Ўзбекистон Республикаси Президенти Шавкат Мирзиёев бошчилигида олиб борилаётган тарихий ислоҳотлар ҳамда ташқи сиёсатдаги очиқлик, яхши қўшничилик ва ўзаро манфаатли ҳамкорлик йўлга қўйилиши натижасида охирги уч йилда жаҳон ҳамжамиятда мамлакатнинг обрўси кўтарилиб бормоқда. Мазкур ҳолат юртимиз барқарор ривожланиши, фуқароларимизнинг фаровон яшаши учун муҳим аҳамиятга эга.
Евросиё иқтисодий иттифоқи билан ҳамкорлик қилиш – халқимизнинг, ҳар бир фуқаронинг манфаатларига бевосита таъсир этувчи жуда жиддий масала. Шу билан бирга, ЕОИИ билан келгусида ҳамкорлик натижасини баҳолаш, прогноз қилиш ниҳоятда мураккаб ва қийин жараёндир.
Ўзбекистон Халқ демократик партияси фракцияси ушбу жиддий масалада ўзининг тор маънодаги электорал манфаатларидан воз кечиб, биринчи навбатда давлатимиз, халқимиз ва миллатимизнинг умумий манфаатларидан келиб чиқиш ҳамда барча фуқароларнинг хоҳиш-иродасига таяниш лозим, деб ҳисоблайди.
Халқ демократик партияси фракцияси ЕОИИ билан ҳамкорлик қилиш юзасидан қуйидагиларни таъкидлайди.
Биринчидан, ЕОИИ билан ҳамкорлик қилиш Ўзбекистон учун меҳнат миграциясидаги мавжуд муаммоларни ҳал этишда яхши имкониятлар яратиши мумкин. Айниқса, ушбу ташкилотга кирувчи мамлакатларда ишлаб юрган миллионлаб Ўзбекистон фуқароларининг ижтимоий ҳимоясига ижобий таъсир кўрсатади.
Жумладан, ЕОИИга кирувчи мамлакатларда ишлаб юрган барча фуқароларимизга эркин (легал) ишлашга ва ишлаб топилган пул ўтказилмалари ҳажмини оширишга имкон беради.
Шунингдек, фуқароларимизнинг ижтимоий ҳимояси таъминланади, жумладан, пенсия тайинлашда меҳнат стажи инобатга олинади, уларнинг фарзандлари таълим, тиббий хизмат олиш ҳуқуқига эга бўлади.
Иккинчидан, бугунги кунда давлатимиз раҳбари томонидан мамлакатимизнинг экспорт салоҳиятини ошириш стратегик вазифа этиб белгиланган. Бунинг учун салоҳиятли ва барқарор истеъмол бозори зарур бўлади.
Таъкидлаш лозимки, ЕОИИ билан ҳамкорлик қилиш транспорт харажатларини камайтириш, тарифсиз тўсиқларни оптималлаштириш, тўқимачилик ва трикотаж саноатининг экспорт салоҳиятини сезиларли даражада оширишга хизмат қилади.
Шунингдек, қишлоқ хўжалигида етиштирилаётган мева-сабзавот маҳсулотларимиз экспортини амалга оширишда биз учун иттифоққа аъзо мамлакатлар салоҳиятли истеъмол бозори бўлиши мумкин.
Учинчидан, таҳлиллар кўрсатмоқдаки, темир йўл ташувларида экспорт-импорт ҳажмининг ўсиши 10-15 фоизга баҳоланмоқда. Товарлар транзитида ягона тарифлардан фойдаланилиши натижасида юк жўнатувчилар ва қабул қилувчиларнинг транспорт харажатлари сезиларли даражада камайиши кутилади.
Бу экспорт ва импорт қилинадиган маҳсулотларнинг якуний қийматида транспорт харажатлари улуши камайишига ва пировард натижада маҳсулотларнинг таннархи пасайишига асос бўлади.
Шу билан бир қаторда, ЕОИИ билан ҳамкорлик қилишдан салбий ҳолатлар келиб чиқиши мумкин.
Жумладан, Ташкилотга кириш ички бозорнинг очиқ бўлишига олиб келади, яъни маҳаллий ишлаб чиқарувчиларимиз бошқа мамлакатларда тайёрланган маҳсулотлар сифати билан рақобат қила олиши керак бўлади.
Узоқ йиллар давомида протексионизм сиёсати орқали қўллаб-қувватлаб келинган саноат корхоналаримизнинг фаолияти тўхтаб қолиши хавфи мавжуд. Рақобатга тайёр бўлмаган тармоқлар ва корхоналаримизни тўхтаб қолиши ҳисобига катта зарар кўрилиши ҳамда ишсизлар сони ошиб кетиши эҳтимоли ортади. Мисол учун, биргина рақобатга тайёр бўлмаган кўмир ишлаб чиқариш соҳасини оладиган бўлсак, ЕОИИ билан ҳамкорлик қилиш натижасида 4 минг иш ўрни қисқариши мумкин.
Ўзбекистон Халқ демократик партияси фракцияси ЕОИИ билан ҳамкорлик қилиш масаласига оид бугунги таҳлиллар, турли прогнозлар амалда ўзини оқламаслиги мумкин, деб ҳисоблайди.
Халқимизнинг, давлатимизнинг манфаатларига бевосита таъсир этувчи бундай долзарб масала юзасидан қарор қабул қилишда асло таваккалчиликка йўл қўйиб бўлмайди.
Демак, ЕОИИга аъзо бўлиши ёки бўлмаслиги масаласида барча эҳтимолий омилларни кузатиб, чуқур таҳлил қилиб бориш лозим.
Бунинг учун муаммоларни бевосита ташкилотнинг ичида туриб, кузатиб ўрганиш зарур. Сўнгра ўрганиш ва кузатишлар натижаларидан келиб чиқиб, келгусида тегишли қарор қабул қилиниши мумкин бўлади.
Юқорида келтирилган барча омилларни ҳисобга олиб, Ўзбекистон Халқ демократик партияси фракцияси Ўзбекистонни Евросиё иқтисодий иттифоқида кузатувчи мақомига эга бўлишини мақсадга мувофиқ, деб ҳисоблайди.
Улуғбек Иноятов,
Олий Мажлис Қонунчилик палатасидаги
Халқ демократик партияси фракцияси раҳбари
Маълумотлар шериклик ҳуқуқи асосида тайёрланди
Изоҳ (0)