Британиянинг «Амфион» синфига мансуб сувости кемаси HMS Affray 1951 йил 16 апрелда ҳалокатга учрайди ва 75 кишининг ҳаётига зомин бўлади. «Дарё» ҳалокатга учраганига 71 йил бўлган кемага оид қизиқ маълумотларни ҳавола қилади.
HMS Affray 1944 йил 16 январда Биркенҳеддаги Cаммелл Лаирд кемасозлик компаниясида қуриб битказилган. 12 апрелда ишга туширилган ва 1945 йил 25 ноябрда фойдаланишга топширилган. У ўз тоифасидаги 16 кемадан бири бўлиб, дастлаб Тинч океанида Японияга қарши фойдаланиш учун мўлжалланганди.
Аffray ва унинг шериклари ўша вақтда энг замонавий сувости кемалари ҳисобланган. Улар Иккинчи жаҳон уруши вақтида ишлаб чиқарилган тезкор сувости кемалари ичида энг яхшилари эди.
Кема дизайнининг баъзи элементлари немис фашистларининг У-боатъларидан олинган. U-boat — немисча U-Boot сўзининг инглизча талаффуздаги шакли. U-Boot эса немисчадаги Unterseeboot, яъни «Сувости кемаси» сўзининг қисқартмасидир.
HMS Affray узоқ шарқда ишлашга мўлжаллангани учун музлатгич ва иккита улкан кондиционер билан жиҳозланганди. Кемадаги барча хоналар двигатель сақланадиган бўлмадан иложи борича узоқроқда жойлаштирилган.
Кема ҳалокатга учраган вақтда бортдаги 75 киши Exercise Spring Train ўқув машғулотини ўтказаётганди. Уларнинг бирортаси тирик қолмаган.
Уни сув юзасида охирги марта «Ко» синфига мансуб HMS Contest кемаси учратган. Ўша кеча HMS Contest Портсмутга қайтиб келаётган бўлган. Эртаси куни тонгги саккизда HMS Affray’дан хабар бўлмагач, зудлик билан қидирув бошланади.
Қидирув вақтида икки тадқиқот кемаси халқаро Морзе кодидаги сигнални (сувости кемасини тақиллатиш орқали) қабул қилади. Кема сигнал орқали: «Сувостида тиқилиб қолдик», — демоқчи бўлган. Лекин қидирув ишлари барибир икки ойга чўзилиб кетади.
Британияда сувости кемасининг ғойиб бўлиши жамоатчилик орасида кенг муҳокама қилинади. У ҳатто руслар томонидан эгаллаб олингани ҳақида миш-мишлар тарқалади. Ҳар хил тахминлар илгари сурилганига қарамай, фалокат айнан нима сабабдан юз бергани аниқланмаган.
Аffray чўкканидан деярли ярим аср ўтиб, Тrimix компаниясининг тажрибали ғаввоси, ҳалокатга учраган сувости кемалари иштиёқманди Иннес Маккартни уни кўриш учун сув тубига шўнғишга муваффақ бўлади. Маккартни кема билан танишиб чиққанидан сўнг унинг баҳайбат экани, яхши ҳолатда сақланиб қолгани ва бошқа бир қанча маълумотлар билан бўлишган.
Экипаж аъзоларининг жасадлари ҳалигача Ҳурд чуқурлигининг шимолий қисмидаги сувости кемасида қолмоқда. 2001 йилдан бошлаб, 1986 йилдаги «Ҳарбий қолдиқларни ҳимоя қилиш тўғрисида»ги қонунга биноан Мудофаа вазирлигининг рухсатисиз Аffray сувости кемасига шўнғиш қонунан тақиқланади.
Изоҳ (0)