Бугун бирор блогернинг ёзганларида Карл исмли номаълум қаҳрамонга мурожаат учраса, бу ерда киноя, ҳайрат, ҳаяжон, луқма борлигини яққол сезамиз. Узнетда бу қаҳрамон қатнашган мемлар камроқ. Бизда у, асосан, матнда кўпроқ эсланади. Интернетнинг инглиз ва рус тилли фойдаланувчилари орасида эса Карл қатнашган мемлар анча машҳур. Хўш, у ким? Нимага унга мурожаат қилинади?
Бу мемнинг келиб чиқиши ҳажвий китоб, кўрсатув ёки фильмга эмас, зомбилар ҳақидаги сериалга бориб тақалади. Карл — америкалик киноижодкорлар суратга олган «Юрадиган мурдалар» (The Walking Dead) сериали қаҳрамони. Фантастика жанридаги бу сериал глобал ҳалокатдан сўнг яшаб қолиш илинжида юрган одамлар ҳақида ҳикоя қилади. Фильм илк бор 2010 йили экран юзини кўрган.
Кейинчалик мемга айланган сюжетда икки қаҳрамон бор: Рик Граймс исмли ота ва унинг Карл исмли ўспирин ўғли. Сериалнинг учинчи фаслидаги бир эпизодда Рик Граймс ўғлининг сукут сақлаб турганидан хотини туғуруқ пайти вафот этганини англайди ва инграб-ўкириб, бир неча марта ўғлининг исмини айтади ва охири ҳушидан кетади. Бу аслида фильмнинг энг қайғули, трагедик саҳнаси.
Дастлаб ота ва ўғилнинг суҳбати лавҳасини видео кўринишида машҳур қилишга уринишади. Лекин бу вариант унчалик шуҳрат қозонмайди. Шундан сўнг фильм мухлислари ушбу драматик саҳнани ўзларича талқин қилиб, у орқали кулгили сюжетлар яратишади. 2013 йили бир юмористик сайт ана шундай ҳажвлардан иборат «Рик Граймснинг энг яхши ҳазиллари» номли тўплам эълон қилади. Унда сериалдаги ана шу кадр умуман бошқа маънода, юмористик мазмунда талқин қилинади. Мем қолипи бундай: ота ниманидир куюниб тушунтиради, ўғил эса сукут сақлаб тураверади. Шундан сўнг ота сўнгги иборани ҳаяжон билан такрорлайди ва охирида «Карл!» деб ўғлига мурожаат қилади. Ана шу қолип кейинчалик турфа хил мемлар яратилишига асос бўлди.
Мемларнинг турлари жуда кўп. Энг кўп тарқалган бир вариантга кўра, ўғил нимадандир норози бўлади, ота эса бу норозиликни айланиб ўтиш пайида: бизнинг пайтларда фалон эди, пистон эди...
Масалан:– Дада, телевизорнинг пульти бузилиб қолди. Пульт олиб беринг.
– Карл, мен ёшлик пайтимда бутун оила учун пульт вазифасини бажарган эдим. Бутун оила учун, Карл!
***– Дада, ҳамма ўртоқларимда телефон бор. Менга ҳам телефон олиб беринг.
– Карл, мен сендек пайтимда иккита стаканчани олиб, тагини тешиб, ўртасидан ип ўтказиб боғлардим. Нариги хонадаги ўртоғим билан шу орқали гаплашардим. Стаканчалар орқали гаплашардим, Карл!
Кейинчалик ҳар қандай жумла охирига «Карл!» мурожаатини қўйиш урф бўлди. Бу усулдан рекламачилар, блогерлар ва ҳатто сиёсатчилар ҳам фойдаланди.
Ушбу мурожаат шакли Совет даврида ишланган «Сиз билган Мюнхаузен» фильмидан олинган деган қараш ҳам бор. Лекин бунинг эҳтимоли жуда кам.
Қуйида ўзбек блогерларининг Карлга мурожаатларидан мисоллар келтирамиз:
Барака топгурлар, худди шу телефоннинг асосий IMEI рақами кимнинг номига расмийлаштирилгани базада кўриниб турибди-ку, яна ўша одамни овора қилишни нима кераги бор, онлайн ўтса бўлмайдими, десам, «йўқ, бўлмайди, офисимизга ўзи телефонни кўтариб келсин» дейишди. Ташқарида XXI аср, Карл!
Ушбу журналда кулгили мақолалар кўп, лекин энг зўри, Жоан Робинсонга тегишли. Мақола сарлавҳаси: «Корея мўъжизаси«. Лекин бу ерда гап Жанубий Корея ҳақида эмас, Шимолий Корея ҳақида.
Шимолий Кореянинг иқтисодий мўъжизаси, Карл!
Бизни дунё эътироф этяпти, Карл!Маълумот ўрнида, ахборотлар бошқариладиган юзлаб, балки минглаб ходимлар ишлайдиган ва катта маблағ сарфланадиган саккизта мамлакат бор. АҚШ, Россия, Хитой, Миср, Эрон, Исроил, Саудия Арабистони, Сурия орасида Ўзбекистонни учратмайсиз. Сабаби бизникилар тролларни «сув текинга» ишлатишади. (Мияни ишлашини қара, Карл!)
«Файзбоғ»
Бир вақтлар бир ҳоким билан гаплашганимда нима деган эди айтайми: «Мана, прокурорлар ҳам сектор тизими бўлгани учун бизга (ҳокимларга) бўйсундириб берилди. Авваллари бир чеккада ўтириб олиб, саситиб ўтирарди протест киритиб. Ҳозир айрим журналистлар бор шунақа» дейди, қаранг! Савияни қара, Карл!
Австралиянинг Аделаида штатининг Митчем шаҳарчаси мэри (ҳокими) Хизер Холмсга қарши. Ишхонасининг ошхонасидан фойдаланиб, ўғлини туғилган кунига торт пишириб бергани учун хизмат текшируви белгиланибди. Шунчаки ҳокимият ошхонасидан шахсий манфаати учун фойдалангани учун, Карл!
Қойил! Биздақаси Ер юзида топилмаса керак. Ўзимизда чиқарилган машина Қирғизистон орқали келади. У матоҳ қурғур аслида қўшниларга экспорт қилинган. Уни харид қилганлар устига нарх қўйиб, ўзимизга олиб кириб сотганда ҳам ўрнатилган нархлардан арзонга тушяпти. Тасаввур қиляпсанми, Карл?!
Ориф Толиб тайёрлади
Изоҳ (0)