Хабарингиз бор, “Ташаббусли бюджет”нинг 2024 йилдаги биринчи мавсуми учун овоз бериш 16 март куни соат 00:00 дан бошланган бўлиб, жараён кеча 4 апрель куни соат 00:00 да якунланди. Навбатдаги овоз йиғиш жараёнлари ўқитувчи ва ҳамшираларнинг овоз тўплашга мажбурланиши, соврин учун Gentra, Nexia каби автомобиллар, ўнлаб қўзи ва ваъда қилиниши билан ёдда қолгани бор гап. “Дарё” журналисти Тошкент шаҳрида “Open бюджет”га овоз тўплаш жараёнлари қандай кечганини ўрганди.
“Бир паспортга бир овоз тамойили нархни оширди”
Тошкентда халқ тилида универсам бозор номини олган Юнусобод деҳқон бозори ёнидаги туннел олдида қўним топган овоз йиғувчилар 4 апрель куни ҳар бир овоз учун 40 минг сўмгача ҳақ тўлади.
Бугун овоз йиғишнинг охирги куни бўлгани учун нархлар тушди. Кеча ва ундан олдинги куни ҳар бир овоз учун 50-60 минг сўмдан тўлаб берган бўлсак, бугун (4 апрель) энг юқори нарх 40 минг сўм бўлмоқда, — дейди шахсини очиқлашни истамаган овоз йиғувчи.
Талаба эканини айтган суҳбатдошнинг айтишича, улар буюртмачидан ҳар бир овоз учун 80 минг сўмгача пул олган.
Нархлар ошган пайтда овоз берувчиларга 60 минг сўмдан тўлаганимизда буюртмачидан — яъни лойиҳа ташаббускори бўлган маҳалла аҳлидан 80 минг сўмдан ҳақ олдик. Ва хизматимиз учун 20 минг сўм олиб қолдик. Бугун нархлар 40 минг сўмга тушгач, буюртма қилувчилардан 40 минг сўмдан оляпмиз. Бир паспортга бир овоз тамойилини илгари суришгач, нархлар ошиб кетди. Ўтган йили овоз бериш жараёнлари тугаётган пайтда бир овозга 1 литр ёғ берган бўлсак, жорий мавсумда 3 литр ёғ бериляпти. Бу биздек талабаларни ёллаб, овоз тўплашга ҳаракат қилаётган маҳалла аҳлига қимматга тушмоқда. Ўтган йили лойиҳани ютиш учун 40 миллион сарфлаган аҳоли бу йилги мавсумда 100 миллион сўмгача харажат қилди, — дейди суҳбатдош талаба.
Лойиҳа учун овоз йиғишга 200 миллион сарфлаб, мағлуб бўлганлар бор
“Дарё” журналисти билан суҳбатда бўлган овоз йиғувчиларга кўра, жорий мавсумда овоз йиғиш учун 200 миллион маблағ сарфлаб, лойиҳада ғолиб бўлолмаётганлар ҳам бор.
Жиззахдан бир лойиҳага овоз йиғиб беришимизни сўрашди. 200 миллион сўм харажат қилиб, овоз тўпладик. Бугун (4 апрель) охирги кун мана, аммо натижалари яхши эмас. Ютолмаяпти, — дейди суҳбатдош талаба.
“Овоз камлигидан руҳий га ҳам борилди”
“Open бюджет” лойиҳасида маҳаллаларга овоз йиғиб бериш билан шуғулланувчи талаба ёшларнинг айтишича, жорий мавсумда бир паспортга бир овоз тамойили овозлар сонининг кескин камайиб кетишига ҳам олиб келган.
Мавсум бошида бир ўзим 100 та овоз йиғган бўлсам, ҳозир 4-5 киши зўрга кунига 100 та овоз йиғяпмиз. Бир паспортга бир овоз тамойили овозлар сонининг кескин камайиб кетишига сабаб бўлди. Иложи бўлса, шу талабни бекор қилиш керак. Маҳаллалар, лойиҳа ютишига пул тикувчилар қийналиб қолишди, — дейди у.
Самарқанд вилоятининг Пахтачи туманидаги лойиҳаларнинг бирига муаллифлик қилаётган суҳбатдошнинг айтишича, қишлоқдан 50 нафар киши Тошкент шаҳрига келиб, шаҳарнинг турли ҳудудларида, асосан бозорларда бўлиб, овоз йиғишга киришган.
Айни кунгача 35-40 миллион сўм харажат қилдик. Ҳеч кимни ёлламай, ўзимиз одамларга 17 минг сўмдан 50 минг сўмгача пул тўлаб, овоз тўпладик. Маҳалламиз кичик маҳалла бўлиб, 2000 нафар киши яшайди. Маҳалламиздаги мактабда спорт зал йўқлиги учун, ҳар йили раҳбарларга илтимос қилиб чарчагандик. Бу йил ўзимиз овоз тўплаб, “Open бюджет” орқали спорт зал қурилишига эришмоқчимиз. Саккиз мингдан ортиқ овоз тўпладик. Ғолиб бўлишимиз аниқ, — дейди суҳбатдош.
Ўқитувчилар, ҳамширалар овоз йиғишга мажбурланди
Муаммоси борлар, хусусан ташкилот ва корхоналар, ҳатто ҳокимлик масъуллари ҳам “Open бюджет”дан келадиган маблағга шу даражада меҳр қўйдики, бунинг учун ишчиларни мажбурий меҳнатга жалб қилишдан ҳам тап-тортмади.
Ижтимоий тармоқларда Қизилтепа тумани ҳокимининг ёшлар сиёсати, ижтимоий ривожлантириш ва маънавий-маърифий ишлар бўйича ўринбосари Ўлмас Истамовга тегишли дея айтилаётган аудио тарқалганидан хабарингиз бор. Ҳоким ўринбосари ташкилот раҳбарларига кун давомида 50 тадан овоз йиғмаса ишдан олиш билан таҳдид қилган.
Ҳозир ҳоким топшириқ бердилар. Агар натижа қилмайдиган бўлсанг, хафа бўлиб ўтирма”, — дея дўқ қилган ҳоким ўринбосари.
У мактабгача таълим муассасаси раҳбари, депутат Нодира Атамуротовани алоҳида саволга тутиб, нима учун натижа йўқлигини сўраган. Депутат эса “Ҳа, натижа қиламиз”, дея жавоб берган. “Қани натижа қилганингиз? Атамуротова мисолида қолган ҳамма боғчаларга айтяпман ... бугун кадрлар масаласи бўйича катта ўзгариш бўлади. Боғча мудирларининг 50 фоизи ишдан кетади. Ҳамма ишингизни йиғиштирасиз, йўл ёқаси бўйича иккинчи жойга овоз берасиз. Агар бугун ўзгариш қилинмайдиган бўлса, кейин хафа бўлиб ўтирманг. Бирортангиз, ким бўлишидан қатъи назар қизиғи йўқ, менга бугун 50 та овоз қилиб берилиши керак. Ўзини ҳурмат қилган раҳбар керак бўлса, бирор яқин қариндоши бўладими, бошқаси бўладими, янги сим карта олиб бўлса ҳам қилади. Агар сизларга ёғ керак бўлса, бераман”, — деган Ўлмас Истамов.
Мазкур ҳолат Одам савдосига қарши курашиш ва муносиб меҳнат масалалари бўйича Миллий комиссияси томонидан назоратга олинди ва ташкилот раҳбарларини “Ташаббусли бюджет”га овоз йиғишга мажбурлагани учун жаримага тортилди.
Яна шундай ҳолатлардан бири Самарқанд вилоятида ҳам содир бўлди. Бироқ, масъул ташкилот — вилоят Мактабгача ва мактаб таълими бошқармаси ўқитувчиларнинг овоз йиғишга мажбурланган бўлиши мумкинлигини инкор қилди.
Видеотасвирдаги шахслар Ургут тумандаги 7-мактабнинг технология фани ҳамда бошланғич синф ўқитувчиси эканлиги аниқланган. Улардан ҳолат бўйича изоҳ сўралганида, иш вақтидан ташқари, дам олиш куни (якшанба) Сиёб бозорига борганлиги, ўз хоҳиши билан мактабининг ғолиб бўлиши учун тарғибот ўтказганлигини, “Ташаббусли бюджет”га қўйилган лойиҳа ота-оналар, маҳалла аҳли томонидан қўллаб-қувватланаётганлиги боис жараёнларга бефарқ эмаслигини таъкидлашган, — дейилади вилоят Мактабгача ва мактаб таълими бошқармаси ахборот хизмати берган маълумотда.
Овоз йиғишга жалб қилинган талабаларнинг айтишича, бу мавсумда нафақат ўқитувчилар тиббиёт ходимлари ҳам овоз йиғишга мажбурланди.
Нафақат ўқитувчилар, ҳамширалар ҳам бозорларда юриб, овоз йиғганига гувоҳ бўляпмиз. Масалан куни кеча ТТЗ бозорига борганимда, бозор ичидаги поликлиникада ишловчи ҳамширалар оқ халатда бозор оралаб, овоз беринг деб юришганини кўрдим, — дейди “Open бюджет”да овоз йиғишни ўзига касб қилган талаба.
Ўзбекистонда 13 мартдан бошланган “Ташаббусли бюджет”да илгари сурилган лойиҳаларни амалга ошириш учун давлат бюджетидан 3 триллион сўм ажратилиши белгиланган. Бунда ҳар бир лойиҳа учун энг юқори қиймат 1 миллиард 360 миллион сўмни ташкил этади.
Изоҳ (0)