HAMAS guruhi Misr va Qatar taklif qilgan Isroil bilan 50 kunlik sulh taklifiga rozi bo‘ldi. Bu haqda Falastin harakati vakili Xalil al-Hayya xabar berdi.
Mazkur kelishuv HAMAS tomonidan ushlab turilgan 5 nafar garovdagilarni 50 nafar falastinlik mahbusga almashishni o‘z ichiga oladi.
Ikki kun oldin biz Misr va Qatardagi vositachilardan taklif oldik. Biz unga ijobiy yondashib, rozilik bildirdik, dedi Xalil al-Hayya.
U Isroil tomoni mazkur kelishuvni buzmasligiga umid bildirmoqda. Yahudiy xavfsizlik xizmatidagi manbalarga ko‘ra, Misr Isroildan yangi o‘t ochishni to‘xtatish taklifi bo‘yicha ijobiy ko‘rsatmalar olgan.
Eslatib o‘tamiz, 19-yanvar kuni Isroil va HAMAS G‘azo sektorida tinchlik o‘rnatish bo‘yicha kelishuvga erishgan edi. Unga asosan 33 nafar isroillik garovga olinganlar 1900 ga yaqin falastinlik mahbus evaziga ozod qilinishi kerak bo‘lgan. Mahbuslarning aksariyati Isroil qamoqxonalarida saqlanayotgan falastinliklar edi.
Umumiy hisobda HAMAS 16 nafar isroillikni ozod qildi, 17 nafari hamon guruh nazoratida qolmoqda. Isroil tomoni ulardan sakkiz nafari allaqachon halok bo‘lgani, 9 kishining ozod etilishiga umid qilayotganini bildirdi.
Fevral oyi boshida HAMAS yana uch nafar isroillikni ozod qilishi kerak edi. Biroq guruh ozod qilishning keyingi bosqichini noma’lum muddatga kechiktirdi. HAMAS o‘z qarorini Isroil kelishuv shartlariga rioya qilmagani bilan izohladi.
Keyinroq AQSH prezidenti Donald Tramp HAMASni barcha garovga olinganlarni ozod qilishga chaqirdi. Aks holda “jahannam boshlanishi” bilan tahdid qildi. Isroil bosh vaziri Binyamin Netanyaxu ham agar HAMAS garovga olinganlarni ozod qilmasa, G‘azoda harbiy harakatlar tiklanishini ta’kidladi.
18-mart kuni Isroil “siyosiy vaziyatga muvofiq” G‘azo sektoridagi HAMAS obyektlariga ommaviy zarbalarni qayta boshladi. Aviahujumlar qayta tiklangan kuni 404 kishi halok bo‘ldi. Ularning aksariyati ayollar va bolalardir.
Isroil bosh vaziri G‘azodagi “barcha kutilmagan qurbonlar” uchun HAMAS javobgar ekanini da’vo qilgan. U G‘azoda yuzlab odam o‘limiga sabab bo‘lgan hujumlar “faqat boshlanishi” ekanini ta’kidlagan. HAMAS muzokaralarga tayyor ekanini, ammo allaqachon erishilgan kelishuvlarni o‘zgartirishga bormasligini aytdi. Guruh xalqaro vositachilarni tinchlik muddatini uzaytirish uchun Isroilga bosim o‘tkazishga chaqirdi.
Isroil xavfsizlik hududini kengaytirish, G‘azo shimoli va janubi o‘rtasida bufer zona yaratish uchun quruqlikdan harbiy harakatlarni ham tikladi. Netanyaxu 30-mart kuni G‘azodagi urushni tugatishni muhokama qilishga tayyor ekanliklari aytdi va buning uchun shart qo‘ydi. Unga ko‘ra, HAMAS harakati qurolini tashlab, sektorni tark etishi kerak. Isroil esa G‘azoda umumiy xavfsizlikni ta’minlash va AQSH prezidenti Donald Trampning rejasini, ya’ni ixtiyoriy emigratsiya dasturini amalga oshirish majburiyatini o‘z zimmasiga oladi.
Tramp avvalroq Vashington G‘azoni o‘z nazoratiga olishga tayyorligini aytgan edi. Uning so‘zlariga ko‘ra, Falastin aholisini boshqa hududlarga ko‘chirish, eksklavni vayron bo‘lgan binolardan tozalash va yangi ish o‘rinlari va uy-joy bilan ta’minlaydigan iqtisodiy rivojlanish markaziga aylantirish kerak.
Izoh (0)