Хитойда бир неча ўн йилдан буён Буюк Хитой девори қайта тикланмоқда. Ёдгорликни қайта тиклаш бўйича ишлар турли омиллар ҳисобига мураккаблашади. «Коммерсантъ» нашри деворни қайта тиклаш жараёни акс этган фотожамланмани тақдим этди.
Буюк Хитой девори — дунё архитектурасининг йирик ёдгорлиги. Мудофаа иншоотининг қурилиши милоддан аввалги III асрда бошланган. Девор узунлиги 20 минг километрдан ошади.
Хитой ҳукумати 30 йил аввал мамлакат бўйлаб деворни қайта тиклаш бўйича кенг қамровли лойиҳани бошлади. Бироқ ҳозирча деворнинг атиги 10 фоизи қайта таъмирланган.
Пекин шимолидаги Цзянкоу участкасида ишлар 2005 йилдан буён давом этмоқда. Деворга олиб борувчи илонизи йўллар сабабли ғиштлар хачирларда олиб чиқилади.
Девор ноқулай об-ҳаво вақтида ўзидан қулаган ғиштлар ёрдамида қайта тикланмоқда. Ҳақиқий ғиштларни топишнинг иложи бўлмаган жойларда кўп асрлик стандартлар асосида тайёрланган янги ғиштлардан фойдаланилади.
«Биз деворнинг ҳақиқийлигини, унинг маданий ва тарихий аҳамиятини сақлаб қолиш учун эски материал ва технологиялардан фойдаланишимиз керак», — дейди Цзянкоу участкасидаги таъмирлаш ишларининг бош муҳандиси Чен Йонмао.
Чен Йонмаонинг маълум қилишича, экологияни яхшилаш мақсадида мамлакатдаги кўплаб ғишт заводлари ёпилган. Бу таъмирлаш ишларини анчагина мураккаблаштирмоқда.
Таъмирлаш вақтида лойиҳа атрофида бир нечта жанжаллар юзага келган. Ляонин провинциясида ишчилар девор бўлакларини қум ва цемент билан мустаҳкамлаган. Бу эса жамоатчиликнинг салбий реакциясига сабаб бўлган. Ҳозирги вақтда таъмирлаш ишларини нафақат маҳаллий мутасаддилар, балки Маданий мерос бўйича давлат қўмитаси назорат қилмоқда.
Қурувчилар ўз ишида замонавий ускуналардан фойдалана олмайди. Улар кирка, зубило ва болғадан фойдаланиш билан чегаралинишига тўғри келади. Бу нафақат девор ташқи кўринишининг асллигини сақлаб қолишга имкон беради, балки деворнинг бутун қисмларини бузилишдан асрайди.
Ишчилар танаффус вақтида дам олмоқда
«Аввал девор фақат сайёҳлик ҳудудларида қайта тикланган. Ҳозир эса сиёсат ўзгарди, биз бу ёдгорликни келажак авлодлар учун сақлаб қолишни хоҳлаймиз», — дейди Чен Йонмао.
Изоҳ (0)