Марказий банк Ўзбекистонда 15 июлдан бошлаб 200 минг сўмлик банкноталар муомалага чиқарилишини маълум қилди. Янги номиналдаги банкнотанинг ҳозир муомалага чиқарилиши (2024 йилда чиқарилиши айтилганди) мамлакатда нақд пул етишмовчилиги юзага келаётгани билан изоҳланмоқда.
Иқтисодчи Отабек Бакиров Telegram’даги каналида ёзишича, янги банкнота нақд пул етишмовчилиги муаммосини вақтинча енгиллаштиради, лекин бартараф этмайди.
«Эртадан кейин муомалага чиқариладиган янги кўринишдаги номинал қиймати 200 000 сўм бўлган банкнот бу ҳозирги шароитда худди шаҳарда тиқилинч чорраҳада йўл-ўтказгич кўприк қурилиши кабидир. Келаси ҳафта, келаси ой, балки яна бир неча ой ҳамма хурсанд бўлади, муаммо -тиқилинч сўрилгандек туюлади. Лекин бу мослашув трафикка янги юклама қўшилишига, демакки, янаям оғирроқ тиқилинчнинг кўприк устида бўлмаса, кейинги чорраҳаларда шаклланишига туртки беради. Уруш бошлангандан токи 1 июнга қадар муомаладаги нақд пуллар қолдиғи 42 фоизга ўсди. Июнь ойи статистикаси эълон қилинса, ўсиш янаям юқорироқ бўлганига гувоҳ бўламиз.
Февралга нисбатан мартда, мартга нисбатан апрелда, апрелга нисбатан майда, майга нисбатан июнда нақд пул кўпроқ чиқарилган. Қайтувчанлик ва айланувчанлик коэффициенти пасайиб бораётганини статистикасиз ҳам сезиш мумкин. Бу чексиз давом этиши имконсиз. Ёпирилиб келаётган оқим соғлом экономика, мигрантларнинг пул ўтказмалари билан боғлиқмас, биз Россия манфаатларига хизмат қилиш учун пул массасини чексиз кенгайтира олмаймиз. Нақд пул етишмовчилиги муаммоси, хусусан банкоматларга боғлиқ ҳолат шу оқимнинг кейинги канализацияси билангина эмас, ичкарига киритмасликка узвий ва чамбарчас боғлиқ. Яъни муаммонинг оқибатлари билан эмас, сабаблари билан курашишни бошлаш керак», — деб ёзади мутахассис.
Аввалроқ Марказий банк банкоматлардаги нақд пул етишмаётгани билан боғлиқ тарқалган хабарлар юзасидан расмий изоҳ берганди.
«Жорий йилнинг март ойи иккинчи ярмидан бошланган миллий валюта — «сўм»да нақд пулга бўлган талабнинг кескин ортиши натижасида Марказий банк томонидан муомалага март ойида 1 трлн 119 млрд сўм, апрель ойида — 6 трлн 343 млрд сўм, май ойининг ўтган 11 кунида 1 трлн 100 млрд сўм қўшимча нақд пуллар чиқарилди. Жумладан, март апрель ойларида қўшимча чиқарилган нақд пулларнинг 8 трлн сўми аҳолининг нақд чет эл валютасини миллий валютага айирбошлашга бўлган кескин ошган талабини, 4-4,5 трлн сўми банк карталаридаги маблағларни нақдлаштиришга бўлган қўшимча талабни қондиришга йўналтирилди», — дея маълум қилган регулятор.
Шунингдек, Марказий банк жойлардаги банклар филиаллари ва банкоматларни нақд пул билан таъминлаш борасида тегишли ишлар амалга оширилаётгани ва аҳолининг нақд пулга бўлган талабини тўлиқ қондириш учун барча имконият ва захиралари мавжудлигини билдирганди.
Изоҳ (0)