Event Horizon Telescope лойиҳасида иштирок этувчи олимлар Ердан 55 миллион ёруғлик йили узоқлигида жойлашган M87 қора туйнуги атрофидаги ҳалқанинг плазмаси айланиши ва турбулент ўзгаришга учрашини исботловчи илк визуал далилларга эга бўлди. Суратлар илк бор бундан бир йил олдин тақдим этилган, деб ёзади The Astrophysical Journal.
Олимлар мазкур объектни 2009 йилдан буён кузатиб келади. Ҳозирга келиб мутахассислар ҳалқа плазмаси ўзининг ёрқинлигини ўзгартирганини аниқланган. Ҳалқа марказида жойлашган қора туйнук соясининг ўлчами ўзгармаган бўлиб, бу объектнинг табиатини тасдиқлайди.
Ҳалқа чанг ва газлардан иборат. Улар айланиб, аккрецион диска таркибида қора туйнукка тушади, нотекис ёрқинлик эса Доплер эффектининг оқибати. Кузатувчи йўналишида ҳаракатланаётган диска ёрқинроқ, узоқлашаётгани эса оқроқ. Ушбу ҳолатда ёрқин қисми ҳалқага яқинлашган, бу эса оқимнинг турбулентлигидан далолат.
Мутахассисларнинг тахминларига кўра, бу каби кучли тебранишни магнит майдони ёки қора туйнукнинг импулс моменти ва аккреция оқими орасидаги номутаносиблик юзага келтирган бўлиши мумкин.
Астрономлар қора туйнукнинг янада кўпроқ суратларини олиш мақсадида объектни кузатишни давом эттириш ниятида.
Мавзуга доир: Илк бор қора туйнукнинг шарпаси суратга олинди. Фаннинг навбатдаги ютуғига ўзбек олимлари ҳам ҳисса қўшди
Изоҳ (0)