Жиддий касалликларнинг асосий муаммоси — уларнинг маълум вақт давомида яширин тарзда ривожланиб боришидир, чунки эрта ташхис қўйиш орқали энг хавфли касалликнинг ҳам олдини олиш мумкин. Афсуски, баъзи касалликлар ташқи белгиларсиз кечади ва бемор ўз ҳолати ҳақида ҳатто йиллар давомида сезмай яшайди. Шунинг учун қуйида эътибордан четда қолдирмаслик керак бўлган касалликлар рўйхатини ҳавола этамиз.
Юқори қон босими (гипертония)
Гипертоник касалликлар аввалида ташқи белгиларсиз пайдо бўлади. Қон босимининг ошиши юрак хуружи ва қон томир касалликлари ҳамда буйрак етишмовчилигига олиб келувчи асосий хавфли омилдир. Гипертония туфайли юзага келган бош оғриғини турли дори воситалар билан босиш орқали вазият янада жиддий тус олади ва яширин гипертония ҳаётга хавф солади.
Шу сабабли 40 ёшгача бўлган соғлом инсонлар бир йилда бир марта, 40 ёшдан ошганлар ҳамда ортиқча вазн, қандли диабет, яқин қариндошларда гипертонияси бор инсонлар йилига 2-3 марта қон босимини текшириб туриши лозим. Агар юқори қон босими аниқланса (140/90 дан ортиқ), шифокор-кардиологга мурожаат қилиш зарур.
Пароксизмал аритмия
Юрак бўлмачалари фибрилляцияси ёки пароксизмал аритмия юрак ритми бузилишига оид энг кенг тарқалган касаллик саналади. Мазкур касаллик юрак бўлмачаларининг тартибсиз (аритмия) ва жуда тез равишда қисқариши ҳисобланиб, юракда қон ивиб, лахталар ҳосил бўлишига олиб келиши мумкин бўлган патологик жараёндир.
Бўлмачалар фибрилляцияси инсульт, юрак етишмовчилиги каби оғир асоратлар хавфини оширади. Кўп одамларда, айниқса кексаларда бўлмачалар фибриляциясининг ҳеч қандай аломати юзага чиқмаслиги мумкин. Шу билан бирга, касаллик тахикардия, нафас сиқиши ёки кучли заифликка олиб келиш эҳтимоли юқори. Эрта ташхис қўйиш учун йилига бир марта ЭКГ қилиш ва шубҳали ҳолатларда шифокор томонидан кун давомида юрак уришини ЭКГда кузатиш тавсия қилинади.
Онкологик касалликлар
Саратон касалликлари бугунги кунда инсониятнинг етакчи патологиялар гуруҳидир. Дастлабки босқичларда ўсимталар пайдо бўлиши симптомларсиз кечади. Шунга қарамай, ички органлар онкологик касалликларининг илк белгилари бор. Аммо улар фақат онкологик касалликларга тегишли бўлмагани учун бошқа касалликлар билан адаштириб юборилади. Масалан, вазн йўқотиш, тана ҳароратининг узоқ муддатли кўтарилиши, янги ва тушунарсиз оғриқлар пайдо бўлиши, заифлик, рангпарлик, сурункали ич қотиши ва бошқа белгилар хавфли жараёндан шубҳаланишга имкон беради. Шу сабабли онкологик касалликлар белги бермасдан олдин, ҳар йили режали профилактик кўрикдан ўтиб туриш зарур.
Қон томир атеросклерози
Дастлабки босқичларда бу касаллик ҳам ташқи белгилар билан намоён бўлмайди. Атеросклерозда қон томирларида ёғ қатламлари ҳосил бўлади ва улар қон айланишини тўсиб қўяди. Бу эса инсульт, инфаркт каби жиддий асоратларга сабаб бўлади. Шунинг учун қондаги холестерин даражасини мунтазам равишда кузатиб бориш муҳимдир. Агар унинг даражаси кўтарилса, олдиндан мавжуд бўлган атеросклеротик қуйқаларни аниқлаш учун бўйин ва оёқдаги томирларни ултратовуш текширувдан ўтказиш лозим.
Тўсатдан юрак тўхташи
Шундай касалликлар гуруҳи мавжудки, ҳеч қандай белгиларсиз ёшликда тўсатдан юрак тўхташи сифатида намоён бўлади. Одатда, бу генетик жиҳатдан аввалдан мавжуд бўлган юрак касаллиги бўлиб, юрак мушаклари нотўғри ишлайди. Бу эса юрак ритми бузилишларини — юрак қоринчалари тахикардияси ёки фибрилляцияси юзага келиш эҳтимолини оширади.
Ушбу хавфли касаллик насл суради: агар яқин қариндошларингиздан бири ёшлигида тўсатдан вафот этган бўлса, бу тўсатдан юрак тўхташидан содир бўлган бўлиши мумкин.
Изоҳ (0)