Ҳафталик дайжест: ТИВнинг ўпонғич ходими, ғўдаймаган Бозоров, истеъмол саватимизда нималар бор?
Кулгили воқеа комедия, фожиалиси трагедия бўлади. Борди-ю комедия ва трагедия аломатлари биттада жам бўлса, буниси трагикомедия бўлади. Янги Ўзбекистон ҳам трагикомедияларга бой. Аммо бу ҳафтадагиси мамлакатимиз сарҳадларидан чиқиб, Европагача акс садо берди.
Бунақаси камдан-кам бўлади. The Diplomat, Guardian, Al Jazeera, Eurasianet каби халқаро нашрлар учун мақола ёзувчи мустақил журналист Агнешка Пикулицка-Вильчевска 1 февраль куни Twitter-аккаунтида Ташқи ишлар вазирлигидан бириктирилган Рустам исмли ходим унга тегажоғлик қилиб ўпмоқчи бўлганини ёзди. Бунга сабаб «унинг аккредитация қилинган ОАВдан бошқа ОАВ учун ҳам ишлаши бўлган». ТИВ аккредитация бўйича жавобни қонун бўйича икки ойда эмас, балки олти ойда берган. Рустам деганлари Telegram’да қизларни «ўрайдиган» ўспиринлар каби унга «...Йигитинг борми?», деган. Бундан ташқари, ТИВ ходими ундан карантин ҳақида ижобий мақола ёзишни сўраган, чунки «салбий янгиликлар кўпайиб кетган». Журналист бундай мақола ёзмаслигини, чунки ўша вақтда у Ўзбекистонда бўлмаганини айтган.
Агнешка хоним бу воқеани ошкор қилиши ортидан шов-шув бўлиб кетди. Комил Алламжонов бу шикоят унда хавотир уйғотганини ёзди. Олий Мажлис Сенати раиси Танзила Норбоева «қабул қилиб бўлмас ҳолат», деб муносабат билдирди. Қизиғи шундаки, Агнешка ТИВ биносида бир неча марта кўришган Рустам деганлари кимлигини ҳеч ким билмади.
Кўп ўтмай Ўзбекистон ТИВ Агнешка Пикулицкадан узр сўради ва унга тегажоғлик қилган ходимини ишдан бўшатганини билдирди. Агнешка Al Jazeera телеканалининг Ўзбекистондаги мухбири сифатида аккредитациядан ўтди. Шундай қилиб, ҳаммаси яхшилик билан якун топди.
* * *
Коронавирус оламида нима гаплар? «Коронавируснинг ‘британча’ штамми одамлар орасига киришига йўл қўймадик», демоқда 2020 йилнинг энг таниқли шахсларидан бири бўлган Нурмат Отабеков. «Бутун дунёдаги кўплаб иқтисодий жиҳатдан ривожланган давлатларни коронавирус касаллиги карахт ҳолатга келтириб қўйган бир пайтда республикамиздаги эпидемик барқарорлик биздаги тизим нималарга қодир эканини кўрсатиб турибди. ‘Британча’ штамм аниқланган бемор аэропортнинг ўзида алоҳидаланган, шифохонага ётқизилган ва беморда ҳеч қандай асоратлар кузатилмаган», деди коронавирусга қарши кураш штаби аъзоси Нурмат Отабеков. Демак, вазият ҳозирча барқарор. Аммо эҳтиёткорлик чораларини сусайтириш ҳам керак эмас.
Яна бир янги хабар шуки, Ўзбекистон 2 миллион 640 минг доза AstraZeneca/Охфорд вакцинасини олади. Унинг бир дозаси нархи тахминан 3 доллар.
Тошкент шаҳар Ички ишлар бош бошқармасида коронавирусга қарши эмлаш бошланган. ИИББ ходимлари Хитойнинг Anhui Zhifei Longcom Biopharmaceutical Co.Ltd компанияси билан ҳамкорликда ишлаб чиқилган вакцина билан эмланмоқда. Қизиғи шундаки, аввал коронавирус вакцинаси билан биринчи галда шифокорлар ва кексалар эмланиши айтилганди. Аммо ҳозиргача бирор кекса ёки шифокор эмланганини ўқимадик. Буёғи неча пулдан тушди?
* * *
Истеъмол савати муайян вақтда истеъмол этиладиган маҳсулотлар тури ва тўпламининг оила ёки жон бошига ҳисобланган миқдори бўлиб, пул шаклида ҳисобланади. Бундай тўплам амалдаги нархларга кўра истеъмол саватидан келиб чиқиб тирикчилик минимумини ҳисоблаб чиқишга хизмат қилади.
Ўзбекистон истеъмолчилар ҳуқуқларини ҳимоя қилиш жамиятлари федерацияси Ўзбекистонда истеъмол саватининг ҳисоб-китобини эълон қилди. Ўрганишларга кўра, истеъмол саватининг миқдори тахминан 2,157 миллион сўмни ташкил этмоқда. Истеъмол саватига озиқ-овқат маҳсулотларидан нон, ёрма ва дуккакли мевалар, гўшт, сабзавот, полиз экинлари, мевалар (цитрус мевалар ва зираворлар), сут маҳсулотлари киритилган. Шунингдек, ноозиқ-овқат — дорилар, косметика ва уй-рўзғор буюмлари ва коммунал хизматлар, транспорт харажатлари ва қўшимча ўқув курслари ҳам ўрин олган.
Истеъмол савати тушунчаси бугунги кун кишисига бироз нотаниш, чунки уни ҳисоблаш таснифлари ҳали ишлаб чиқилмаганди. 2020 йилда эса молия вазири лавозимида ишлаган Жамшид Қўчқоров нима учун Ўзбекистонда ҳанузгача истеъмол саватчаси ва тирикчилик учун зарур энг кам миқдор қанча экани ошкор қилинмагани юзасидан саволга «давлат бунга камбағалликни камайтиришга қаратилган дастур ишлаб чиқиш билан жавоб бериши мумкинлигини» билдирган эди.
* * *
Бу ҳафта президент Фарғонага ташриф буюрди. Президент ташрифи мобайнида ўтган йилдан бери вилоят ҳокими вазифасини бажараётган Хайрулло Бозоров Фарғона вилояти ҳокими лавозимига тасдиқланди. «Мен Бозоровни бир йил эмас, ўн йил эмас, 15—20 йилдан бери биламан. У халқпарвар, ғўдаймаган, кўп-кўп оғир синовлардан ўтган. Мен Фарғонага тайёр кадрни олиб келдим. Шунча йил ишлаб ўзгармади, энди ҳам ўзгармайди. Мана вилоятда тўрт ой ишлаб кўрди, фарғоналиклар синовидан ўтди. Муаммони елкасига олишни билади», дея таърифлади президент Бозоровни.
Ушбу ташриф мобайнида Фарғона вилоятнинг Қува, Бағдод, Ёзёвон ва Ўзбекистон туманларида ҳоким ўзгарди. Шунингдек, Фарғона шаҳри «тўртлиги» вазифасидан озод қилинди.
Халқ депутатлари сессиясидан сўнг Шавкат Мирзиёев кутилмаганда Фарғона шаҳридаги «Шодиёна» маҳалласига борди. Маҳалла оралаб юриб, аҳоли билан учрашди (расмлар ва видеоларни кўринг). Маҳалла идорасига кириб, маҳалла раиси ва маслаҳатчилар билан суҳбатлашди. Аҳолининг яшаш шароитлари, ҳудуддаги муаммоларни сўради. Уларни ҳал этиш бўйича мутасаддиларга кўрсатмалар берди. Маҳалладаги аёллардан бири президентга ўғлини уйлантираётгани ҳақида айтди, Шавкат Мирзиёев эса вилоят ҳокимига унинг номидан тўйга боришни тайинлади. 6 февраль куни эса Хайрулло Бозоров ўша оиланинг никоҳ тўйида иштирок этди ва давлат раҳбари номидан музлатгич, кир ювиш машинаси, телевизор каби маиший техника воситалари совға қилди.
* * *
Мустақил Ўзбекистоннинг сайлов тизимида кўп меҳнати сингган, 2005 йилдан бери Марказий сайлов комиссияси раиси сифатида ишлаб келаётган Мирзо-Улуғбек Абдусаломовнинг ваколати тугатилди ва у Конституциявий суд раис этиб сайланди. Ҳозирга қадар Сенат раисининг ўринбосари лавозимида ишлаб келган Зайниддин Низомхўжаев Сайлов комиссияси раислигига сайланди. Марказий салов комиссиясидаги ўзгаришларни қуйида ўқинг.
Айтиб ўтиш лозимки, бу йили октябрь ойида Ўзбекистонда президент сайлови ўтказилади. Амалдаги президент Шавкат Мирзиёевга рақобатчи номзодлар исми ҳали эълон қилингани йўқ.«Дарё»да қолинг. Мамлакатимиз ва дунёдаги энг қайноқ янгиликларни биринчи бўлиб бизда ўқинг.
