O‘zbekiston Mehnat vazirligi “Bandlik to‘g‘risida”gi qonunning yangi nashrini tayyorladi. Asosiy o‘zgarishlar

Bandlik va mehnat munosabatlari vazirligi Mehnat kodeksining yangi nashri loyihasini ishlab chiqmoqda. Bu haqda Spot xabar berdi.

“Bandlik to’g’risida”gi Qonunning yangi tahririning asosiy xususiyati

Qonun 3 ta qonunda, 12 ta Prezident farmoni va qarorlarida, Vazirlar Mahkamasining bandlik, mehnat bozorini tartibga solish, mehnat migratsiyasini tashkillashtirish yo‘nalishidagi 40 dan ortiq normativ hujjatlarida ko‘zda tutilgan qonun hujjatlarini jamlagan holda, 11 bo‘lim va 147 moddadan iborat aholi bandligi to‘g‘risidagi qonun kodekslarini o‘zida jamlaydi.

Yangi norma sifatida bandlikni ta’minlash va mehnat migratsiyasini tartibga solish amaliyotida qo‘llaniladigan “mehnat bozori”, “ish joylari”, “mehnat migratsiyasi” va “ish o‘rinlarini yaratish uchun davlat buyurtmasi” kabi tushunchalar apparati aks ettirilgan.

Davlat bandlik siyosatini amalga oshirish, aholini ish bilan ta’minlash dasturlarini ishlab chiqish va amalga oshirish, ish o‘rinlarini tashkil etishdagi vakolatlar qayta ko‘rib chiqildi, takomillashtirildi va kengaytirildi.

Xususiy agentliklar

Xususiy agentliklar (to‘rt turdagi ishga yollash, bandlik) va turli yangi jamg‘armalarning (yangi ish o‘rinlarini yaratish uchun rag‘batlantirish jamg‘armasi, jamoat fondi, tadbirkorlikni qo‘llab-quvvatlash va rivojlantirish jamg‘armasi, fermer, dehqon xo‘jaliklari va tomorqa xo‘jaligi mulkdorlarini qo‘llab-quvvatlash jamg‘armasi, mikrokreditlash dasturlarini moliyalashtirish jamg‘armasi, mehnat migrantlarining huquqlarini qo‘llab-quvvatlash va himoya qilish jamg‘armasi) ishtiroki masalasi alohida normalarda kiritilgan.

Xorijda ish bilan ta’minlash

Maxsus, alohida bo‘limda O‘zbekiston fuqarolarining xorijdagi mehnat faoliyati bilan bog‘liq barcha masalalar aks ettirilgan, jumladan:

• xorijda ishlash tartibi;
• mehnat muhojirlari haqidagi to‘liq ma’lumotlar bazasini shakllantirish;
• xorijda mehnat muhojirlarining bandligini monitoring qilish;
• xorijda ishlayotgan fuqarolarning moddiy va ijtimoiy himoyasi.

Bandlikning yangi yo‘nalishlari

Yangi nashr loyihasida quyidagi yangi, zamonaviy va istiqbolli sohalar keltirilgan:

• Malaka, kasbiy ko‘nikmalarning rivojlanishini baholovchi milliy tizim;
• Mehnat staji va mehnat daftarchalarining elektron hisobini o‘z ichiga oladigan mehnatning yagona milliy tizimi.

Ushbu samarali yo‘nalishlarni ishga tushirish aholi bandligini ta’minlashda muhim ahamiyat kasb etadi. Negaki ishga qabul qilish talablarini aniqlash, ish bilan band bo‘lgan xodimlarning malakasini baholash, takomillashtirish, shuningdek, raqamli iqtisodiyotda muhim ahamiyatga ega bo‘lgan mehnat bozori haqida to‘liq ma’lumot olish imkonini beradi.

Ishsizlar

Ishsiz deb tan olish, ijtimoiy kafolatlar va ishsizlik uchun kompensatsiyalar tartiblari, shartlari qayta ishlandi va soddalashtirildi, ishsizlar, ish qidirayotganlarni ro‘yxatga olish, nafaqa miqdorlarini belgilash va to‘lash shartlari va boshqalar tartibi batafsil keltirilgan.

Xorijiy tajriba

Loyiha quyidagilarga mos keladi:

• O‘zbekiston tomonidan ratifikatsiya qilingan bandlik siyosati to‘g‘risidagi 102-JMB Konvensiyasi;
• ish o‘rinlari xususidagi xalqaro bitimiga;
• 2013-yilda XMKning 102-sessiyasida qabul qilingan yangi demografik sharoitda bandlik va ijtimoiy himoya to‘g‘risidagi qaroriga;
• xorijiy mamlakatlarning (shu jumladan MDH mamlakatlari, Sharqiy va Markaziy Yevropa, Osiyo va Amerikaning alohida mamlakatlari) maqbul tajribasi va mehnat qonunchiligiga.