Ларингит — ҳиқилдоқ шиллиқ пардасининг ўткир яллиғланиши билан кечадиган юқумли касаллик. Кўпинча у ўткир респиратор хасталиклар, грипп билан бирга кечади. Ларингитнинг қоқшол ва қизилча хасталиклари билан бирга кечгани ҳам кузатилган. Аксарият ҳолларда касаллик мактаб ёшигача бўлган болаларда учрайди ва айниқса аллергияга мойиллиги борларда оғирроқ кечади. Бу болалар ҳиқилдоғининг анатомик жиҳатдан тор тузилганига ҳам боғлиқ.
Касалликни келтириб чиқарадиган омиллар:
- умумий ва маҳаллий совқотиш;
- товуш чиқаришдаги зўриқиш (бақириш, совуқда узоқ гапириш);
- муздек ичимликлар ва аллергик ҳолатга олиб келувчи егуликлар истеъмоли сабаб бўлиши мумкин.
Хасталик тўсатдан ярим тунда тана ҳароратининг ошиши, йўтал билан бошланади. Нафас олиши шовқинли бўлиб, ҳансираш юзага келади. Масофадан ҳам боланинг хириллаб нафас олаётгани эшитилади. Бола томоғининг қуригани, ачишганини, баъзан ҳиқилдоғидаги оғриқдан шикоят қилади. Овоз хириллаши, қўполлашиши ёки умуман йўқолиб қолиши мумкин. Нафас олишдаги қийналиш оқибатида юрак етишмовчилиги юзага келиш эҳтимоли ошади. Бу эса бола ҳаёти учун хавфли. Бемор тўғри даволанса, касалликнинг 3-4-кунларида балғам ажралишни бошлайди. 7-10 кундан сўнг эса ларингит аломатлари бутунлай йўқолади.
Даво чоралари (шифокор назорати остида бажарилади):
Ларингитни даволашнинг энг самарали усули ингаляция ҳисобланади. Лекин аҳамият бериш керакки, ларингит билан оғриган беморларга совуқ ингаляция (махсус ингалятор аппарати орқали) қилинади. Ингаляция вақтида бола оғзи билан нафас олади, бу муолажани кун давомида 3-4 марта такрорлаб туриш лозим.
Касалликнинг биринчи кунларида оёқ учун 42-45 даража иссиқ ванналар яхши ёрдам беради. Бу муолажа уйқуга ётишдан аввал 20-30 дақиқа давомида бажарилгани маъқул.
Ларингитда томоқдаги қичишиш ва шиллиқ қаватлар яллиғланишини даволаш учун таркибида гиёҳлар бўлган дорилар, тўқималардаги шишларни кетказишга мўлжалланган антигестамин (аллергияга қарши) дорилардан фойдаланилади.
Профилактика:
- Гўдакларни имкон қадар кўкрак сути билан боқиш керак. Бу болани ҳар қандай инфексион касалликлардан ҳимоялашнинг энг самарали чораси.
- Кичкинтойнинг организмини чиниқтириб бориш лозим.
- Парҳез ҳам даволашнинг муҳим шартлардан бири ҳисобланади. Совуқ, жуда иссиқ, аччиқ, шўр егуликлар, ширинликлар, газли ичимликлар тавсия этилмайди.
- Цитрус мевалар, тухум, ширинликлар, асал, ёнғоқ, мош, нўхат, товуқ ва қўй гўштидан тайёрланган овқатлар мумкин эмас.
- Сут маҳсулотлари ва улардан тайёрланган егуликлар, гиёҳлардан тайёрланган дамлама (шифокор тавсиясига кўра), мол гўштидан қайнатиб, буғда димлаб пиширилган таомлар бериш мумкин.
Изоҳ (0)