Economist Intelligence Unit tahlil agentligi Global oziq-ovqat indeksi (GFSI)ning 2021-yilgi natijalarini e’lon qildi. Bu haqda Prognozlashtirish va makroiqtisodiy tadqiqotlar instituti xabar qildi.
Qayd etilishicha, indeks har yili qaytadan tuzib chiqiladi. 2021-yilda oziq-ovqat xavfsizligi bo‘yicha global tadqiqot va uning reytingi o‘ninchi marotaba e’lon qilingan. GFSI oziq-ovqat mahsulotlaridan foydalanish imkoniyatlari, ularning mavjudligi va xavfsizligi, shuningdek, dunyodagi 113 ta mamlakatning tabiiy resurslari va barqarorligiga oid masalalarni ko‘rib chiqadi.
2019—2021-yillar bo‘yicha umumiy reytingda O‘zbekiston ikki o‘ringa ko‘tarilgan va 2021-yilda 113 ta mamlakat orasida 78-o‘rinni egallagan. O‘zbekistonning umumiy to‘plagan ballari 0,7 birlikka pasaygan. Reytingdagi o‘rinning yaxshilanishi pandemiya davrida dunyoning boshqa mamlakatlarida oziq-ovqat xavfsizligiga erishish yo‘lidagi salbiy o‘zgarishlar bilan bog‘liq. To‘plangan ball O‘zbekistonga oziq-ovqat xavfsizligi darajasi mo‘tadil bo‘lgan mamlakatlar guruhidagi o‘rnini saqlab qolish imkonini bergan.
Quyidagilarni O‘zbekistonning mazkur reytingdagi asosiy yutuqlari sifatida ajratib ko‘rsatish mumkin:
- O‘zbekistonning “Iqtisodiy foydalana olish imkoniyati” kategoriyasi bo‘yicha mavqeyi 15 punktga yaxshilangani quyidagi ko‘rsatkichlar bo‘yicha baholarning yaxshilanishi bilan bog‘liq:
- Bozor ma’lumotlari va mobil bankingdan foydalana olish – mobil aloqadan foydalanuvchilar sonining har 100 kishiga 75,9 kishidan 101,2 kishiga oshishi;
- Qishloq xo‘jaligi mahsulotlarini import qilish tariflari – qishloq xo‘jaligida o‘rtacha import tarifi 19,1 foizdan 11,4 foizgacha yaxshilangan.
Mamlakat darajasida oziq-ovqat xavfsizligini ta’minlash va O‘zbekiston reytingini yaxshilash uchun birinchi o‘rinda O‘zbekistonning baholari eng yomon bo‘lgan “og‘riqli” nuqtalarga e’tibor qaratish zarur hisoblanadi.
Jumladan, suv resurslari. Jahon resurslar instituti ma’lumotlariga ko‘ra, O‘zbekiston uchun suv resurslari sohasidagi xavf juda yuqori. Ushbu ko‘rsatkichlarni yillik umumiy suv olishni kamaytirish orqali yaxshilash mumkin. Buning uchun esa barcha bosqichlarda suv yo‘qotishni qisqartirish zarur. Ayniqsa, O‘zbekistonning eng zaif hududlar sifatida ajralib turgan 3 ta hududi – Samarqand, Navoiy va Jizzax viloyatlarida suv yo‘qotishlarni qisqartirishga alohida e’tibor qaratish zarur.
Aholining kambag‘allik darajasidan tashqaridagi ulushi (2011-yilda Xarid qobiliyati pariteti (XQP) bo‘yicha aholining kunlik daromadi 3,20 AQSH dollarini tashkil etgan qismi). Mutaxassislar Jahon banki bazasidan 2003-yilda o‘tkazilgan so‘nggi baholashga oid ma’lumotlarni olgan. Bu esa kambag‘allikni baholashning milliy tizimini tasdiqlash va baholashni har yili o‘tkazish zarurligiga ishora hisoblanadi.
“Oziq-ovqat mahsulotlari o‘rtacha qiymatining o‘zgarishi bo‘yicha ko‘rsatkichni yaxshilash uchun ichki bozorda ham o‘zimizda ishlab chiqariladigan, ham mos narxlarda import qilinadigan oziq-ovqat mahsulotlari taklifini oshirish zarur. Shu bilan birga, narxlarning asossiz ravishda oshib ketishiga yo‘l qo‘ymaslikka qaratilgan chora-tadbirlarni kuchaytirish va import qilinayotgan oziq-ovqat mahsulotlari uchun belgilangan tariflarni qayta ko‘rib chiqish kerak”, — deyiladi xabarda.
Izoh (0)