Хитой — деярли хавфсиз мамлакат. Оқшом вақтида кўчалар ва хиёбонларда сайр қилиб юрган вақтингизда тажовузкор безорилар ёки қуролланган ўғриларга дуч келмайсиз. Мамлакат фуқаролари ва сайёҳларга кисовурлар ва кичик безорилар гуруҳларининг ҳужуми хавф солиши мумкин. Бироқ Чин юрти ҳамма учун мутлақо хавфсиз ер деб ишонч билан айтиш қийин, сабаби болаларнинг ҳаёти кўпинча хавф остида қолади. Хитойда бола ўғирлаш анчадан буён давлат миқёсидаги катта муаммо, йилдан йилга ушбу вазият оғирлашиб бормоқда.
Хитойда бола ўғриларининг «авжига чиққанини» бу борадаги статистик маълумотлардан ҳам англаш мумкин. Расмий маълумотларга кўра, бир йил ичида мамлакатда тахминан 20 минг нафар бола йўқолади, бу ҳафтасига 400 нафар боланинг бедарак кетганини билдиради. Хитойда нафақат чақалоқлар ёки мактаб ўқувчилари, балки ўсмирлар ҳам тез-тез ўғирлаб кетилади.
Жиноятчилар болаларни берфарзанд оилаларга сотиш, фохишабозликка жалб қилиш ёки қул сифатида пуллаш учун ўғирлайди. Баъзида улар ўз ўлжасига айланган кучсиз қатлам вакилини ногиронга айлантириб, тиланчилик қилиб пул топишга мажбурлайди. Сўнгги йилларда жиноий бизнеснинг катта даромад келтирувчи янги тури трансплантация учун органларга эга бўлиш мақсадида бола ўғирлаш жиноятини содир этиш ҳолатлари кўпайган.
Ўғил болаларнинг қуллар бозоридаги нархи қизларникига нисбатан икки баравар қимматроқ тахминан 100 минг юань. Бу уларнинг улғайгач оилани боқа олиш қувватига эга бўлиши билан боғлиқ. Хитойликлар бу каби вазиятлар муҳим деб ҳисоблайди, сабаби у ерда фақат давлат хизматида ишлаган фуқароларгина нафақа пули олади.
Kidenpping муаммоси Чин юртида анчадан бери, аниқроғи ўтган асрнинг 80 йилларидан бери мавжуд. «Бир-оила бир фарзанд» сиёсатининг амалга киритилиши билан болаларга бўлган талаб ортиб кетди. Болалар, айниқса ўғил фарзандлар кескин камайди, шу тариқа Хитойдаги шаҳар ва қишлоқларда уларга нисбатан ов эълон қилинди.
Бир неча йил ичида ушбу ноқонуний бизнес ривожланди ва ҳатто ҳозир фарзандлар билан боғлиқ сиёсат бекор қилинган бўлса ҳам тўхтаб қолгани йўқ. Бу жиноий гуруҳлар ва ёлғиз ишловчи ўғрилари учун пул топишнинг энг осон йўли. Бола ўғирлаш қийин эмас, манфаатдор одамларга уни пуллаш ҳам Хитойда жуда тез амалга ошадиган жараён. Болалар ҳимоясиз, дунёнинг энг аҳолиси кўп улкан давлатида нафақат болани балки ёши катта одамни йўқотиб қўйиб топиб олиш қийинчилик туғдиради.
Жиноятчилар бола ўғирлашда турли усул ва фитналардан фойдаланади, лекин энг кўп ишлатиладиган йўл бу кўчада болани ушлаш, автомобилга жойлаш ва воқеа жойидан яшириниш. Бувиси ёки бобоси кузатиб турган болакай ҳам кўпинча ўғрилар «ўлжаси»га айланади. Улар мункиллаб қолган кекса одамнинг қўлидан неварасини юлқиб олиб болани ўғирлашга уринади.
Туғриқхонада янги туғилган чақалоқлар ҳам ўғирлаб кетилади, кўпинча ушбу жиноятларга тиббиёт муассасида ишлайдиган ходимлар шерик бўлади. Эсини таниб қолган болаларни ўғирлашда, уларни ҳилват жойларга олиб бориб, гиёҳванд ёки медикамент моддалар воситасида ҳушдан кетказишади. Уйларга эшикни бузиб хонадондаги энг қимматли бойлик – фарзандни ўғирлаш ҳолатлари ҳам тез-тез учраб туради.
Болаларни нафақат Хитойда, балки Тайванда ҳам ўғирлашади. Бу каби жиноятлар жуда кўп содир этиладиган энг ёмон ҳудуд мамлакат марказий қисмидаги Хэнань вилояти ҳисобланади. Расмий маълумотларга кўра, Хитойда энг кўп бола ўғирлайдиган ва ушбу жиноят оқибатида қўлга олинадиган маҳаллий аҳоли вакиллари асосан хэнанликлар экан.
Бола ўғриларини фильмлардаги каби бақувват эркаклар, ниқоб таққан шубҳали одамларни, замонавий автомобилларни тасаввур қиласиз, аммо ҳаётга асло ундай эмас. Хитой тарихидаги энг кўп бола ўғирлаган жиноятчи Хэнанда яшайдиган катта ёшли кампир бўлиб чиққан, у юз нафардан ортиқ болани ўғирлаб кетган.
Кўринишидан беозор, меҳрибон «бувижон» кўча бурчагида ўйнаётган болакайларга яқинлашиб уларга таркибида наркотик бўлган ширинлик беради, ҳушини йўқотган «ўлжа»ни эса болани тезда яшира оладиган шерикларига топширади. Ухлаб ётган болани кўтариб олган бувининг аста-секин ҳаракатланиши ҳеч кимда шубҳа уйғотмайди, шунинг учун ҳам хенанлик кампир бу каби жиноятларни узоқ вақт давомида кўп амалга ошириб, натижадорликка эришган.
Афсуски, Хитойда ота-оналар фарзанди йўқолганини ҳис қилганларида, болалар улардан анча олислаб кетган бўлади. Бундай ҳолатларда тезкор қидирувни амалга ошириб болани излаб топиш талаб қилинади. Хитой полицияси ҳам уларни қидиришга шошмайди, чунки амалдаги қонунчиликка кўра ҳуқуқ-тартибот идоралари қидирувни бола йўқолганидан бир сутка вақт ўтгачгина бошлаши мумкин.
Жамиятда бола ўғриларининг нисбатан эркин ишлашига коррупция ҳам ўз «ҳиссаси»ни қўшади – ўғрилик билан шуғулланувчи мафия вакиллари ҳуқуқ-тартибот ва полиция ходимлари билан апоқ-чапоқ, полициячилар ҳам қидирувлар бесамар кетишидан моддий жиҳатдан манфаатдор. Одатий бюрократик оворагарчиликлар «ўлжа»ни бошқа шаҳарга олиб чиқиб кетиш ёки ўғриликни буюртма қилган одамга етказиб беришда жиноятчиларга кўмак беради.
Ўғриликка қарши турли усуллар билан курашилмоқда. Болалар боғчалари баланд тўсиқлар билан ўралмоқда, сўнгги русумдаги видеокузатув мосламалари ўнатилмоқда, хонадон ва кўп қаватли уйларда «ақлли» қўриқлаш тизимлари ишга туширилмоқда, ўзига тўқроқ хитойликлар болани қўриқлаш учун тансоқчи ҳам ёллайди. Бир сўз билан айтганда, Хитой фуқароси учун бола – нафақат бахт ва ширин ташвишлар, балки унинг хавфсизлигини таъминлаш борасида ҳадик ва қўрқувни пайдо қилади.
Одам ўғрилари фақат Хитойнинг муаммоси эмас. Кўплаб мамлакатларда ушбу даҳшатли бизнесни юритадиган катта жиноий гуруҳлар фаолият олиб боради.
Изоҳ (0)