Массаж Юнонистон, Ҳиндистон, Хитойда қадим даврларданоқ маълум бўлган. Массаж сўзи пайдо бўлишининг иккита талқини бор: бири арабчадан «масса» яъни «тегиш, сокин босиш», иккинчиси юнончадан «массо» – «қўллар билан сиқиш» маъносини англатади.
Массаж, яъни уқалаш – инсон танасини даволаш ва касалликларнинг олдини олишга ёрдам берадиган физиотерапия усулларидан бири.
Массаж таъсири тана механизмида учта омилни ўз ичига олади:
- неро-рефлектор;
- гуморал;
- механик.
Тери ва тери ости ёғ қатлами
Уқалаш пайтида тери ўлик ҳужайралардан тозаланади. Тер ва ёғ безларининг каналлари очилиб, ишлаши яхшиланади. Майда томирлар кенгаяди, қон айланиши, метаболизм яхшиланади. Натижада тана ортиқча заҳардан тозаланади ва ёғ қатлами камаяди.
Бўғим ва мушаклар
Уқалаш таъсирида мушак толалари эластиклиги ва қисқариш қобилияти ошади, мушак атрофияси пасаяди. Қон айланиши яхшиланади, мушак чарчоғини кетказади. Уқалаш мушак чарчоғини кетказишда дам олгандан кўра кўпроқ фойда беради. Бўғим ва мушакларни уқалаш орқали оғриқ, чегараланган ҳаракат йўқолади.
Асаб тизими
Асаб тизими массажни биринчилардан бўлиб сезади. Массажнинг турларига қараб асабий ҳолатни камайтириш, асабий чарчоқни кетказиб, фаоллаштириш, рефлекс реакциясини яхшилаш мумкин. Бу асаб тизимига хотиржамлик, осойишталик беради.
Қон айланиш ва лимфа тизимлари
Уқалаш таъсирида қон томирлари кенгаяди, қон оқими ошади, аъзо ва тўқималар озиқланиши ва кислородга тўйиниши яхшиланади. Лимфа оқимларининг яхшиланиши жароҳат таъсирида пайдо бўлган шишларни камайтиради.
Массаж амалга оширилиши керак бўлган шароит
Массажни ҳаво ҳарорати 22-24 даража, нисбий намлиги 60 фоиздан юқори бўлмаган, тоза, кенг, ёруғ ва яхши ҳаво айланадиган хонада бажариш керак. Енгил овқатланишдан 1-2 соат ўтиб, ичак бўшатилгандан кейин массаж олган маъқул. Уқалашдан кейин 15-30 дақиқа дам олиш мақсадга мувофиқ.
Қарши кўрсатмалар
Тана ҳароратининг юқорилиги, ўткир ичак касалликлари, турли тери касалликлари, ўткир инфексион касалликлар, варикоз кенгайиши, қон касаллиги, юрак ўткир инфаркти каби ҳолларда массаж тавсия этилмайди.
Шифокор Хуршид Аъзамхўжаев тавсиялари асосида тайёрланди.
Изоҳ (0)