O‘zbekiston, Qozog‘iston va Qirg‘izistonda koronavirus tufayli Navro‘z nishonlanmaydi. Tojikistonda esa hamma sayilga chiqadi
Markaziy Osiyo mintaqasida koronavirus infeksiyasining qaytadan avj olishi tufayli karantin choralari yana kuchaytirila boshlandi. Pandemiya vaziyatini inobatga olgan holda mintaqada bahorning eng yirik tantanasi — Navro‘z umumxalq bayrami tadbirlari cheklovlar ostida tashkil qilinadi, ayrim hududlarda esa butunlay bekor qilinadi.
O‘zbekiston Sog‘liqni saqlash vazirligining ma’lumotlariga ko‘ra, 16-mart kuni mamlakatda koronavirus bilan kasallanish holati so‘nggi oylarga nisbatan keskin ortib, 115 kishida infeksiya qayd etilgan, shunadan 92 nafari Toshkent shahriga to‘g‘ri kelgan.
Mamlakatda Navro‘z sharafiga bag‘ishlangan tadbirlar faqat ochiq joylarda, ya’ni bog‘lar, xiyobonlar va o‘yingohlarda o‘tkazish, yig‘inlarni kichik hajmda mahallalarda tashkil etish, niqob taqish hamda ijtimoiy masofani saqlash sharti bilan o‘tkaziladi.
Shuningdek, infeksiyaning ikkinchi to‘lqinining oldini olish maqsadida Sanitariya-epidemiologiya xizmati tomonidan aholi o‘rtasida koronavirus bilan kasallanish holatlarini barvaqt aniqlash bo‘yicha PZR laboratoriyalarning to‘liq quvvatlarda faoliyatini tashkil etish, shuningdek, koronavirus infeksiyasiga qarshi xavfosti guruhiga mansub aholi qatlamini ixtiyoriy emlash tadbirlarini tashkil etish borasida tegishli topshiriqlar berildi.
Qirg‘izistonda esa Sog‘liqni saqlash vazirligi mamlakatda muntazam ravishda COVID-19 yuqtirish va kasallik oqibatida o‘nlab o‘lim holatlari qayd etilayotganini ma’lum qildi.
Qirg‘iziston poytaxti Bishkek shahar meriyasi koronavirus bilan kasallanish soni ko‘paygani sababli har yili an’anaviy tarzda nishonlanadigan Navro‘z bayramini bekor qilish haqida qaror qabul qildi.
“COVID-19 koronavirus infeksiyasi tarqalishining oldini olish maqsadida Bishkek shahar meriyasi qoshidagi shahar epidemiyaga qarshi kurashish favqulodda komissiyasi Bishkek shahrida Navro‘z bayramiga bag‘ishlangan ommaviy tadbirlarni o‘tkazishni bekor qilish haqida qaror qabul qildi”, — deb xabar berdi hokimlik.
Qozog‘istonning Nur-Sulton va Olmaota megapolislari 10-martdan boshlab “qizil hudud”ga kiritildi. Shu munosabat bilan Nur-Sultonda 21-mart, yakshanba kuni lokdaun joriy qilinadi. Shu kuni savdo markazlari, yopiq nooziq-ovqat bozorlari, yopiq sport obyektlari ishlamaydi. Mamlakatda Navro‘z bayramini keng nishonlash va boshqa ommaviy tadbirlarni o‘tkazish taqiqlanadi. Bayramni do‘stlar davrasida yoki xayriya tadbirlari shaklida tashkil etish tavsiya etiladi.
“Dunyodagi va Qozog‘istondagi koronavirus infeksiyasi bilan bog‘liq epidemiologik muammolarni hisobga olgan holda, bu yil Navro‘z bayramini imkon qadar onlayn rejimda nishonlashni maqsadga muvofiq deb bilamiz. Tadbirlar an’anaviy tarzda o‘tkazilgan taqdirda, cheklov choralariga qat’i rioya qilish talab etiladi”, — dedi Qozog‘iston Sanitariya-epidemiologiya nazorati qo‘mitasi.
Hamma sayilga!
Tojikistonda cheklovlarni kuchaytirish haqida hech gap yo‘q, aksincha ular olib tashlanmoqda. Bu safar Navro‘z bayrami 2020-yilgi keng ko‘lamli teatrlashtirilgan tomoshalarsiz o‘tkaziladi. Mamlakat prezidenti Imomali Rahmon bu bilan bayramni ortiqcha sarf-xarajatlarsiz nishonlashga ishora qildi. Biroq mamlakatda ommaviy sayillar rad etilmayapti.
Navro‘z arafasida poytaxt bilan birga boshqa shaharlarda ham bosh maydonlarni bezatish, odamlar uchun dam olish va hordiq chiqarish maskanlarini tashkil qilish ishlari boshlangan. Maydonlarda o‘rnatilgan bayramona bezaklar va ramziy milliy ekspozitsiyalar allaqachon ko‘plab aholi va mehmonlarni jalb qilmoqda.
Qayd etish joizki, Yangi yil arafasida Tojikiston hukumati aynan ommaviy yig‘inlar va infeksiya tarqalishi ehtimolidan xavfsirab, mamlakatning shahar va viloyat maydonlarida archalarni bezatishni taqiqlagan edi.
Dushanbe, Boxtar va Xo‘jandda minglab odamlarni to‘playdigan an’anaviy buzqashi, gushtingiri kurashi, ot poygalari, konsert va yarmarkalar bo‘lib o‘tadi. Shu bilan birga, Respublika shtabi koronavirus tarqalishining oldini olish bo‘yicha barcha qoidalar va sanitariya-gigiyena me’yorlariga rioya qilishni tavsiya qildi.
Tarix takrorlanadimi?
Bundan roppa-rosa bir yil muqaddam, ayni shu paytda Tojikiston Navro‘zni “quchoq ochib” kutib olishga tayyorgarlik ko‘rayotgandi. O‘sha paytda dunyoda va O‘rta Osiyo mintaqasida koronavirus pandemiyasi avj olayotgani va kasallikdan o‘lim holatlari ko‘plab qayd etilayotganiga qaramay, respublika bayramni nishonlashdan voz kechmadi.
Eng katta Navro‘z tantanasi Xo‘jandda tashkil etildi. 2020-yilning 22-mart kuni ”Tojikiston mustaqilligining 20 yilligi” stadionida bir necha oylar davomida bayramga qizg‘in tayyorgarlik ko‘rgan 12 mingga yaqin maktab o‘quvchilari va talabalar ishtirokida teatrlashtirilgan tomosha namoyish etildi.
O‘shanda koronavirusdan “xoli” Tojikiston JSST tavsiyalarini e’tiborsiz qoldirdi, vaholanki, tashkilot rasmiylarga ommaviy tadbirlardan tiyilishni maslahat bergan va tadbirlar xalq salomatligi uchun jiddiy oqibatlarga olib kelishi mumkinligini ta’kidlagan edi. Ammo butun mamlakat bo‘ylab ochiq osmon ostida ommaviy sayillar bo‘lib o‘tdi.
Kasalxonalar asta-sekin “koronavirus deb topilmagan” bemorlar bilan to‘ldirila boshlaganiga qaramay, rasmiylar Xitoy virusi mamlakatga kirmaganligini ta’kidlashda davom etdi.
MDH davlatlari orasida Tojikiston (Turkmanistondan tashqari) mamlakatda koronavirus borligini tan olgan so‘nggi davlat bo‘ldi. Virusga chalinish bo‘yicha dastlabki holatlar 2020-yilning 30-aprel kuni rasman e’lon qilindi. O‘sha kuni 15 kishida infeksiya aniqlandi: 10 nafari So‘g‘dda, 5 nafari Dushanbeda.
Optimistik statistika
Rasmiy ma’lumotlarga ko‘ra, pandemiya boshlanganidan buyon Tojikistonda 13 308 ta infeksiya yuqtirish va 90 ta o‘lim holati qayd etilgan. Ushbu ko‘rsatkichlar 10-yanvardan beri o‘zgarmagan.
Tojikiston koronavirusni mag‘lub etgani to‘g‘risida davlat rahbari o‘zining yanvar oyidagi bayonotida ma’lum qildi. Sog‘liqni saqlash vaziri esa bunga karantindan voz kechish tufayli erishilganini ta’kidlagan.
Bugungi kunga kelib, Tojikistonda koronavirus infeksiyasining tarqalishi bilan bog‘liq deyarli barcha cheklovlar bekor qilingan, faqat to‘ylarda mehmonlar soni cheklangan. Ko‘chalarda niqob taqqan kishilar deyarli uchramaydi.
