• Profilga Kirish
  • 1751972643_633.png 1751972643_245.png 1751959824_218.svg 1751959824_520.svg

  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
Ўзбекча
Русский
English
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
    • USD12778.12
    • RUB164.01
    • EUR14931.23
    • Google play
    • App Store
    • Telegram
    • Toshkentda
      +27°C
      • Andijon
      • Qarshi
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Farg‘ona
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Termiz
      • Namangan
      • Toshkent
      • Navoiy
      • Toshkent vil
      • Nukus
      • Urganch
    • Daryo
      • Internet-nashr
      • Tahririyat haqida
      • Aloqa ma'lumotlari
      • Foydalanish shartlari
      • Maxfiylik siyosati
      • Yangiliklar arxivi
    • Reklama
    • Ijtimoiy tarmoqlar
      • Instagram | Rasmiy
      • Instagram | Lifestyle
      • Instagram | Sport
      • Facebook | Rasmiy
      • OK | Rasmiy
      • YouTube | Daryo
      • YouTube | Daryo Rus tilida
      • YouTube | Daryo Global
    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte
    Daryo logo white
    • O‘zbekiston
      • Boshqalar
      • Navoiy
      • Toshkent viloyati
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Qashqadaryo
      • Surxondaryo
      • Xorazm
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Namangan
      • Farg‘ona
      • Andijon
      • Qoraqalpog‘iston
      • Toshkent sh.
      • Mehridaryo
      • Ob-havo
    • Markaziy Osiyo
      • O‘zbekiston (Mahalliy)
      • Afg'oniston
      • Qirg‘iziston
      • Qozog‘iston
      • Turkmaniston
      • Tojikiston
    • Dunyo
    • Pul
      • Biznes
      • Iqtisodiyot
      • Moliya
      • Kripto
    • Madaniyat
      • Kino
      • Kitob
      • Musiqa
      • Shou-biznes
    • Layfstayl
      • Ayollar sahifasi
        • Farzand
        • Go‘zallik
        • Karyera
        • Maslahatlar
        • Moda
        • Retseptlar
      • Texnologiyalar
        • Arxitektura
        • Gadjetlar
        • Ilm-fan
        • Koinot
        • Media
      • Avto
      • Qo‘ziqorin
      • Sayohat
      • Salomatlik
      • Ta’lim
        • Abituriyent
        • Ingliz tilini o’rganamiz
    • Sport
      • Futbol
      • UFC
      • Boks
    infinix
    Daryo.uz - Login
    Daryo.uz Daryo.uz
    Daryo.uz - Login
    Ilm-fan

    Okean ozuqa zanjiriga nima bo'ldi? Olimlar javob berishga harakat qildi

    Tunes balig‘i tanasidagi uglerod nisbati ummonlardagi ozuqa zanjirining global o‘zgarganidan dalolat bermoqda. Bu xulosaga yaqindagina e’lon qilingan xalqaro ilmiy tadqiqot natijasida kelingan. Unga ko‘ra, okeanlarda keng tarqalgan tunesning uch turida tanasidagi uglerod izotoplari nisbati 2000-yildagiga nisbatan jiddiy o‘zgarganligi kuzatilmoqda. Bu, o‘z navbatida, okean jonzotlarining ozuqa zanjirida bosh bo‘g‘in bo‘lgan fitoplankton populyatsiyasida jiddiy o‘zgarishlar ro‘y bergani bilan bog‘liq. Bu haqdagi ilmiy tadqiqotni Dyuk universiteti biogeokimyo professori Nikolas Kassar boshchiligidagi ilmiy guruh olib borgan. Xususan, Kassarning o‘zi shunday deydi:

    Biz dengiz ozuqa zanjirining yuqori qismida bo‘lgan tunesda kuzatgan o‘zgarishlar ushbu zanjirning quyi qismida ro‘y bergan tur va fiziologik tarkibiy o‘zgarishlarning aks-sadosidir.
    Uning fikricha, fitoplanktonning fiziologik o‘zgarishi global iqlim isishi bilan bog‘liq bo‘lib, bu jonzot endilikda uglerodni nisbatan ko‘proq o‘zlashtirmoqda ekan.

    Tadqiqot asnosida olimlar 2000-yildan 2015-yilgacha bo‘lgan vaqt ichida Hind, Atlantika va Tinch okeanlaridan tunesning uch xil asosiy turidan 4 500 namuna olgan. Tizimli tahlil shuni ko‘rsatdiki, baliq muskul massasining delta C-13 deb nomlanadigan uglerod izotop tarkibi mazkur 15 yil mobaynida 0,08-0,25 foiz atrofida kamaygan.

    Kassarning aytishicha, ushbu o‘zgarishlar, albatta, kutilgan edi. Chunki atmosferada uglerod gazlari miqdori ortib bormoqda va bu dengiz ekosistemasiga o‘z ta’sirini ko‘rsatmay qolmaydi. Shuningdek, bu ummonlarda suv qatlamlarining tarkiban yanada yaqqol ajralib qolishiga olib kelmoqda. Ya’ni okean suvlari tubliklarda suvning zichligi va haroratiga ko‘ra turli o‘zaro aralashmaydigan qatlamlarga ajralib qolishi keskinlashmoqda. Bu qatlamlarning biri ikkinchisi uchun to‘siq vazifasini bajaradi hamda o‘zidan chuqurroqdagi yoki yuqoriroqdagi ozuqa moddalarini o‘tkazmay qo‘yadi. Bu esa fitoplanktonning oziqlanishiga to‘sqinlik qiladi. Albatta, ilmiy guruh xulosalari hali yakuniy emas va dengiz ekosistemasidagi mazkur o‘zgarishlar, xususan, tunesning uglerod tarkibiga yana qanday boshqa omillar ta’sir ko‘rsatgan bo‘lishi mumkinligini ham o‘ylab ko‘rish kerak. Ammo olimlarning fikr bildirishicha, tahlillarning o‘ziyoq okean yuzasida ozuqa moddalari miqdori tobora chegaralanib borayotganiga dalolatdir.

    Maqolaning batafsil matni 11-noyabr kuni Global Change Biology jurnalida e’lon qilingan. Tadqiqotda AQSh, Kanada, Germaniya, Avstraliya, Yangi Zelandiya, Ispaniya, Seyshel orollari va Yangi Kaledoniyadan mutaxassislar ishtirok etgan.

    Muzaffar Qosimov tayyorladi.

    26.11.2019, 10:19   Izoh (0)   39933
    Facebook Twitter LinkedIn Telegram Email

    Izoh (0)

    Kirish
    Javob qoldiring Bekor qilish

    Mavzuga doir

    Tailandda yangi turdagi dinozavrning qoldiqlari topildi

    12.11.2019, 04:36

    Gretsiyada fanga noma’lum ilonlarning qoldiqlari topildi

    08.11.2019, 08:36

    Yer yuzida tiriklik belgisi bo‘lmagan joy nomi e’lon qilindi

    04.11.2019, 15:37

    Olimlar makedoniyalik Iskandarning o‘limi sababini aniqladi

    25.10.2019, 19:57

    Olimlar zilzilani 5 kun oldin aniqlash yo‘lini topdi

    24.10.2019, 14:41

    Everest balandligini qayta o‘lchab ko‘rishmoqchi. Tog‘ zilzilalar natijasida cho‘kkan bo‘lishi mumkin

    16.10.2019, 08:01
    ×Lightbox Image

    Daryo.uz | Sizning muammoingiz yechimi


    Osteosarkoma: tashxislash, davolash va fanlararo yondashuv


    “Tadbirkorlikni rivojlantirish kompaniyasi” ISO 9001 va ISO 37001 xalqaro sertifikatlarini qo‘lga kiritdi 


    Sun’iy intellekt bo‘yicha ikki diplomli ta’lim — UMFT & FAR EAST University hamkorligida


    Beeline Uzbekistan hududlarda raqamli rivojlanishni jadallashtirmoqda


    Ipotekaga xonadon, sovg‘a sifatida esa — omborxona!


    Mikrokreditbankda omonat karta joriy qilindi


    Centrum Air 25-iyuldan Toshkent — Seul to‘g‘ridan-to‘g‘ri reyslarini boshlaydi 


    Turizmdagi trendlar 2025: Xitoyda Markaziy Osiyoga – Qozog‘iston, O‘zbekiston, Qirg‘izistonga qiziqish o‘smoqda


    “InfinBANK” AJ Toshkentda yangi Bank xizmatlari markazini ochdi  


    Kia O‘zbekiston bozorini egallamoqda: 2025-yilning birinchi yarmida rekord darajadagi sotuvlar


    SQB dan “TEZKOR+” krediti —  biznesingizni rivojlantirish uchun qulay yechim 


    Chiqim va kirim: nazorat sari ilk qadam


    Ipoteka Bank OTP Group: “Quyosh” — parkentliklar uchun yangi mahalla markazi ishga tushirildi


    Neo Insurance — sug‘urta bozoridagi raqamli o‘zgarishlarning 2 yillik natijasi 


    Ipak Yo‘li Bankdan Tradeloan: xalqaro bitimlarni moliyalashtirish

     

    Tavsiya etamiz

    Matriarxat davri qaytadimi: nima uchun qiz farzand tarbiyalash trendga aylanmoqda?

    14 iyul, 13:07

    Oilasini qashshoqlik va ochlikdan qutqargan jangchi yigit: Arda Gyulerning kurashga to‘la hayot maktubi

    13 iyul, 22:15

    Kreml soyasidagi jumboqlar: sirli ravishda vafot etgan rossiyalik tadbirkor va amaldorlar

    10 iyul, 20:40

    Isroilning G‘azodagi qirg‘ini yagona emas: Insoniyat tarixidagi eng yirik genotsidlar qanday sodir bo‘lgandi?

    10 iyul, 19:12
     
     
     

    So‘nggi yangiliklarga o‘tish

    Trampning Moskva va Sankt-Peterburgga hujum qilishga undagani haqidagi xabarlar rad etildi

    Dunyo | 15 iyul, 23:35

    O‘qishni davlat oliygohlariga ko‘chirish uchun o‘tish ballari tasdiqlandi

    O‘zbekiston | 15 iyul, 23:25

    Dunyoning eng keksa marafonchisi YTH oqibatida vafot etdi

    Dunyo | 15 iyul, 23:10

    Ukrainada ko‘p fuqarolik qonuniylashtirildi

    Dunyo | 15 iyul, 22:55

    Banklarda so‘mdagi kredit foizlari ko‘tarildi

    O‘zbekiston | 15 iyul, 22:45

    AQSHda ofitser tanishuv ilovasi orqali Ukrainaga oid maxfiy ma’lumotlarni uzatgani aniqlandi

    Dunyo | 15 iyul, 22:35

    Safarda bolani nima bilan band qilish mumkin? Xotirjam sayohat qilish uchun 10 ta layfhak

    Farzand | 15 iyul, 22:23

    O‘zbekistonga eng ko‘p sayyohlar qaysi davlatlardan kelayotgani ochiqlandi

    O‘zbekiston | 15 iyul, 22:11
    Daryo About Us

    “Daryo” internet-nashrining (O‘zbekiston matbuot va axborot agentligi (O‘zMAA, hozirgi O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Administratsiyasi huzuridagi Axborot va ommaviy kommunikatsiyalar agentligi) tomonidan 13.03.2015 yil sanasida 0944-sonli guvohnoma bilan ommaviy axborot vositasi sifatida ro‘yxatga olingan. Matnli materiallarni to‘liq ko‘chirish yoki qisman iqtibos keltirishga, shuningdek, fotografik, grafik, audio va/yoki videomateriallaridan foydalanishga “daryo.uz” saytiga giperhavola mavjud bo‘lgan va/yoki “Daryo” internet-nashrining muallifligini ko‘rsatuvchi yozuv ilova qilingan taqdirda yo‘l qo‘yiladi. Chop etiladigan ba’zi ma’lumotlar 18 yoshga to‘lmagan foydalanuvchilarga mo‘ljallanmagan bo‘lishi mumkin. Info@daryo.uz

    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte

    © «Simple Networking Solutions» MChJ, 2013–2025

    Yosh bo‘yicha cheklov

    Xato topdingizmi? Ctrl+Enter’ni bosing

    • Foydalanish shartlari
    • Maxfiylik siyosati
    • Reklama
    Nimani qidiramiz?

    Sign In or Register

    Xush kelibsiz!

    Tizimga kiring yoki Roʻyxatdan oʻting.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Roʻyxatdan oʻting

    Roʻyxatdan oʻtganmisiz? Login.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Sizga parol elektron pochta orqali yuboriladi.

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Matnda xato topdingizmi?

    ×

    Rahmat. Biz sizning xabaringizni oldik va xatoni imkon qadar tezroq tuzatamiz.