Yevropa Ittifoqi va Jahon sog‘liqni saqlash tashkiloti (JSST) 30-mart kuni 25 ta mamlakat rahbarlari bilan kelishgan holda, OAV va JSST veb-saytida ochiq xat e’lon qildi. Xatda COVID-19 singari pandemiya holatlari uchun xalqaro hamkorlik shartnomasini ishlab chiqishga chaqirilgan, deb yozmoqda “Kommersant”.
Maktubni imzolaganlar orasida JSST bosh direktori Tedros Adxanom Gebreyesus, Yevropa Kengashi raisi Sharl Mishel, Buyuk Britaniya bosh vaziri Boris Jonson, Germaniya kansleri Angela Merkel, Fransiya prezidenti Emmanuel Makron, Janubiy Afrika Respublikasi prezidenti Siril Ramafosa, Janubiy Koreya prezidenti Mun Chje In, Serbiya prezidenti Aleksandr Vuchich, Ukraina prezidenti Vladimir Zelenskiy va boshqa bir qator davlat rahbarlari bor.
Maktubda aytilishicha, “COVID-19 pandemiyasi dunyo hamjamiyati uchun 1940-yillar davridan keyingi eng jiddiy muammoga aylandi. Halokatli ikki jahon urushi yakunida siyosiy rahbarlar birlashib ko‘p qirrali tizim yaratgan edi. Unda aniq maqsadlar qo‘yilgan, jumladan, mamlakatlararo iliq munosabat yaratish, yakkalanish va millatchilik vasvasalarini bartaraf etish, tinchlik, farovonlik, sog‘liq va xavfsizlikka oid muammolarni hal qilish kabi”.
“COVID-19 pandemiyasi bilan kurashish jarayonida biz hamkorlikda kelajak avlodni himoya qiladigan yanada mustahkam xalqaro sog‘liqni saqlash arxitekturasini qurishimiz mumkin. Pandemiyaga tayyorgarlik va ularga qarshi kurashish to‘g‘risida yangi xalqaro shartnoma tuzishda dunyo mamlakatlari birgalikda harakat qilishi kerakligiga shubhamiz yo‘q. Ushbu yangi jamoaviy majburiyat pandemiyaga tayyorgarlikning eng yuqori siyosiy darajadagi tarixiy bosqichi bo‘lishi mumkin. U JSST nizomiga asoslanib, boshqa barcha muhim tashkilotlarni ushbu missiyani qo‘llab-quvvatlashga safarbar etishi mumkin. Bunday shartnomani mavjud global hujjatlar, xususan, Xalqaro tibbiy-sanitariya qoidalari qo‘llab-quvvatlaydi, bu bizning yaratish va rivojlantirish sohasidagi sa’y-harakatlarimizning mustahkam va tasdiqlangan asosi bo‘lib xizmat qiladi”, — deb yozadi xat mualliflari.
Qayd etish joizki, xatni imzolaganlar orasida AQSh, Xitoy va Rossiya vakillari yo‘q.
Avvalroq JSST tomonidan SARS-CoV-2 koronavirusining kelib chiqishini aniqlash maqsadida Uxanda o‘tkazilgan tekshiruv natijalari to‘g‘risidagi hisobot e’lon qilingan edi. Hisobotdan ma’lum bo‘lishicha, missiya koronavirusning asl manbasini aniqlay olmagan.
AQSh va yana 13 mamlakat JSSTning COVID-19 kelib chiqishi to‘g‘risidagi hisobotidan xavotir bildirgan. AQSh departamenti veb-saytida e’lon qilingan murojaatda kelajakda kelib chiqishi mumkin bo‘lgan noma’lum epidemiyalarni xalqaro baholash uchun tezkor, samarali, shaffof, dalillarga asoslangan va mustaqil jarayonni ishlab chiqish va boshqarish bo‘yicha birgalikda ishlash zarurligi ta’kidlangan.