Bookmate хизмати «11 сентябрь воқеалари. Энг даҳшатли террористик ҳужум қурбонлари — А’дан З’гача» номли китобни чоп этди. Китоб 2001 йил 11 сентябрдаги Нью-Йоркда юз берган теракт пайтида ўлганларнинг некрологларидан иборат. Бу матнлар биринчи марта 2001 йилда The New York Times газетасида чоп этилган. Ҳар бир марҳум ҳақида 2,5 мингдан ортиқ ёзув — инглиз алифбосидаги ҳар бир ҳарф учун ўнлаб, баъзан эса юзлаб. Meduza мазкур некрологларнинг бешта бобини эълон қилди.
2001 йил 11 сентябрь куни эрта тонгда иккита самолёт Ню Ёркдаги Жаҳон савдо марказининг шимолий ва жанубий минораларига урилди. Бироздан кейин яна бир самолёт Пентагон биносига, яна бири Пенсилвания штатидаги далаларга қулади. Усама бин Ладен бошчилигидаги «Ал-Қоида» террорчилик гуруҳи томонидан уюштирилган теракт натижасида 3000 га яқин одам ҳалок бўлди. Уч кундан сўнг, шаҳарнинг асосий газетаси The New York Times қурбонлар ҳақидаги қисқа ёзувларни чоп этишни бошлади. Ушбу матнларнинг бир нечтаси 2001 йил 31 декабргача ҳар куни нашр этилган. Кейинчалик яна бир неча юзтаси чоп қилинган.
Ўт ўчирувчилар ва воситачилар, шифокорлар ва муҳандислар, ҳисобчилар ва стюардессалар, чет элликлар ва сайёҳлар, ёш-у қари, болалар ва ота-оналар. Уларнинг сони жами 2278 кишини ташкил этди ва бу замонавий журналистика тарихидаги энг амбицияли, қўрқинчли ва таъсирчан лойиҳалардан бири ҳисобланади. 97 та некролог Д ҳарфи, 129 таси Л ҳарфи билан, 8 таси Қ ҳарфи, 235 таси М ҳарфи билан бошланган.
А
Жеймс Амато
Суягигача ўт ўчирувчи бўлган шахс
Бруклин биринчи бўлимида хизмат қилган капитан Жеймс Амато ёнғинларни ўчиришни яхши кўрарди.
Ёнғин станциясида жим ўтириш унинг иши эмас эди — қаерда ва нима бўлаётган бўлса ҳам, у доимо воқеалар марказида бўлишни хоҳлар эди. Бир неча йил давомида шаҳарнинг энг гавжум ўт ўчириш гуруҳларидан бирида ишлаганидан сўнг у биринчилардан бўлиб ёрдамга келиш учун элита қутқарув бўлимига кирди.
«У нималардир ўзига боғлиқлигини, дунёни яхши томонга ўзгартириши мумкинлигини жуда яхши кўрарди. У топшириқ бўйича ҳамма билан бирга шошилишни яхши кўрарди. У суягигача ўт ўчирувчи эди», — дейди унинг акаси, Купер Сити шаҳридан бўлган ўт ўчирувчи Ли Амато.
Ака-укалар таътилларини бирга, баъзан Флорида шаҳрида, баъзан чанғи қиялигида ўтказарди. Ли Аматонинг айтишича, укаси унинг дунёдаги энг яхши дўсти бўлган.
Лонг-Айленддаги Ронконкома ҳудудида яшаган ва коллежда кураш билан шуғулланган тўрт фарзанднинг отаси капитан Амато ўлим хавфига бир неча бор дуч келган. Болалигида у менингитдан вафот этишига бир бахя қолган. 11 сентябрдан бироз олдин, ёнғинни ўчириш пайтида, у шланг ўрнатилишини кутиб турган одамларига зудлик билан ёнаётган бинони тарк этишни буюрган. Улар бинодан чиққанидан бир неча сония ўтгач портлаш юз берган.
А ҳарфи учун жами 92 та некролог нашр қилинган.
Л
Жон Леннон
Идеал мослик
Агар сизнинг исмингиз Жон Леннон бўлса, тахаллус олишингиз керак бўлади. Жон Ленноннинг отаси, шунингдек, Жон ҳам Жек эди. Жон Ленноннинг ўзи эса Жей бўлишга қарор қилган. Унинг ўғли Жон учинчи эса Жон бўлиб қолмоқда, онаси Патрисия эса уни бир неча бор огоҳлантирган: «Мен унга айтаман — нима қилаётганинг ҳақида ўйлаб кўр».
Бошқа болалар — Мелисса, Кати ва Кристофер билан бундай муаммолар йўқ.
44 ёшли Леннон порт маъмурияти полицияси ходими бўлиб, Жерси-Сити шаҳрида суд ижрочиси бўлиб ишлаган ва маҳбусларни ташиган. У оиласи билан Нью-Жерси штатининг Хауэлл шаҳарчасида яшаган.
Патрисия ва Жон 15 ёшида учрашган, улар Бруклиннинг қўшни ҳудудларида яшаган. Жон ўғил болалар мактабига борди, Патрисия қизлар мактабига борди. Уларнинг дўсти танишувга сабаб бўлди. У жим эди. У мулойим. Идеал мослик. Тез орада улар эр-хотин бўлди. «Бу биринчи қарашдаги севги эди. Менда ҳеч қачон бошқаларга қараш истаги бўлмаган ва у ҳам бундай қилмаган. Биз ҳар куни бир-биримизни кўрардик», — дейди Леннон хоним. Улар 23 ёшида турмуш қурган.
«Биз учрашганимиздан бир неча йил ўтгач у 16 ёшида мен у уйланадиган қиз эканлигимни билганини айтган. Буни эшитиб, уни ақлдан озган, деб ўйладим. Аммо у билар эди. У билар эди», — дейди Леннон хоним.
Л ҳарфи остида жами 129 та некролог нашр қилинган.
П
Ванда Принс
Қаҳва шифо
Ванда Принс қаҳва олдида ожиз эди. У ҳар доим эри Эдварддан ғазабланса — эри ҳаммом полида ифлос кийимларни, раковинада ювилмаган идишларни қолдирганда — эри аччиқ қаҳва билан унинг кайфиятини яхшилашга муваффақ бўлган. «У шунчаки қаҳвани яхши кўрарди», — дейди Эдвард Принс.
Ванда чиройли эди. Ванда «Метс»га, Эдвард «Янкилар»га мухлислик қиларди. Ванда мушуги Лакини яхши кўрарди. Мушук Эдварднинг фақат асабига тегарди.
Улар Гианц стадиони ташқарисидаги пикникда тасодифан учрашишган. Ўша пайтда иккаласининг ҳам севгилиси бўлган. Аввалги муносабатлар бузилгач улар иккинчи учрашувда бир-бирларини севиб қолган.
30 ёшли Ванда Принс бутун кун давомида Жаҳон савдо марказининг жанубий минорасининг 94-қаватида жойлашган Fidusiary Trust компаниясида трейдер бўлиб ишлаган. Одатда у иш жойига эрталаб соат 07:30 гача етиб келган ва кечки соат 19:30да Статен-Айлендга, уйига қайтиб келган. Уйда ўт ўчирувчи эри Эдвард уни кечки овқат ва бир чашка қаҳва билан кутиб турарди.
П ҳарфи учун жами 111 та некролог нашр қилинган.
Т
Жанетта Цой
Ишдаги биринчи кун
11 сентябрь куни эрталаб соат 09:00 да Жанетта Цой ҳаётидаги янги саҳифа бошланиши керак эди. Бу унинг янги мамлакатда янги иш бошлашининг биринчи куни эди. У ва турмуш ўртўғи Ню Ёрк шафағи каби катта ва ёрқин ажойиб келажак уларни кутаётганига ишонишарди. 32 ёшли Жанетта Цой Қозоғистондан эндигина келган эди, унинг дунёдаги энг баланд бинолардан бирида жойлашган Marsh&McLennan компаниясида бухгалтер сифатида ёлланганига ишониши қийин эди. Уни қувончли ҳаяжон қамраб олганди ва у 23 августда Америкага келганидан кўп ўтмай эри ва тўрт ёшли қизини Жаҳон савдо марказига экскурсияга олиб борган.
Унинг эри Вячеслав Лигай ўша куни эрталаб Жанет жуда шошилганини эслайди. «У янги ишга кечикишдан жуда қўрқарди. У ҳамма нарсани яхши бошлашни жуда хоҳларди», — дейди у.
Эгизак миноралар қулаб тушганидан анча кун ўтгач, у қизи Александрага нима бўлганини тушунтириш учун сўз топишга ҳаракат қилди. У Жаҳон савдо марказига қилинган экскурсия фотосуратларни қидирди, лекин улар ҳам ғойиб бўлганди. Қариндошлари уни ва Александрани Қозоғистонга қайтиш учун чақиришди. Аммо у қайта олмайди. «Тирикми ёки ўликми, хотиним шу ерда. Биз бу ерда эканмиз, у биз билан», — дейди Вячеслав.
Т ҳарфи учун жами 77 та некролог нашр қилинган.
З
Чже Сзен (Zhe Zeng)
«Мутлақо фидойи одам»
Чже Сзен хавфсизликда эди. Биринчи самолёт шимолий минорага урилганида у Бруклин кўприги яқинидаги метродан чиқиб кетаётган эди ва Баркли кўчасида, Жаҳон савдо марказининг вайроналаридан бир неча мавзе нарида туриши мумкин эди. У Нью-Йорк банкининг Америка қимматли қоғозлар бўлимида лойиҳа менежери бўлиб ишлаган.
Аммо ҳамма Зак деб атайдиган 29 ёшли Чже Сзен биринчи тиббий ёрдам кўрсатиш бўйича сертификатланган мутахассис эди. Ускуналар учун офисга югуриб кириб, у чанг ва кул босган кўчалар тубига ташланди. 11 сентябрь воқеалари ҳақидаги хабарларда уни ишбилармонлик костюмида харобалар орасида ишлаётганини кўриш мумкин. Ўшандан бери у ҳақида ҳеч қандай хабар йўқ.
«Уни таниганларнинг барчаси умуман ажабланмаган. У мутлақо фидойи одам эди — ҳар қандай вақтда у ёрдам беришга тайёр эди. Менимча, бу ҳақиқий қаҳрамонлик». — дейди унинг бошлиғи Пегги Фаррел.
З ҳарфи учун жами 20 та некролог нашр этилган.
Аввалроқ The New York Times АҚШдаги COVID-19 қурбонларига бағишлаб газетанинг бош саҳифасида уларнинг исмини чоп этганди.
Изоҳ (0)