NYT: Трамп маъмурияти Pfizer вакцинасидан кўпроқ сотиб олиш таклифини рад этган

Америка президенти Дональд Трамп маъмурияти 2020 йил ёзида Pfizer компаниясининг коронавирус инфекциясига қарши вакцинанинг қўшимча партиясини сотиб олиш имкониятини муҳокама қилиш таклифини рад этган. Бу ҳақда The New York Times (NYT) ҳукумат ва ишлаб чиқарувчи ўртасидаги музокаралардан хабардор бўлган манбаларига таяниб хабар берди, деб ёзади «РБК».

Июль ойида Pfizer ҳукумат билан 50 миллион америкаликни эмлашга етадиган 100 миллион доза (бир кишига иккитадан инъекция) вакцина етказиб бериш учун 1,95 миллиард долларлик шартнома имзолаган. Шартнома дорининг клиник синовлари тугашидан олдинроқ тузилган, фармокологик гигант вакцина самарадорлиги исботланган тақдирдагина партияни етказиб бериши керак эди.

Ноябрь ойида Pfizer ва унинг германиялик шериги BioNTech томонидан ишлаб чиқилган вакцина 95 фоиз самарадорлик кўрсатди ва аввалроқ тузилган шартнома ишга солинди. Аммо, NYT манбаларининг маълум қилишича, ишлаб чиқарувчилар шартномани имзолаш босқичидаёқ Оқ уйга яна 100 миллионта дозадан иборат қўшимча партияни сотиб олиш имкониятини кўриб чиқишни таклиф қилган. Президент маъмурияти эса бундан воз кечган.

Энди эса газетанинг ёзишича, Pfizer вакцинасига талаб ошиб кетган ва уни бошқа кўплаб мамлакатлар ҳам буюртма қилган. Хусусан, Буюк Британия 40 миллион доза сотиб олмоқчи. Евроиттифоқ эса куз бошида фармкомпания таклифини қабул қилиб, 200 миллионта дозани яна 100 миллион доза сотиб олиш имконияти билан бирга харид қилишга рози бўлди.

Pfizer президенти Алберт Бурла вакцинадан йил охиригача 50 миллион, 2021 йилда эса 1,3 миллиард дозагача ишлаб чиқариш режаларини эълон қилган эди.

АҚШ Соғлиқни сақлаш ва ижтимоий хизматлар вазирлиги федерал ҳукумат Pfizer’дан ташқари, яна бешта ишлаб чиқарувчидан вакциналар сотиб олинишини маълум қилди. Хусусан, 90 фоиздан зиёд самарадорлик кўрсатган Moderna компанияси вакцинасини 100 миллион дозада сотиб олади. Бундан ташқари, АҚШ аввалроқ тузилган шартномалар доирасида AstraZeneca, Johnson & Johnson, Sanofi ва бошқа компаниялардан ҳам дорилар олишга умид қилмоқда.

Аввалроқ АҚШ аҳолиси COVID-19’га қарши ҳаммадан биринчи бўлиб эмланиши хабар берилган эди. АҚШ президенти Дональд Трамп имзолайдиган фармонга мувофиқ, америкаликлар эмланганидан кейингина коронавирусга қарши вакциналар бошқа мамлакатларга ҳам етказилишни бошлайди.

Трампнинг эҳтимолий фармони ҳақидаги хабарлар АҚШ санитар назорат бошқармаси (FDA)нинг мажлисидан бир неча кун аввал пайдо бўлди, унда регулятор Американинг Pfizer ва Германиянинг BioNTech компаниялари вакцинасидан фойдаланишни маъқуллаш-маъқулламаслик масаласини ҳал қилади. Мамлакатда Американинг Moderna компанияси ишлаб чиққан яна бир вакцинани рўйхатдан ўтказиш масаласи эса келаси ҳафта, 17 декабрь куни кўриб чиқилади.

Иккала вакцина ҳам синовлар чоғида юқори самарадорлик кўрсатди. Pfizer дорисининг самарадорлиги 95 фоиз, Moderna вакцинасиники — 94,1 фоиз (оғир ҳолатларда 100 фоиз)ни ташкил этди.

Bloomberg хабарига кўра, АҚШ Pfizer вакцинасидан 600 миллионта дозани олдиндан буюртма қилиб қўйган. Йил охиригача компания 100 миллионта доза ишлаб чиқариши керак эди, аммо унда илк босқичларда хом ашё етказиб бериш билан боғлиқ муаммолар юзага келди, шу сабабли икки марта камроқ доза ишлаб чиқаради.