Economist Intelligence Unit таҳлил агентлиги Глобал озиқ-овқат индекси (GFSI)нинг 2021 йилги натижаларини эълон қилди. Бу ҳақда Прогнозлаштириш ва макроиқтисодий тадқиқотлар институти хабар қилди.
Қайд этилишича, индекс ҳар йили қайтадан тузиб чиқилади. 2021 йилда озиқ-овқат хавфсизлиги бўйича глобал тадқиқот ва унинг рейтинги ўнинчи маротаба эълон қилинган. GFSI озиқ-овқат маҳсулотларидан фойдаланиш имкониятлари, уларнинг мавжудлиги ва хавфсизлиги, шунингдек, дунёдаги 113 та мамлакатнинг табиий ресурслари ва барқарорлигига оид масалаларни кўриб чиқади.
2019—2021 йиллар бўйича умумий рейтингда Ўзбекистон икки ўринга кўтарилган ва 2021 йилда 113 та мамлакат орасида 78-ўринни эгаллаган. Ўзбекистоннинг умумий тўплаган баллари 0,7 бирликка пасайган. Рейтингдаги ўриннинг яхшиланиши пандемия даврида дунёнинг бошқа мамлакатларида озиқ-овқат хавфсизлигига эришиш йўлидаги салбий ўзгаришлар билан боғлиқ. Тўпланган балл Ўзбекистонга озиқ-овқат хавфсизлиги даражаси мўътадил бўлган мамлакатлар гуруҳидаги ўрнини сақлаб қолиш имконини берган.
Қуйидагиларни Ўзбекистоннинг мазкур рейтингдаги асосий ютуқлари сифатида ажратиб кўрсатиш мумкин:
- Ўзбекистоннинг «Иқтисодий фойдалана олиш имконияти» категорияси бўйича мавқейи 15 пунктга яхшилангани қуйидаги кўрсаткичлар бўйича баҳоларнинг яхшиланиши билан боғлиқ:
- Бозор маълумотлари ва мобил банкингдан фойдалана олиш – мобил алоқадан фойдаланувчилар сонининг ҳар 100 кишига 75,9 кишидан 101,2 кишига ошиши;
- Қишлоқ хўжалиги маҳсулотларини импорт қилиш тарифлари – қишлоқ хўжалигида ўртача импорт тарифи 19,1 фоиздан 11,4 фоизгача яхшиланган.
Мамлакат даражасида озиқ-овқат хавфсизлигини таъминлаш ва Ўзбекистон рейтингини яхшилаш учун биринчи ўринда Ўзбекистоннинг баҳолари энг ёмон бўлган «оғриқли» нуқталарга эътибор қаратиш зарур ҳисобланади.
Жумладан, сув ресурслари. Жаҳон ресурслар институти маълумотларига кўра, Ўзбекистон учун сув ресурслари соҳасидаги хавф жуда юқори. Ушбу кўрсаткичларни йиллик умумий сув олишни камайтириш орқали яхшилаш мумкин. Бунинг учун эса барча босқичларда сув йўқотишни қисқартириш зарур. Айниқса, Ўзбекистоннинг энг заиф ҳудудлар сифатида ажралиб турган 3 та ҳудуди – Самарқанд, Навоий ва Жиззах вилоятларида сув йўқотишларни қисқартиришга алоҳида эътибор қаратиш зарур.
Аҳолининг камбағаллик даражасидан ташқаридаги улуши (2011 йилда Харид қобилияти паритети (ХQR) бўйича аҳолининг кунлик даромади 3,20 АҚШ долларини ташкил этган қисми). Мутахассислар Жаҳон банки базасидан 2003 йилда ўтказилган сўнгги баҳолашга оид маълумотларни олган. Бу эса камбағалликни баҳолашнинг миллий тизимини тасдиқлаш ва баҳолашни ҳар йили ўтказиш зарурлигига ишора ҳисобланади.
«Озиқ-овқат маҳсулотлари ўртача қийматининг ўзгариши бўйича кўрсаткични яхшилаш учун ички бозорда ҳам ўзимизда ишлаб чиқариладиган, ҳам мос нархларда импорт қилинадиган озиқ-овқат маҳсулотлари таклифини ошириш зарур. Шу билан бирга, нархларнинг асоссиз равишда ошиб кетишига йўл қўймасликка қаратилган чора-тадбирларни кучайтириш ва импорт қилинаётган озиқ-овқат маҳсулотлари учун белгиланган тарифларни қайта кўриб чиқиш керак», — дейилади хабарда.
Изоҳ (0)