• Profilga Kirish
  • 1744009905_435.svg 1744009905_642.svg

  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
Ўзбекча
Русский
English
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
    • USD12831.81
    • RUB163.75
    • EUR14606.45
    • Google play
    • App Store
    • Telegram
    • Toshkentda
      +23°C
      • Andijon
      • Qarshi
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Farg‘ona
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Termiz
      • Namangan
      • Toshkent
      • Navoiy
      • Toshkent vil
      • Nukus
      • Urganch
    • Daryo
      • Internet-nashr
      • Tahririyat haqida
      • Aloqa ma'lumotlari
      • Foydalanish shartlari
      • Maxfiylik siyosati
      • Yangiliklar arxivi
    • Reklama
    • Ijtimoiy tarmoqlar
      • Instagram | Rasmiy
      • Instagram | Lifestyle
      • Instagram | Sport
      • Facebook | Rasmiy
      • OK | Rasmiy
      • YouTube | Daryo
      • YouTube | Daryo Rus tilida
      • YouTube | Daryo Global
    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte
    Daryo logo white
    • O‘zbekiston
      • Boshqalar
      • Navoiy
      • Toshkent viloyati
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Qashqadaryo
      • Surxondaryo
      • Xorazm
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Namangan
      • Farg‘ona
      • Andijon
      • Qoraqalpog‘iston
      • Toshkent sh.
      • Mehridaryo
      • Ob-havo
    • Markaziy Osiyo
      • O‘zbekiston (Mahalliy)
      • Afg'oniston
      • Qirg‘iziston
      • Qozog‘iston
      • Turkmaniston
      • Tojikiston
    • Dunyo
    • Pul
      • Biznes
      • Iqtisodiyot
      • Moliya
      • Kripto
    • Madaniyat
      • Kino
      • Kitob
      • Musiqa
      • Shou-biznes
    • Layfstayl
      • Ayollar sahifasi
        • Farzand
        • Go‘zallik
        • Karyera
        • Maslahatlar
        • Moda
        • Retseptlar
      • Texnologiyalar
        • Arxitektura
        • Gadjetlar
        • Ilm-fan
        • Koinot
        • Media
      • Avto
      • Qo‘ziqorin
      • Sayohat
      • Salomatlik
      • Ta’lim
        • Abituriyent
        • Ingliz tilini o’rganamiz
    • Sport
      • Futbol
      • UFC
      • Boks
    infinix
    Daryo.uz - Login
    Daryo.uz Daryo.uz
    Daryo.uz - Login
    O‘zbekiston

    Davlat statistika qo‘mitasi yalpi ichki mahsulot ko‘rsatkichlaridagi farqlarga izoh berdi

    Davlat statistika qo‘mitasi Iqtisodiy rivojlanishga ko‘maklashish markazi eksperti Yuriy Naumovning Spot saytida “Davlat statistika qo‘mitasining O‘zbekiston YaIM ko‘rsatkichi to‘g‘risidagi hisobotida nima noto‘g‘ri?” nomli maqolasi e’lon qilinishi munosabati bilan tushuntirish berdi.

    Foto: UzDaily

    Foto: UzDaily

    Mazkur maqolada Davlat statistika qo‘mitasining turli davrlarda e`lon qilingan press-relizlarida 2017-yil uchun YaIM bo‘yicha keltirilgan ma’lumotlarning o‘zaro mos emasligi to‘g‘risida so‘z boradi. Bu quyidagi obyektiv sabablarga egadir.

    2017-yil uchun YaIM ko‘rsatkichi bo‘yicha tafovutlar tarmoqlar statistikasi ma’lumotlarini qayta hisoblab chiqish natijalari bilan bog‘liq. Davlat statistika qo‘mitasining 2018-yil yanvar oyida e’lon qilingan dastlabki baholashlariga ko‘ra, O‘zbekistonda YaIM hajmi 249,1 trillion so‘mni tashkil etdi.

    Keyinchalik, 2018-yilning may oyida Davlat statistika qo‘mitasi YaIM hajmiga dastlabki aniqliklarni kiritdi va unga ko‘ra YaIM hajmi 254,0 trillion so‘mni tashkil etdi. Ushbu ma’lumotlar Davlat statistika qo‘mitasining rasmiy saytida, shuningdek, XVJning kengaytirilgan Ma’lumotlarni tarqatishning umumiy tizimi (k-MTUT) doirasida O‘zbekistonning yig‘ma ma’lumotlar milliy sahifasida (r-OSRD) joylashtirildi.

    2019-yil yanvar oyida Davlat statistika qo‘mitasi tomonidan 2017-yil uchun YaIM ko‘rsatkichi keng miqyosda qayta ko‘rib chiqildi va bu asosan qishloq xo‘jaligi tarmog‘i ma’lumotlaridagi o‘zgarishlar natijasida kelib chiqdi. Bu o‘zgarishlar, bir necha yillar davomida qishloq xo‘jaligida ishlab chiqarish hajmini hisoblashda bozor narxlariga nisbatan sezilarli darajada past bo‘lgan narxlardan foydalanilganligi bilan izohlanadi.

    Ushbu muammoni bartaraf etish maqsadida qishloq xo‘jaligi mahsulotlarining barcha turlari bo‘yicha o‘rtacha yillik narxlar qayta ko‘rib chiqilib, bozor narxlariga o‘tkazildi. Bunda qishloq xo‘jaligi mahsulotlarini ishlab chiqarish miqdori, ya’ni natura ko‘rinishidagi hajmlari o‘zgarmadi. Masalan, 2017-yil uchun qayta baholashga qadar 1 kilogramm donning o‘rtacha yillik narxi 648 so‘mni tashkil qilgan bo‘lsa, qayta baholashdan keyin 1686 so‘mni, sabzavotlar qayta baholashga qadar – 895 so‘mni, qayta baholashdan keyin – 2547 so‘mni, poliz ekinlari qayta baholashga qadar – 865 so‘mni, qayta baholashdan keyin – 1128 so‘mni, tirik vazndagi mol go‘shti qayta baholashga qadar – 5986 so‘mni, qayta baholashdan keyin – 17470 so‘mni; sut qayta baholashga qadar – 577 so‘mni, qayta baholashdan keyin – 1678 so‘mni tashkil etdi.

    Qishloq xo‘jaligi mahsulotlarining o‘rtacha yillik narxlari qayta hisoblab chiqilganidan so‘ng ushbu tarmoqning yalpi qo‘shilgan qiymati hajmi 43,1 trillion so‘mdan 91,0 trillion so‘mga va mos ravishda, YaIM hajmi 254,0 trillion so‘mdan 302,5 trillion so‘mga oshdi (+47,9 trillion so‘m qishloq xo‘jaligi hisobiga, +0,6 trillion so‘m boshqa tarmoqlarga kiritilgan aniqliklar hisobiga).

    Shu bilan birga, qayta hisoblash natijasida YaIMning o‘sish sur’atlari 5,2 foizdan 4,5 foizgacha pasaydi. Shuningdek, qishloq xo‘jaligining YaIM tarmoqlari bo‘yicha tarkibidagi ulushi 19,7 % dan 34,0 % gacha o‘sdi, sanoatning ulushi 27,2 % dan 22,2 % gacha, qurilishning ulushi 6,9 % dan 5,7 % gacha, xizmatlar sohasining ulushi 46,2 % dan 38,1 % gacha kamaydi.Qayd etib o‘tish lozimki, mahsulotlarga sof soliqlar ko‘rsatkichidagi o‘zgarishlar Milliy hisoblar tizimi va Davlat moliyasi statistikasi ma’lumotlari o‘rtasidagi o‘zaro muvofiqlikni ta’minlash maqsadida amalga oshirilganligi bilan izohlanadi.Jahon tajribasida qabul qilinganidek, dinamik qatorlarda o‘zaro muvofiqlikni ta’minlash maqsadida 2014—2016-yillar uchun YaIMni qayta baholash ishlari amalga oshirildi va ushbu ma’lumotlar foydalanuvchilar uchun Davlat statistika qo‘mitasining rasmiy saytiga zaruriy tushuntirishlar bilan joylashtirildi.

    2019-yil iyul oyiga qadar yaIMni 2010-yildan boshlab retrospektiv qayta hisoblashlarni davom ettirish va ularni Davlat statistika qo‘mitasi rasmiy saytida e’lon qilish rejalashtirilgan.

    Ta’kidlash lozimki, uzoq davrlar uchun statistik ko‘rsatkichlarni bunday qayta hisoblash ishlari tez-tez amalga oshirilmaydi va ular, odatda, uslubiy yondashuvlardagi sezilarli o‘zarishlar bilan bog‘liqdir. Xalqaro tajribadan kelib chiqqan holda, Davlat statistika qo‘mitasi statistik axborotlarni siklli qayta ko‘rib chiqish tamoyili asosida shakllantiradi. Boshlang‘ich bosqichda statistik ko‘rsatkichlar bo‘yicha dastlabki baholashlar amalga oshiriladi, keyinchalik esa hisob-kitoblar kengroq axborot bazasini olish asosida aniqlashtiriladi.

    YaIM deflyatori indeksi (2018-yil yakunlari bo‘yicha – 128,1 %) bo‘yicha shuni ta’kidlash kerakki, bu ko‘rsatkich mohiyatan iste`mol narxlari indeksi (INI) ko‘rsatkichidan farq qiladi.

    INI faqatgina iste’mol savatiga kiritilgan cheklangan sonli tovarlar va xizmatlar narxlarining o‘zgarishini ifodalasa, YaIM deflyatori indeksi iqtisodiyotda ishlab chiqarilgan barcha tovarlar va xizmatlar, jumladan, investitsion tovarlar, eksport qilinadigan tovar va xizmatlar hamda bozorga xos bo‘lmagan (bepul ko‘rsatilgan) xizmatlarni ham qamrab oladi.

    Shuningdek, INI import qilinadigan tovarlarni ham qamrab olsa, YaIM deflyatori indeksi hisob-kitoblarida faqatgina milliy iqtisodiyot rezidentlari tomonidan ishlab chiqariladigan tovarlar hisobga olinadi.

    13.05.2019, 18:10   Izoh (0)   15142
    Facebook Twitter LinkedIn Telegram Email

    Izoh (0)

    Kirish
    Javob qoldiring Bekor qilish

    Mavzuga doir

    Adliya vazirligi abituriyentlarni OTMga qabulda qanday o‘zgarishlar kutayotganini ma’lum qildi

    13.05.2019, 17:50

    Toshkentda avtobus yo‘lovchisi oynani sindirib, avtobusdan tushib qochib ketdi

    13.05.2019, 17:47

    O‘zbekistonda magistraturaga kirishda ayrim qoidalar bekor qilindi

    13.05.2019, 16:41

    O‘zbekiston 2020-yilda BAA bilan hamkorlikda hukumat samaradorligini baholash dasturini ishga tushirmoqchi

    13.05.2019, 16:41

    Samarqandda avtohalokat sababli tez yordam yetib kelmagan xonadondagi ayol uyda chaqaloqli bo‘ldi

    13.05.2019, 16:15

    Yunusobod tuman sobiq hokimi Baxtiyor Abdusamatov 5 yilga ozodlikdan mahrum qilindi

    13.05.2019, 16:10
    ×Lightbox Image

    Daryo.uz | Sizning muammoingiz yechimi


    Yangi ufqlar: Centrum Air haftasiga ikki marta Toshkentdan Bishkekka parvozlarni amalga oshiradi


    Zamonaviy Haval Jolion endi 0% muddatli to‘lov shartida 


    Bektemir Residence — oilaviy turmush uchun mo‘ljallangan uy-joy majmuasi


    Toshkentda xalqaro fintex-hodisa — Visa Cashless Forum 2025 bo‘lib o‘tdi 


    Mobiuz "Mehribon" imtiyozli tarif rejasini taqdim etdi


    Sello Ecosystem Farg‘ona, Andijon va Namanganda Sello Summer Fest yorqin festivalini o‘tkazdi


    Kapitalbank va Visa O‘zbekiston terma jamoasining JCH-2026 saralash o‘yinini BAAda tantanali ravishda ochishdi


    UCMG Amsterdamda bo‘lib o‘tayotgan Money 20/20 Europe xalqaro fintech ko‘rgazmasida O‘zbekiston nomidan ishtirok etadi


    Tenge Bank Tenge24 ilovasida yangi raqamli avtokreditini e’lon qildi


    UZTELECOM "Muruvvat" tarifini taqdim etadi: Atigi 25 000 so‘m evaziga g‘amxo‘rlik va e’tibor bilan boyitilgan aloqa


    AVO’dan yangi omonat: yillik 25% gacha — 6 oyda orzuingizni amalga oshiring


     ADM Jizzakh Jizzaxda joylashgan 5-ixtisoslashtirilgan muassasa tarbiyalanuvchilari ehtiyoji uchun avtobus taqdim qildi


    Navoiy innovatsiyalar universiteti — kelajagingizni kafolatlaydigan zamonaviy ta’lim maskani! 


     Coca-Cola jamg‘armasi va Global atrof-muhit va texnologiyalar jamg‘armasi (GETF) “Aylanma iqtisodiyot kelajagi uchun hamkorlik bitimi (PACT)” ni e’lon qilganligi haqida ma’lum qildi


    O‘zbekiston qishloq xo‘jaligi mahsulotlari Yevropaga yo‘l olmoqda

     

    Tavsiya etamiz

    Sevgi yoxud KGB maxsus operatsiyasi — grek milliarderiga uylangan sovet xizmatchisi

    7 iyun, 16:20

    Chumchuqlarga yem bo‘lgan burgutlar. “O‘rgimchak to‘ri” operatsiyasi Rossiya uchun qanchaga tushadi?

    4 iyun, 18:49
    Audio Icon

    Qurib qolgan ko‘chatlar, millionlar shamolga uchdimi?

    4 iyun, 15:03

    Feldmarshalga almashtirilmagan Stalinning zurriyoti — “dohiy” nega o‘g‘lini urushga yuborgan edi?

    3 iyun, 21:10
     
     
     

    So‘nggi yangiliklarga o‘tish

    Toshkentning ayrim ko‘chalari velomarafon sabab vaqtincha yopiladi

    O‘zbekiston | 7 iyun, 22:52

    Mark-Andre ter Shtegen “Barselona”dan ketishi mumkin

    Sport | 7 iyun, 22:50

    Shavkat Mirziyoyev va Pokiston bosh vaziri Shahboz Sharif bir-birini Qurbon hayiti bilan tabrikladi

    O‘zbekiston | 7 iyun, 21:19

    Italiya A Seriyasida 2025/26-yilgi mavsum uchun taqvim eʼlon qilindi

    Sport | 7 iyun, 21:17

    Toshkentdan Farg‘onaga giyohvandlik vositasini olib ketayotgan shaxslar ushlandi

    O‘zbekiston | 7 iyun, 21:10

    O‘zbekistonliklar to‘rt oyda turistik maqsadlarda eng ko‘p qaysi davlatlarga chiqayotgani ochiqlandi

    O‘zbekiston | 7 iyun, 20:00

    Qamchiq dovonida yo‘lning bir qismi vaqtincha yopilgan

    O‘zbekiston | 7 iyun, 19:11

    Shavkat Mirziyoyev O‘zbekiston Qahramoni Azim Latipov vafoti munosabati bilan hamdardlik yo‘lladi

    O‘zbekiston | 7 iyun, 18:25
    Daryo About Us

    “Daryo” internet-nashrining (O‘zbekiston matbuot va axborot agentligi (O‘zMAA, hozirgi O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Administratsiyasi huzuridagi Axborot va ommaviy kommunikatsiyalar agentligi) tomonidan 13.03.2015 yil sanasida 0944-sonli guvohnoma bilan ommaviy axborot vositasi sifatida ro‘yxatga olingan. Matnli materiallarni to‘liq ko‘chirish yoki qisman iqtibos keltirishga, shuningdek, fotografik, grafik, audio va/yoki videomateriallaridan foydalanishga “daryo.uz” saytiga giperhavola mavjud bo‘lgan va/yoki “Daryo” internet-nashrining muallifligini ko‘rsatuvchi yozuv ilova qilingan taqdirda yo‘l qo‘yiladi. Chop etiladigan ba’zi ma’lumotlar 18 yoshga to‘lmagan foydalanuvchilarga mo‘ljallanmagan bo‘lishi mumkin. Info@daryo.uz

    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte

    © «Simple Networking Solutions» MChJ, 2013–2025

    Yosh bo‘yicha cheklov

    Xato topdingizmi? Ctrl+Enter’ni bosing

    • Foydalanish shartlari
    • Maxfiylik siyosati
    • Reklama
    Nimani qidiramiz?

    Sign In or Register

    Xush kelibsiz!

    Tizimga kiring yoki Roʻyxatdan oʻting.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Roʻyxatdan oʻting

    Roʻyxatdan oʻtganmisiz? Login.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Sizga parol elektron pochta orqali yuboriladi.

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Matnda xato topdingizmi?

    ×

    Rahmat. Biz sizning xabaringizni oldik va xatoni imkon qadar tezroq tuzatamiz.