• Profilga Kirish
  • 1751972643_633.png 1751972643_245.png 1751959824_218.svg 1751959824_520.svg

  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
Ўзбекча
Русский
English
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
    • USD12634.34
    • RUB162.37
    • EUR14821.34
    • Google play
    • App Store
    • Telegram
    • Toshkentda
      +36°C
      • Andijon
      • Qarshi
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Farg‘ona
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Termiz
      • Namangan
      • Toshkent
      • Navoiy
      • Toshkent vil
      • Nukus
      • Urganch
    • Daryo
      • Internet-nashr
      • Tahririyat haqida
      • Aloqa ma'lumotlari
      • Foydalanish shartlari
      • Maxfiylik siyosati
      • Yangiliklar arxivi
    • Reklama
    • Ijtimoiy tarmoqlar
      • Instagram | Rasmiy
      • Instagram | Lifestyle
      • Instagram | Sport
      • Facebook | Rasmiy
      • OK | Rasmiy
      • YouTube | Daryo
      • YouTube | Daryo Rus tilida
      • YouTube | Daryo Global
    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte
    Daryo logo white
    • O‘zbekiston
      • Boshqalar
      • Navoiy
      • Toshkent viloyati
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Qashqadaryo
      • Surxondaryo
      • Xorazm
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Namangan
      • Farg‘ona
      • Andijon
      • Qoraqalpog‘iston
      • Toshkent sh.
      • Mehridaryo
      • Ob-havo
    • Markaziy Osiyo
      • O‘zbekiston (Mahalliy)
      • Afg'oniston
      • Qirg‘iziston
      • Qozog‘iston
      • Turkmaniston
      • Tojikiston
    • Dunyo
    • Pul
      • Biznes
      • Iqtisodiyot
      • Moliya
      • Kripto
    • Madaniyat
      • Kino
      • Kitob
      • Musiqa
      • Shou-biznes
    • Layfstayl
      • Ayollar sahifasi
        • Farzand
        • Go‘zallik
        • Karyera
        • Maslahatlar
        • Moda
        • Retseptlar
      • Texnologiyalar
        • Arxitektura
        • Gadjetlar
        • Ilm-fan
        • Koinot
        • Media
      • Avto
      • Qo‘ziqorin
      • Sayohat
      • Salomatlik
      • Ta’lim
        • Abituriyent
        • Ingliz tilini o’rganamiz
    • Sport
      • Futbol
      • UFC
      • Boks
    infinix
    Daryo.uz - Login
    Daryo.uz Daryo.uz
    Daryo.uz - Login
    Iqtisodiyot

    Energiya narxlarining balandligi Osiyoda tartibsizliklarni keltirib chiqarmoqda. Buning boshqa mamlakatlarga qanday ta’siri bor?

    Shri-Lankada odamlar yonilg‘i bakini to‘ldirish uchun kilometrlab navbatda turibdi. Bangladeshda do‘konlar energiyani tejash uchun soat 20:00 da yopiladi, deb yozmoqda CNN.

    Foto: CNN

    Foto: CNN

    Hindiston va Pokistonda elektr ta’minotidagi uzilishlar maktab va korxonalarni yopib qo‘yishga majbur qilmoqda.

    Bular turli Osiyo mamlakatlaridagi og‘ir energetika inqirozi va yashash narxining keskin oshishi sababli o‘sib borayotgan norozilik va beqarorlikning bir qismidir.

    Shri-Lanka va Pokistonda inqiroz hissi sezilarli darajada yuqori. Jamoatchilik g‘azabi allaqachon Kolomboda vazirlarning iste’foga chiqishiga sabab bo‘lgan va Imron Xonning Islomobodda bosh vazirlikdan qulashiga hissa qo‘shgan.

    Mintaqaning boshqa joylarida muammo belgilari unchalik aniq bo‘lmasa ham, hali ham jiddiy oqibatlarga sabab bo‘lishi mumkin. Hatto Avstraliya kabi nisbatan boy mamlakatlarda ham iqtisodiy muammolar paydo bo‘la boshlaydi, chunki iste’molchilar yuqori energiya narxidan xavotirda.

    2022-yilning birinchi choragida elektr energiyasining ulgurji narxi o‘tgan yilga nisbatan 41 foizga oshdi. 15 iyunda Avstraliya hukumati birinchi marta narxlarni pasaytirish, energiya ta’minoti zanjiriga bosimni yumshatish va elektr energiyasining uzilishlarini oldini olish maqsadida milliy elektr energiyasi bozorini noma’lum muddatga to‘xtatdi.

    Biroq yaqinda elektr energiyasiga bo‘lgan talab rekord darajaga yetgan Hindiston tajribasi, bu nima uchun mintaqaviy emas, balki global inqiroz ekanligini aniq ko‘rsatib beradi.

    Dunyodagi eng katta uglerod emitenti — Hindistonning 28-mayda davlatga qarashli Coal India kompaniyasi 2015-yildan beri birinchi marta ko‘mir import qilishini e’lon qildi.

    Muammoga nima sabab bo‘lmoqda?

    Ushbu mamlakatlarning har biri o‘ziga xos holatlarga ega bo‘lsa-da, ularning barchasi koronavirus pandemiyasi va Ukrainadagi urushning ta’siridan aziyat chekdi.

    Mutaxassislarning fikricha, muammoning asl sababi talab va taklif o‘rtasidagi nomutanosiblik kuchayib borayotganida.

    So‘nggi bir necha yil ichida pandemiya energiyaga bo‘lgan talabni juda past darajada ushlab turdi. 2020-yilning birinchi choragida global elektr energiyasi iste’moli 3 foizdan ko‘proqqa kamaydi.

    Ammo endi davlatlar pandemiyani ortda qoldirganida, yoqilg‘iga talab o‘sib bormoqda. Raqobat esa ko‘mir, neft va gaz narxlarini rekord darajaga ko‘tarmoqda.

    Dunyoda uchinchi yirik neft ishlab chiqaruvchi va ikkinchi yirik neft eksportchisi bo‘lgan Rossiyaning Ukrainaga bostirib kirishi bu tendensiyaning turbo-zaryadlanishidir.

    AQSH va uning ko‘plab ittifoqchilari Rossiya nefti va gaziga sanksiya kiritar ekan, ko‘plab davlatlar muqobil manbalarni izlashda qiynalib qoldi. Bu esa cheklangan ta’minot uchun raqobatni yanada kuchaytirdi.

    Nega Osiyo?

    Dunyo bo‘ylab energiya importi narxi keskin ko‘tarildi, xalqaro ko‘mir narxlari o‘tgan yilga nisbatan besh barobar, tabiiy gaz narxi esa o‘tgan yilga nisbatan 10 baravar yuqoriladi.

    Mutaxassislarning ta’kidlashicha, ba’zi Osiyo iqtisodlari, ayniqsa importga bog‘liq, rivojlanayotgan mamlakatlar bu tufayli eng ko‘p zarar ko‘rganligining sabablari bor.

    Shri-Lanka kabi rivojlanayotgan iqtisodga ega davlatlar neft va tabiiy gaz sotib olishi kerak bo‘lsa, bu ular uchun haqiqiy kurashga aylanadi, — dedi Moody’s Analytics bosh iqtisodchisi Mark Zandi.
    Kolumbiya universitetining Global energiya siyosati markazining yordamchi katta tadqiqotchisi Antuan Halfga ko‘ra, rivojlanayotgan yoki yangi sanoatlashgan qashshoq mamlakatlar rivojlangan mamlakatlar bilan raqobatlasha olmaydi.

    Bir hafta avval — 19-iyunda Shri-Lankaning energetika va energetika vaziri mamlakatda yoqilg‘i tugashiga bir necha kun qolganini bildirdi. Kolombodagi yonilg‘i quyish shoxobchalaridagi navbat esa 3 kilometrga cho‘zilgan.

    20-iyunda davlat sektori idoralari, davlat maktablari va hukumat tomonidan tasdiqlangan xususiy maktablar kamida ikki haftaga yopildi.

    Davlat sektori xodimlariga kelgusi uch oy davomida juma kunlari dam olishlari aytilgan — ularga bu vaqtda o‘z oziq-ovqatlarini yetishtirish tavsiya qilingan.

    Pokiston ham ish haftasini olti kundan besh kungacha qisqartirishga majbur bo‘ldi. Bu vaziyatni yanada yomonlashtirishi mumkin. Mamlakatning yaqinda joriy etilgan olti kunlik haftasi samaradorlikni oshirishi va iqtisodiyotni yuksaltirishi kerak edi.

    Buning o‘rniga har kuni soatlab davom etayotgan elektr ta’minotidagi uzilishlar kamida bir oy davomida 220 million aholisi bo‘lgan mamlakatni qiyin ahvolga solmoqda.

    Mamlakatning energiya ta’minoti talabdan qariyb 5000 megavatt past — bu tanqislik 2 milliondan 5 milliongacha uyni quvvat bilan ta’minlashi mumkin.

    Bu kabi muammolar faqat kambag‘al, rivojlanmagan davlatlarga tegishli degan har qanday fikrni Avstraliya tajribasi yo‘q qiladi. May oyidan beri mamlakat ko‘mirga asoslangan energiya quvvatining 25 foizisiz ishlamoqda.

    Avvalroq butun dunyo ko‘mirdan voz kechayotgan bir paytda, O‘zbekiston uni ishlab chiqarishni oshirayotgani haqida xabar berilgandi.

    27.06.2022, 14:57   Izoh (0)   24071
    Facebook Twitter LinkedIn Telegram Email

    Izoh (0)

    Kirish
    Javob qoldiring Bekor qilish

    Mavzuga doir

    Butun dunyo iqtisodiyoti energiya inqiroziga qarshi qanday kurashmoqda?

    27.06.2022, 12:59

    Rossiya 1918-yildan beri birinchi marta tashqi qarz bo‘yicha defoltga uchradi. Bu nimani anglatadi?

    27.06.2022, 10:56

    Inflyatsiya sababli global valyuta urushlari boshlandi — Bloomberg

    25.06.2022, 20:26

    600 mlrd dollargacha yo‘qotish: Ukraina iqtisodiyotiga endi nima bo‘ladi?

    24.06.2022, 20:34

    O‘zbekistonda “chelnok” savdosi jonlandi. Bu o‘zi nima va nimalarga ta’sir ko‘rsatadi?

    24.06.2022, 20:10

    Bug‘doydan bo‘shagan maydonlarni yoqish katta iqtisodiy zarar keltirmoqda — Qishloq xo‘jaligi vazirligi

    24.06.2022, 18:22
    ×Lightbox Image

    Daryo.uz | Sizning muammoingiz yechimi


    Centrum Air 25-iyuldan Toshkent — Seul to‘g‘ridan-to‘g‘ri reyslarini boshlaydi 


    InfinBANK’dan VISA kartasi endi Swoo Pay ilovasida


    Ichkaridan nazar: Imzo fabrikasi qanday ishlaydi?


    Beeline Uzbekistan hududlarda raqamli rivojlanishni jadallashtirmoqda


    O‘zbekiston Milliy banki xalqaro kapital bozorida 400 mln AQSH dollarlik obligatsiyalarni muvaffaqiyatli joylashtirdi


    Chiqim va kirim: nazorat sari ilk qadam


    riitm aqlli platformasi O‘zbekiston tinglovchilariga 30 million trek taklif etmoqda


    BI Sad’O Business loyihasida ochiq eshiklar kuni bo‘lib o‘tdi va CHILLA aksiyasi boshlandi


    Turizmdagi trendlar 2025: Xitoyda Markaziy Osiyoga – Qozog‘iston, O‘zbekiston, Qirg‘izistonga qiziqish o‘smoqda


    O‘zbekistonda yangilangan HAVAL H6 rasman ishga tushirildi


    Kia O‘zbekiston bozorini egallamoqda: 2025-yilning birinchi yarmida rekord darajadagi sotuvlar


    “KAFOLAT sug‘urta kompaniyasi” AJning moliyaviy barqarorlik reytingi “Fitch Ratings” tomonidan “Ijobiy” prognozi bilan “B+” darajasida tasdiqlandi


    Central Asian University RUR va THE Impact Rankings 2025 xalqaro reytinglarida o‘z mavqeini mustahkamlamoqda


    Neo Insurance — sug‘urta bozoridagi raqamli o‘zgarishlarning 2 yillik natijasi 


    Ipak Yo‘li Bankdan Tradeloan: xalqaro bitimlarni moliyalashtirish

     

    Tavsiya etamiz

    Kreml soyasidagi jumboqlar: sirli ravishda vafot etgan rossiyalik tadbirkor va amaldorlar

    10 iyul, 20:40

    Isroilning G‘azodagi qirg‘ini yagona emas: Insoniyat tarixidagi eng yirik genotsidlar qanday sodir bo‘lgandi?

    10 iyul, 19:12

    Patriot: Isroil voz kechgan, Ukraina esa ko‘prog‘iga ega chiqishni istayotgan yarim asrlik tizim haqida nimalar ma’lum?

    8 iyul, 20:45

    “O‘lim sharbati”: SSSRda Stalindan so‘ng ikkinchi qudratli shaxs nomi berilgan qurol qanday paydo bo‘lgandi?

    6 iyul, 15:23
     
     
     

    So‘nggi yangiliklarga o‘tish

    Toshkentda Cobalt haydovchisi Lacetti’ni “dubinka” bilan urib qochib ketdi (video)

    O‘zbekiston | 12 iyul, 16:20

    “Yuventus” Sanchoni o‘z safiga qo‘shib olishi mumkin

    Sport | 12 iyul, 16:02

    Chinozda o‘z opasini o‘ldirib, 7 kun gilam ichida saqlagan ukaga hukm o‘qildi

    O‘zbekiston | 12 iyul, 16:00

    Lego “Transformerlar”dagi Saundveyv deseptikon ko‘rinishidagi yangi konstruktorni taqdim etdi

    Qo‘ziqorin | 12 iyul, 15:20

    Messi Levandovski bilan o‘rtasidagi mojaroga oydinlik kiritdi

    Sport | 12 iyul, 14:45

    Kanadalik olimlar saraton to‘qimasini 3D printerda chop etdi

    Ilm-fan | 12 iyul, 14:30

    Toshkentda 7 bola uydagi hovuzda cho‘kib, ikki nafari halok bo‘ldi

    O‘zbekiston | 12 iyul, 14:05

    “Kalmar o‘yini” yulduzi Xo Son Txe rus tilida kuyladi

    Layfstayl | 12 iyul, 13:40
    Daryo About Us

    “Daryo” internet-nashrining (O‘zbekiston matbuot va axborot agentligi (O‘zMAA, hozirgi O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Administratsiyasi huzuridagi Axborot va ommaviy kommunikatsiyalar agentligi) tomonidan 13.03.2015 yil sanasida 0944-sonli guvohnoma bilan ommaviy axborot vositasi sifatida ro‘yxatga olingan. Matnli materiallarni to‘liq ko‘chirish yoki qisman iqtibos keltirishga, shuningdek, fotografik, grafik, audio va/yoki videomateriallaridan foydalanishga “daryo.uz” saytiga giperhavola mavjud bo‘lgan va/yoki “Daryo” internet-nashrining muallifligini ko‘rsatuvchi yozuv ilova qilingan taqdirda yo‘l qo‘yiladi. Chop etiladigan ba’zi ma’lumotlar 18 yoshga to‘lmagan foydalanuvchilarga mo‘ljallanmagan bo‘lishi mumkin. Info@daryo.uz

    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte

    © «Simple Networking Solutions» MChJ, 2013–2025

    Yosh bo‘yicha cheklov

    Xato topdingizmi? Ctrl+Enter’ni bosing

    • Foydalanish shartlari
    • Maxfiylik siyosati
    • Reklama
    Nimani qidiramiz?

    Sign In or Register

    Xush kelibsiz!

    Tizimga kiring yoki Roʻyxatdan oʻting.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Roʻyxatdan oʻting

    Roʻyxatdan oʻtganmisiz? Login.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Sizga parol elektron pochta orqali yuboriladi.

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Matnda xato topdingizmi?

    ×

    Rahmat. Biz sizning xabaringizni oldik va xatoni imkon qadar tezroq tuzatamiz.