлиши кўзда тутилган.
Айни вақтда енгил саноат маҳсулотлари ишлаб чиқариш, савдо ва логистика мажмуаси қурилишининг иккинчи босқич ишлари жадал давом этмоқда.
Изоҳ (0)