Davlat test markazi 25-sentabr kuni soat 15:00 da o‘z saytida oliy ta’lim muassasalari (OTM)larga kirish imtihonlarining yakuniy natijalari e’lon qildi. Biroq minglab abituriyentlarning bir vaqtdagi ko‘plab so‘rovlari sabab, sayt ochilmay qoldi. Ushbu xabar tayyorlanayotgan vaqtda (Toshkent vaqti bilan 18:05 da) ham sayt sahifalari qiyinchilik bilan yuklanayotgan edi.

Ijtimoiy tarmoqlarda DTM sayti ishlamay qolgani haqida ko‘plab xabarlar qoldirilgan. Bloger Xushnudbek Xudoyberdiyevning ta’kidlashicha, “har qanday ‘nagruzka’ni ko‘tara oladi, deb va’da qilingan DTM serverlari aytilganday bo‘lib chiqmagan”. “Tizimga katta yuklanish bo‘layotgani sababli, dtm.uz, abitur.dtm.uz saytlari ochilmayapti yoki omadi kelganlarga o‘ta qiyinchilik bilan ochilyapti”, — deb yozgan bloger, soat 15:17 da qoldirgan xabarida.

Ayni vaqtda, imtihon natijalarini bilishning muqobil yo‘llari ham borligi aytilmoqda. Xususan, bloger Shahnoza Soatova abituriyent ruxsatnomasidagi QR-kodni Telegram’dagi @qrcrbot botga yuklab, bunga javoban bot yuborgan havola (link) orqali javoblarni bilish mumkinligini yozmoqda.

Bugungi mandat e’lon qilinish jarayonini kuzata turib, shunga amin bo‘ldimki, O‘zbekistonda biror muvaffaqiyatli loyiha qilish uchun hammasini pul hal qilmaydi. Avvallari Davlat test markazi rosa nolir edi, bizda pul yo‘q, byudjetdan kam ajratiladi, imkoniyat cheklangan, qo‘limiz kalta va hokazo.

O‘tgan yili abituriyentlardan pul olish boshlandi va 70 mlrd so‘mdan ko‘proq pul kelib tushdi. Joriy yilda esa bu 100 mlrd so‘mdan oshgani ma’lum qilindi. Mandat e’lon qilinganiga to‘rt soatdan oshdi, ammo haligacha DTM sayti yaxshi ishlamayapti. Serverda yoki boshqa muammolar chiqmoqda. Chunki yuklamani ko‘tara olmayapti.

Demak, agar barcha muammo pulda bo‘lganda, bunaqa bo‘lmasligi kerak edi. Abituriyentlardan olinayotgan milliardlab mablag‘ evaziga chidamli server va tizim yaratsa bo‘lardi. Muammo balki kadrlardadir, balki umuman O‘zbekistondagi IT-infratuzilmasidadir, muammo balki mas’uliyatni his qila olmayotganlardadir.

Bunisini aniq bilmadim, lekin muammo pulda emasligi aniq. Uyalinglar...

Xushnudbek Xudoyberdiyev, bloger

Bundan avval, 22-avgust kuni abituriyent ruxsatnomasini ham onlayn tarzda yuklab olish tizimi ishga tushirilgan edi. Jarayon boshlanganda DTM sayti ishlamay qolgan edi. DTM bu holatga izoh berar ekan, sayt ishlamasligi unga tashrif buyuruvchilar soniga emas, balki internet tarmog‘i bilan bog‘liq muammo ekanini ta’kidlagan. Shuningdek, test javoblarini SMS-xabarnoma xizmati orqali ham bilish mumkin.

DTM saytining yuklama ko‘payib ketishi oqibatida ishlamay qolishi holati birinchi marta kuzatilmayapti. 22-avgust kuni abituriyent ruxsatnomasini onlayn tarzda yuklab olish tizimi ishga tushirilganida ham sayt ishlamay qolgan, DTM bu holatga izoh berarkan, sayt ishlamasligi unga tashrif buyuruvchilar soniga emas, balki internet tarmog‘i bilan bog‘liq muammo ekanini ta’kidlagan edi.

“Mazkur holat abitur.dtm.uz saytiga kirayotgan abituriyentlar sonining ko‘pligiga bog‘liq emas. Internet tarmog‘i uzluksiz ishlagan taqdirda, qancha abituriyent murojaat qilishidan qat’i nazar, abitur.dtm.uz sayti orqali ruxsatnomalarini yuklab olish imkoniyati mavjud”, — deb bayonot berib, DTM o‘z sayti serverlar har qanday yuklamaga bardosh bera olishini bildirgan edi.

Biroq keyinroq ushbu xabar o‘chirib tashlangan, uning o‘rniga DTM UZINFOCOM, UZTELECOM bilan birgalikdagi tekshiruvlar o‘tkazib, aslida internet tarmog‘ida muammo bo‘lmaganligini, haqiqatan ham saytda texnik nosozlik kuzatilganini tan olgan edi.