ҲАМАС гуруҳи Миср ва Қатар таклиф қилган Исроил билан 50 кунлик сулҳ таклифига рози бўлди. Бу ҳақда Фаластин ҳаракати вакили Халил ал-Ҳайя хабар берди.
Мазкур келишув ҲАМАС томонидан ушлаб турилган 5 нафар гаровдагиларни 50 нафар фаластинлик маҳбусга алмашишни ўз ичига олади.
Икки кун олдин биз Миср ва Қатардаги воситачилардан таклиф олдик. Биз унга ижобий ёндашиб, розилик билдирдик, деди Халил ал-Ҳайя.
У Исроил томони мазкур келишувни бузмаслигига умид билдирмоқда. Яҳудий хавфсизлик хизматидаги манбаларга кўра, Миср Исроилдан янги ўт очишни тўхтатиш таклифи бўйича ижобий кўрсатмалар олган.
Эслатиб ўтамиз, 19 январь куни Исроил ва ҲАМАС Ғазо секторида тинчлик ўрнатиш бўйича келишувга эришган эди. Унга асосан 33 нафар исроиллик гаровга олинганлар 1900 га яқин фаластинлик маҳбус эвазига озод қилиниши керак бўлган. Маҳбусларнинг аксарияти Исроил қамоқхоналарида сақланаётган фаластинликлар эди.
Умумий ҳисобда ҲАМАС 16 нафар исроилликни озод қилди, 17 нафари ҳамон гуруҳ назоратида қолмоқда. Исроил томони улардан саккиз нафари аллақачон ҳалок бўлгани, 9 кишининг озод этилишига умид қилаётганини билдирди.
Февраль ойи бошида ҲАМАС яна уч нафар исроилликни озод қилиши керак эди. Бироқ гуруҳ озод қилишнинг кейинги босқичини номаълум муддатга кечиктирди. ҲАМАС ўз қарорини Исроил келишув шартларига риоя қилмагани билан изоҳлади.
Кейинроқ АҚШ президенти Дональд Трамп ҲАМАСни барча гаровга олинганларни озод қилишга чақирди. Акс ҳолда “жаҳаннам бошланиши” билан таҳдид қилди. Исроил бош вазири Биньямин Нетаньяху ҳам агар ҲАМАС гаровга олинганларни озод қилмаса, Ғазода ҳарбий ҳаракатлар тикланишини таъкидлади.
18 март куни Исроил “сиёсий вазиятга мувофиқ” Ғазо секторидаги ҲАМАС объектларига оммавий зарбаларни қайта бошлади. Авиаҳужумлар қайта тикланган куни 404 киши ҳалок бўлди. Уларнинг аксарияти аёллар ва болалардир.
Исроил бош вазири Ғазодаги “барча кутилмаган қурбонлар” учун ҲАМАС жавобгар эканини даъво қилган. У Ғазода юзлаб одам ўлимига сабаб бўлган ҳужумлар “фақат бошланиши” эканини таъкидлаган. ҲАМАС музокараларга тайёр эканини, аммо аллақачон эришилган келишувларни ўзгартиришга бормаслигини айтди. Гуруҳ халқаро воситачиларни тинчлик муддатини узайтириш учун Исроилга босим ўтказишга чақирди.
Исроил хавфсизлик ҳудудини кенгайтириш, Ғазо шимоли ва жануби ўртасида буфер зона яратиш учун қуруқликдан ҳарбий ҳаракатларни ҳам тиклади. Нетаньяху 30 март куни Ғазодаги урушни тугатишни муҳокама қилишга тайёр эканликлари айтди ва бунинг учун шарт қўйди. Унга кўра, ҲАМАС ҳаракати қуролини ташлаб, секторни тарк этиши керак. Исроил эса Ғазода умумий хавфсизликни таъминлаш ва АҚШ президенти Дональд Трампнинг режасини, яъни ихтиёрий эмиграция дастурини амалга ошириш мажбуриятини ўз зиммасига олади.
Трамп аввалроқ Вашингтон Ғазони ўз назоратига олишга тайёрлигини айтган эди. Унинг сўзларига кўра, Фаластин аҳолисини бошқа ҳудудларга кўчириш, эксклавни вайрон бўлган бинолардан тозалаш ва янги иш ўринлари ва уй-жой билан таъминлайдиган иқтисодий ривожланиш марказига айлантириш керак.
Изоҳ (0)