Ўзбекистонда нақд пул тушумларининг ҳажми коронавирус эпидемиясидан аввалги даражасини тикламоқда

Ўзбекистон Марказий банки 2020 йилнинг биринчи ярим йиллигида нақд пул муомаласи бўйича таҳлилий шарҳни эълон қилди.

Унга кўра, 2020 йил апрель ойида банклар кассаларига нақд пул тушумининг март ойига нисбатан қарийб 41 фоизга камайиши кузатилган. Июнь ойида апрелга нисбатан 85 фоизга кўпайиб, 14,6 триллион сўмни ташкил этган.

Бироқ июнь ойидаги кўрсаткич карантин шароитидан олдинги даврдаги ҳолатдан (2020 йил январда 15,8 триллион сўм ) бироз кам. Шунингдек, бу кўрсаткич эпидемиологик ҳолатнинг яхшиланиши ва карантин талабларининг юмшатилиши ортидан кейинги ойларда ижобий томонга яна ўзгариши мумкин.

Нақд пул тушумларининг июнь ойида апрелга нисбатан ўсиш ҳажмидан қарийб 3,5 триллион сўм савдо ва пуллик хизматлардан, 1,4 триллион сўм банк хизматлари бўйича тушумлар ҳиссасига тўғри келди.

Бу «яшил» ва «сариқ» ҳудудлардаги савдо ва хизмат кўрсатиш объектлари фаолиятининг қайта тикланиши ҳамда автомашиналар ҳаракатига нисбатан тақиқларнинг юмшатилиши, шунингдек, аҳоли томонидан бўш маблағларни банк омонатларига, кредитларнинг қайтарилишига ҳамда нақд чет эл валютасини сотиб олишга йўналтирилиши ҳисобига юзага келди.

2020 йилнинг апрель ойида банклар кассалари (шу жумладан, банкоматлар) орқали чиқим қилинган нақд пуллар март ойига нисбатан 35 фоизга камайиши кузатилган бўлса, июнь ойида бу кўрсаткич апрель ойига нисбатан 53 фоизга кўпайиб, 14,8 триллион сўмни ташкил этган.

2020 йилнинг июнь ойида банк карталарига жами 15,9 триллион сўмлик маблағ келиб тушиб, ушбу даврда банк карталаридаги 6,1 триллион сўм аҳоли томонидан нақдлаштириб олинган.

Эслатиб ўтамиз, июнь ойида Марказий банк бошқаруви асосий ставкани йиллик 15 фоиз даражасида ўзгаришсиз қолдирган.